15 Yıllık Kıdem Tazminatı
Kıdem tazminatı, bir işçinin işverene bağlı olarak çalışması karşılığında aldığı, işyerinden ayrılması durumunda kendisine ödenen bir tazminattır. Kıdem tazminatı, işçinin işverene olan sadakatini ve işyerinde geçirdiği süre boyunca yaptığı katkıları ödüllendirmek amacıyla ödenir.
Türkiye’de kıdem tazminatı, 1475 sayılı İş Kanunu’nun 14. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, bir işçinin kıdem tazminatına hak kazanabilmesi için aşağıdaki şartların sağlanması gerekir:
- İşçinin işyerinde en az bir yıl çalışması
- İşçinin iş sözleşmesinin işveren tarafından haksız nedenle feshedilmesi, işverenin işyerini kapatması veya işçinin emekli olması
15 Yıllık Kıdem Tazminatı Şartı
1475 sayılı İş Kanunu’nun 14. maddesinin 5. fıkrasında, 8 Eylül 1999 tarihinden önce işe başlayan ve 15 yıl sigortalılık süresi ile 3600 gün prim ödeme şartlarını yerine getiren işçilerin, işveren tarafından haksız nedenle işten çıkarılmaları durumunda kıdem tazminatı alma hakkı olduğu düzenlenmiştir. Bu şart, 15 yıllık kıdem tazminatı şartı olarak bilinmektedir.
15 yıllık kıdem tazminatı şartının uygulanabilmesi için işçinin aşağıdaki şartların hepsini sağlaması gerekir:
- 8 Eylül 1999 tarihinden önce işe başlamış olması
- 15 yıl sigortalılık süresi doldurmuş olması
- 3600 gün prim ödemesi yapmış olması
15 yıllık kıdem tazminatı şartı, işçinin işveren tarafından haksız nedenle işten çıkarılmaları durumunda uygulanır. Bu durumda işçi, işyerinden ayrıldığı tarihteki brüt ücretinin 30’a bölünmesi sonucu bulunan miktarı, çalıştığı her tam yıl için tazminat olarak alır.
15 Yıllık Kıdem Tazminatı Hesaplaması
15 yıllık kıdem tazminatı, işçinin işyerinden ayrıldığı tarihteki brüt ücretinin 30’a bölünmesi sonucu bulunan miktarı, çalıştığı her tam yıl için hesaplanır.
Örneğin, bir işçi 8 Eylül 1999 tarihinden önce işe başlamış, 15 yıl sigortalılık süresi doldurmuş ve 3600 gün prim ödemesi yapmış olsun. Bu işçi, işyerinden ayrıldığı tarihte brüt 10.000 TL ücret alıyor olsun. Bu durumda işçinin 15 yıllık kıdem tazminatı tutarı şu şekilde hesaplanır:
10.000 TL / 30 = 333,33 TL
333,33 TL * 15 = 4999,95 TL
Bu durumda işçinin 15 yıllık kıdem tazminatı tutarı 4999,95 TL’dir.
15 Yıllık Kıdem Tazminatı Alınması
15 yıllık kıdem tazminatı almaya hak kazanan bir işçi, işverenine yazılı olarak başvurarak kıdem tazminatının ödenmesini talep edebilir. İşveren, işçinin talebini 30 gün içinde yerine getirmekle yükümlüdür.
İşveren, işçinin kıdem tazminatı talebini 30 gün içinde yerine getirmezse, işçi İcra Dairesi’ne başvurarak kıdem tazminatının tahsilini talep edebilir.
15 Yıllık Kıdem Tazminatı Şartının Değiştirilmesi
15 yıllık kıdem tazminatı şartı, 8 Eylül 1999 tarihinden önce işe başlayan işçiler için geçerlidir. Bu tarihten sonra işe başlayan işçiler için kıdem tazminatı şartı, 25 yıl sigortalılık süresi ve 4500 gün prim ödemesidir.
Sonuç
15 yıllık kıdem tazminatı, işçilerin işveren tarafından haksız nedenle işten çıkarılmaları durumunda hak kazandıkları bir tazminattır. Bu tazminat, işçinin işyerinde geçirdiği süre boyunca yaptığı katkıları ödüllendirmek amacıyla ödenir.
15 yıllık kıdem tazminatı almaya hak kazanan bir işçi, işverenine yazılı olarak başvurarak kıdem tazminatının ödenmesini talep edebilir. İşveren, işçinin talebini 30 gün içinde yerine getirmekle yükümlüdür.