1 Yıl Dolmadan Tazminat Alınır mı?
Türkiye’de iş hukukuna göre, bir işçinin kıdem tazminatına hak kazanabilmesi için aynı işverenin işyerinde en az 1 yıl sürekli çalışması gerekir. İşçi, işverenin işyerinde 1 yıldan daha az süre ile çalışmış ise kıdem tazminatı alması mümkün değildir. Bu kural, işverenin fesih yapması veya işçinin istifa etmesi durumunda geçerlidir.
Kıdem tazminatı, işçinin işverene olan bağlılığını ve emeğini karşılayan bir tazminat türüdür. İşçi, işyerinde en az 1 yıl çalışarak işverene güven sağlamış ve işveren de bu süre boyunca işçiye ücret, sigorta, izin gibi çeşitli haklar sağlamıştır. İşyerinde 1 yıldan az süreyle çalışan işçi ise henüz işverene tam olarak güven sağlamış sayılmadığı için kıdem tazminatı hakkı kazanamaz.
1 yıl dolmadan tazminat alınabilecek bazı istisnai durumlar vardır. Bu durumlar şunlardır:
- İşçinin haklı nedenle fesih yapması: İşçi, işverenin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışları, işyerinde çalışma koşullarının ağırlaşması veya işverenin işçiyi işten atması gibi nedenlerle iş akdini haklı nedenle feshedebilir. Bu durumda, işçinin işyerinde çalıştığı süre ne olursa olsun kıdem tazminatına hak kazanır.
- İşçinin evlenme nedeniyle fesih yapması: Evlenen kadın işçi, iş sözleşmesini evlenme tarihinden itibaren 1 yıl içinde feshederse kıdem tazminatına hak kazanır. Bu hak, erkek işçiler için geçerli değildir.
- İşçinin işveren tarafından zorunlu olarak askerlik görevine gitmesi nedeniyle fesih yapması: İşveren, işçiyi zorunlu askerlik görevine gitmesi nedeniyle işten çıkaramaz. İşçi, askerlik görevine başlamadan önce iş akdini feshederse kıdem tazminatına hak kazanır.
- İşyerinde uzun süren kesinti nedeniyle kıdem süresinin 1 yıla ulaşması: İşçi, işyerinde kesintisiz olarak 1 yıl çalışmamış olsa bile, işyerinde çalıştığı süreler toplamı 1 yıla ulaşırsa kıdem tazminatına hak kazanır. Bu süreler, işçinin işyerinde aralıklı olarak çalıştığı süreleri, işverenin işçiyi ücretsiz izne çıkardığı süreleri ve işçinin işyerinde iş görmezlik nedeniyle çalışamadığı süreleri kapsar.
1 yıl dolmadan tazminat alınabilecek istisnai durumların varlığı, işçinin kıdem tazminatı talebini güçlendirir. Ancak, bu istisnai durumların geçerli olup olmadığının iş mahkemesinde ispatlanması gerekir.
1 yıl dolmadan tazminat talep etmek için işçinin öncelikle işverene bir ihtarname göndermesi gerekir. İhtarnamede, işçinin kıdem tazminatı talebini gerekçeleriyle birlikte belirtmesi gerekir. İşveren, ihtarname üzerine işçiye kıdem tazminatını ödemezse işçi, iş mahkemesinde dava açabilir.
İş mahkemesi, işçinin kıdem tazminatı talebini haklı bulursa işvereni tazminat ödemeye mahkum eder. İşveren, mahkeme kararının kesinleşmesinden itibaren 10 gün içinde işçiye tazminatı ödemek zorundadır.
İşverenin tazminatı ödememesi halinde işçi, icra yoluna başvurabilir. İcra yoluyla tazminat almanın hukuki süreci uzun sürebilir ve işçinin masraf yapması gerekebilir.
1 yıl dolmadan tazminat almak için işçinin aşağıdaki adımları takip etmesi gerekir:
- İşverene ihtarname göndermek
- İş mahkemesinde dava açmak
- Mahkeme kararının kesinleşmesini beklemek
- İcra yoluyla tazminatı tahsil etmek
1 yıl dolmadan tazminat almak için işçinin haklılık durumunu güçlü bir şekilde ispatlaması gerekir. Bu nedenle, işçinin ihtarname ve dava dilekçesinde, kıdem tazminatı talebini haklı kılan tüm delilleri sunması önemlidir.