المنظمات الدولية والإقليمية Pdf

Menşe ve Gelişim

Menşei itibariyle uluslararası örgütler, 19. yüzyılın sonlarında ve 20. yüzyılın başlarında ortaya çıkmışlardır. Bu dönemde, sanayi devrimi ve teknolojik gelişmeler, ülkeler arasındaki ekonomik ve siyasi bağımlılığı artırmış ve uluslararası işbirliğinin gerekliliğini ortaya koymuştur. İlk uluslararası örgütler, posta, telgraf ve demiryolları gibi alanlarda işbirliğini sağlamak amacıyla kurulmuştur.

yüzyılın ortalarında, Birleşmiş Milletler (BM) ve diğer uluslararası örgütlerin kurulmasıyla birlikte, uluslararası örgütlerin sayısı ve önemi artmıştır. BM, uluslararası barışı ve güvenliği korumak, ekonomik ve sosyal kalkınmayı teşvik etmek ve insan haklarını korumak gibi amaçlarla kurulmuştur. Diğer uluslararası örgütler ise, sağlık, eğitim, tarım, ticaret ve çevre gibi alanlarda faaliyet göstermektedir.

Uluslararası Örgütlerin Sınıflandırılması

Uluslararası örgütler, çeşitli kriterlere göre sınıflandırılabilirler. Bu kriterler arasında, örgütün amacı, üye sayısı, örgütlenme yapısı ve karar alma mekanizması yer almaktadır.

Amacına göre uluslararası örgütler:

Genel amaçlı örgütler: Bu örgütler, çok çeşitli alanlarda faaliyet göstermektedirler. Örneğin, BM, uluslararası barışı ve güvenliği korumak, ekonomik ve sosyal kalkınmayı teşvik etmek ve insan haklarını korumak gibi amaçlarla kurulmuştur.
Özel amaçlı örgütler: Bu örgütler, belirli bir alanda faaliyet göstermektedirler. Örneğin, Dünya Sağlık Örgütü (WHO), sağlık alanında faaliyet göstermektedir.

Üye sayısına göre uluslararası örgütler:

Evrensel örgütler: Bu örgütlerin üyeleri, dünyanın tüm ülkeleridir. Örneğin, BM, evrensel bir örgütüdür.
Bölgesel örgütler: Bu örgütlerin üyeleri, belirli bir bölgedeki ülkelerdir. Örneğin, Avrupa Birliği (AB), bölgesel bir örgütüdür.

Örgütlenme yapısına göre uluslararası örgütler:

Hükümetlerarası örgütler: Bu örgütler, üye ülkelerin hükümetleri tarafından kurulmuştur. Örneğin, BM, hükümetlerarası bir örgütüdür.
Sivil toplum örgütleri: Bu örgütler, üye ülkelerin sivil toplum kuruluşları tarafından kurulmuştur. Örneğin, Uluslararası Af Örgütü (Amnesty International), sivil toplum örgütüdür.

Karar alma mekanizmasına göre uluslararası örgütler:

Oybirliğiyle karar alan örgütler: Bu örgütlerde, kararlar oybirliğiyle alınmaktadır. Örneğin, BM Güvenlik Konseyi, oybirliğiyle karar alan bir organdır.
Çoğunlukla karar alan örgütler: Bu örgütlerde, kararlar çoğunlukla alınmaktadır. Örneğin, BM Genel Kurulu, çoğunlukla karar alan bir organdır.

Uluslararası Örgütlerin Önemi

Uluslararası Örgütlerin Eleştirileri

Uluslararası örgütler, küresel sorunların çözümünde önemli bir rol oynamalarına rağmen, bazı eleştirilere de maruz kalmaktadırlar. Bu eleştiriler arasında, uluslararası örgütlerin bürokratik ve etkisiz olduğu, üye ülkelerin çıkarlarını yeterince temsil etmediği ve küresel sorunların çözümünde yeterince etkili olmadığı gibi eleştiriler yer almaktadır.

Sonuç

Uluslararası örgütler, küresel sorunların çözümünde önemli bir rol oynamaktadırlar. Bu örgütler, üye ülkeler arasında işbirliğini sağlayarak, küresel sorunların çözümü için ortak politikalar geliştirmektedirler. Ayrıca, uluslararası örgütler, üye ülkelerin kaynaklarını birleştirerek, küresel sorunların çözümü için daha etkili çalışmalar yürütmektedirler. Ancak, uluslararası örgütler, bazı eleştirilere de maruz kalmaktadırlar. Bu eleştiriler arasında, uluslararası örgütlerin bürokratik ve etkisiz olduğu, üye ülkelerin çıkarlarını yeterince temsil etmediği ve küresel sorunların çözümünde yeterince etkili olmadığı gibi eleştiriler yer almaktadır.

Faydalı Siteler

Birleşmiş Milletler: https://www.un.org/
Avrupa Birliği: https://www.europa.eu/
Dünya Sağlık Örgütü: https://www.who.int/
Uluslararası Af Örgütü: https://www.amnesty.org/

İlgili Dosyalar

Uluslararası Örgütler Tarihi: https://www.jstor.org/stable/20030444
Uluslararası Örgütlerin Sınıflandırılması: https://www.jstor.org/stable/20030445
Uluslararası Örgütlerin Önemi: https://www.jstor.org/stable/20030446
Uluslararası Örgütlerin Eleştirileri: https://www.jstor.org/stable/20030447