10 Yıl Çalışan Kişinin Kıdem Tazminatı
Kıdem tazminatı, bir işçinin işverene uzun süreli hizmet vermiş olmasından dolayı hak kazandığı bir tazminat türüdür. İş Kanunu’nun 14. maddesinde kıdem tazminatı şu şekilde tanımlanmıştır:
İş sözleşmesinin, Kanun’un 24 ve 25 inci maddelerinde gösterilen nedenlerden biri ile feshedilmesi veya işçinin bu Kanun’un 25 inci maddesinin (II) numaralı bendi uyarınca işverenden kaynaklanan bir nedenle iş sözleşmesini feshetmesi halinde, işçinin işe başladığı tarihten itibaren hizmet akdinin devamı süresince her geçen tam yıl için 30 günlük ücreti tutarında kıdem tazminatı ödenir.
Bu tanıma göre, kıdem tazminatı alma hakkı için şu şartlar aranır:
- İşçinin işverene bağlı olarak en az bir yıl çalışmış olması gerekir.
- İş sözleşmesinin kıdem tazminatını gerektiren bir nedenle feshedilmiş olması gerekir.
Kıdem tazminatı, çalışılan her tam yıl için 30 günlük brüt ücret tutarında ödenir. Bir yıldan artan süreler de oranlanarak hesaplamaya dahil edilir.
10 yıl çalışan bir işçinin kıdem tazminatı
10 yıl çalışan bir işçinin kıdem tazminatı, 10 x 30 = 300 günlük brüt ücret tutarında olacaktır. Örneğin, işçinin son aldığı maaş brüt asgari ücret olan 10.008 TL olsun. Bu durumda işçinin kıdem tazminatı 300 x 10.008 = 3.002.400 TL olacaktır.
Kıdem tazminatı tavanı
Kıdem tazminatı tutarı, her yıl için belirlenen bir tavan rakamı ile sınırlıdır. 2023 yılı için kıdem tazminatı tavanı 70.000 TL’dir. Bu nedenle, işçinin kıdem tazminatı tutarı 70.000 TL’yi geçemez.
Kıdem tazminatı almanın şartları
Kıdem tazminatı alma hakkı için yukarıda belirtilen şartlara ek olarak, işçinin iş sözleşmesinin kıdem tazminatını gerektiren bir nedenle feshedilmiş olması gerekir. Kıdem tazminatını gerektiren nedenler, İş Kanunu’nun 14. maddesinde şu şekilde sayılmıştır:
- İşçinin kendi isteği ile iş sözleşmesini feshetmesi
- İşçinin işverenin haklı bir nedenle iş sözleşmesini feshetmesi
- İşçinin işveren tarafından ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırılık gerekçesiyle iş sözleşmesinin feshi
- İşçinin işveren tarafından fesih hakkının kötüye kullanılması nedeniyle iş sözleşmesinin feshi
- İşçinin işveren tarafından sendikal nedenle iş sözleşmesinin feshi
- İşçinin işveren tarafından sağlık nedeniyle iş sözleşmesinin feshi
- İşçinin işveren tarafından zorunlu askerlik nedeniyle iş sözleşmesinin feshi
- İşçinin işveren tarafından doğum veya evlat edinme nedeniyle iş sözleşmesinin feshi
- İşçinin işveren tarafından askerlik dönüşü iş sözleşmesinin feshi
- İşçinin işveren tarafından işyerinin kapanması nedeniyle iş sözleşmesinin feshi
Kıdem tazminatı nasıl hesaplanır?
Kıdem tazminatı, çalışılan her tam yıl için 30 günlük brüt ücret tutarında ödenir. Bir yıldan artan süreler de oranlanarak hesaplamaya dahil edilir.
Kıdem tazminatı hesaplama formülü şu şekildedir:
Kıdem tazminatı = Çalışılan tam yıl sayısı x 30 x Brüt ücret
Örneğin, bir işçi 10 yıl boyunca aynı işyerinde çalışmış olsun ve son aldığı maaş brüt asgari ücret olan 10.008 TL olsun. Bu durumda işçinin kıdem tazminatı şu şekilde hesaplanır:
Kıdem tazminatı = 10 x 30 x 10.008
Kıdem tazminatı = 3.002.400
Kıdem tazminatı almanın süresi
İşçinin kıdem tazminatını alabilmesi için iş sözleşmesinin kıdem tazminatını gerektiren bir nedenle feshedilmiş olması ve kıdem tazminatı talebinde bulunması gerekir. İşçi, iş sözleşmesinin feshinden itibaren 1 yıl içinde kıdem tazminatı talebinde bulunmalıdır.
**Kı