-
yüzyıl Türk edebiyatı tarihi, Osmanlı İmparatorluğu’nun son dönemlerinde ve Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş yıllarında yaşanan toplumsal, siyasi ve kültürel değişimlerin edebiyata yansımalarını konu alan bir alandır. Bu dönemde, Tanzimat Fermanı’nın ilanı (1839) ile başlayan Batılılaşma hareketleri, edebiyatta da yeni akımların ve türlerin ortaya çıkmasına yol açmıştır.
-
yüzyıl Türk edebiyatının en önemli özelliklerinden biri, Batı edebiyatının etkisiyle ortaya çıkan yeni türlerin ve akımların benimsenmesidir. Bu dönemde, roman, hikâye, tiyatro ve şiir gibi türler Batı edebiyatından uyarlanarak Türk edebiyatına kazandırılmıştır. Ayrıca, Batı edebiyatının etkisiyle realizm, romantizm ve natüralizm gibi akımlar da Türk edebiyatında görülmeye başlamıştır.
-
yüzyıl Türk edebiyatının bir diğer önemli özelliği ise, toplumsal ve siyasi sorunların edebiyata yansımasıdır. Bu dönemde, Osmanlı İmparatorluğu’nun içinde bulunduğu ekonomik ve siyasi krizler, edebiyatta eleştirel ve toplumsal gerçekçi eserlerin ortaya çıkmasına yol açmıştır. Ayrıca, milliyetçilik düşüncesinin yükselişi de edebiyatta milliyetçi ve vatansever eserlerin yazılmasına neden olmuştur.
-
yüzyıl Türk edebiyatının en önemli isimlerinden bazıları şunlardır:
-
Namık Kemal (1840-1888): Tanzimat döneminin en önemli yazarlarından biri olan Namık Kemal, roman, tiyatro ve şiir türlerinde eserler vermiştir. En önemli eserleri arasında “Vatan yahut Silistre” romanı, “Akif Bey” tiyatrosu ve “Lisan-ı Osmani” şiir kitabı yer almaktadır.
- Ziya Paşa (1825-1880): Tanzimat döneminin bir diğer önemli yazarı olan Ziya Paşa, roman, hikâye, tiyatro ve şiir türlerinde eserler vermiştir. En önemli eserleri arasında “Harabat” romanı, “Tercüme-i Manzum” hikâye kitabı, “Vatan yahut Namık Kemal” tiyatrosu ve “Terkib-i Bend” şiir kitabı yer almaktadır.
- Ahmet Mithat Efendi (1844-1912): 19. yüzyıl Türk edebiyatının en üretken yazarlarından biri olan Ahmet Mithat Efendi, roman, hikâye, tiyatro ve şiir türlerinde eserler vermiştir. En önemli eserleri arasında “Felatun Bey ile Rakım Efendi” romanı, “Letaif-i Rivayet” hikâye kitabı, “Pembe İncili Kaftan” tiyatrosu ve “Divan-ı Mithat” şiir kitabı yer almaktadır.
- Recaizade Mahmut Ekrem (1847-1914): Servet-i Fünun döneminin en önemli yazarlarından biri olan Recaizade Mahmut Ekrem, roman, hikâye, tiyatro ve şiir türlerinde eserler vermiştir. En önemli eserleri arasında “Araba Sevdası” romanı, “Hikâyeler” hikâye kitabı, “Gülnihal” tiyatrosu ve “Divan-ı Ekrem” şiir kitabı yer almaktadır.
-
Halit Ziya Uşaklıgil (1866-1945): Milli Edebiyat döneminin en önemli yazarlarından biri olan Halit Ziya Uşaklıgil, roman, hikâye, tiyatro ve şiir türlerinde eserler vermiştir. En önemli eserleri arasında “Aşk-ı Memnu” romanı, “Hikâyeler” hikâye kitabı, “Namık Kemal” tiyatrosu ve “Divan-ı Ziya” şiir kitabı yer almaktadır.
-
yüzyıl Türk edebiyatı tarihi, Türk edebiyatının gelişiminde önemli bir dönemi temsil eder. Bu dönemde, Batı edebiyatının etkisiyle ortaya çıkan yeni türler ve akımlar, Türk edebiyatına yeni bir soluk getirmiştir. Ayrıca, toplumsal ve siyasi sorunların edebiyata yansıması, edebiyatın toplumsal gerçekleri yansıtma işlevini güçlendirmiştir.
Faydalı Siteler:
- Türk Edebiyatı İnternet Kütüphanesi: https://www.turkedebiyati.org/
- Türk Edebiyatı Vakfı: https://www.tevak.org.tr/
- Edebiyat Araştırmaları Dergisi: https://www.edebiyatdergisi.com/
- Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi: https://www.turkdil.org/
İlgili Dosyalar:
-
- Yüzyıl Türk Edebiyatı Tarihi Ders Notları: https://www.turkedebiyati.org/dosyalar/19_yuzyil_turk_edebiyati_tarihi_ders_notlari.pdf
-
- Yüzyıl Türk Edebiyatı Tarihi Özet: https://www.tevak.org.tr/dosyalar/19_yuzyil_turk_edebiyati_tarihi_ozet.pdf
-
- Yüzyıl Türk Edebiyatı Tarihi Kronolojisi: https://www.edebiyatdergisi.com/dosyalar/19_yuzyil_turk_edebiyati_tarihi_kronolojisi.pdf