1999 Sonrası Kıdem Tazminatı Şartları
Kıdem tazminatı, bir işçinin çalıştığı işyerinden kendi isteğiyle veya işveren tarafından işten çıkarıldığı takdirde, çalıştığı süreye göre kendisine ödenen bir tazminattır. Kıdem tazminatı, işçinin işverene olan güvenini sarsmaması ve işçinin işsiz kaldığı dönemde maddi sıkıntı çekmemesi amacıyla düzenlenmiştir.
Türkiye’de kıdem tazminatına ilişkin hükümler, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 14. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, kıdem tazminatına hak kazanmak için işçinin aşağıdaki şartları taşıması gerekir:
- İşyerinde en az bir yıl çalışmış olmak.
- İşveren tarafından işten çıkarılmış veya haklı bir neden olmadan işten ayrılmış olmak.
- İşveren tarafından emekliye ayrılmaya zorlanmış olmak.
1999 Öncesi ve Sonrası Kıdem Tazminatı Şartları
1999 yılı öncesinde işe giren işçiler, 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 gün prim ödeme şartlarını yerine getirerek kıdem tazminatına hak kazanırlar. Bu tarihten sonra işe giren işçiler için ise kıdem tazminatı şartları iki şekilde düzenlenmiştir:
- Sigortalılık süresi aranmaksızın 7000 gün prim ödeme şartı: Bu şart, 8 Eylül 1999 ile 30 Nisan 2008 tarihleri arasında ilk kez işe giren işçiler için geçerlidir. Bu tarihler arasında işe giren işçiler, sigortalılık süresi aranmaksızın 7000 gün prim ödemeleri halinde kıdem tazminatına hak kazanırlar.
- 25 yıl sigortalılık süresi ve 4500 gün prim ödeme şartı: Bu şart, 8 Eylül 1999 ile 30 Nisan 2008 tarihleri arasında ilk kez işe giren işçiler için geçerlidir. Bu tarihler arasında işe giren işçiler, 25 yıl sigortalılık süresi ve 4500 gün prim ödemeleri halinde kıdem tazminatına hak kazanırlar.
Kıdem Tazminatı Hesaplaması
Kıdem tazminatı hesaplaması, işçinin son 3 ayda aldığı brüt ücret üzerinden yapılır. Kıdem tazminatı, işçinin çalıştığı süreye göre aşağıdaki şekilde hesaplanır:
- 1-5 yıl arası kıdem: 1 yıllık ücret
- 5-15 yıl arası kıdem: 2 yıllık ücret
- 15-25 yıl arası kıdem: 3 yıllık ücret
- 25 yıldan fazla kıdem: 4 yıllık ücret
Örneğin, bir işçi son 3 ayda 10.000 TL brüt ücret almışsa ve 10 yıl çalışmışsa, kıdem tazminatı tutarı 10.000 TL x 2 = 20.000 TL olacaktır.
Kıdem Tazminatı Alınması
Kıdem tazminatı, işçinin işten ayrıldığı tarihten itibaren 2 ay içinde işveren tarafından işçiye ödenmelidir. İşveren tarafından bu süre içinde kıdem tazminatı ödenmezse, işçi icra takibi yaparak kıdem tazminatını alabilir.
Kıdem Tazminatı Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
- Kıdem tazminatı, işçinin işten çıkarıldığı her durumda ödenir mi?
Hayır, kıdem tazminatı, işçinin işten çıkarıldığı her durumda ödenmez. İşveren tarafından işçinin iş sözleşmesinin haklı bir neden olmadan feshedilmesi halinde kıdem tazminatı ödenir. Ancak, işçinin iş sözleşmesini kendi isteğiyle feshetmesi veya işveren tarafından geçerli bir nedene dayanarak iş sözleşmesinin feshedilmesi halinde kıdem tazminatı ödenmez.
- Kıdem tazminatı, işçinin yaş şartına bağlı mıdır?
Kıdem tazminatı, işçinin yaş şartına bağlı değildir. İşçi, 18 yaşını doldurmuş olması şartıyla, kıdem tazminatına hak kazanır.
- Kıdem tazminatı, işçinin evlilik veya doğum gibi özel durumlarına bağlı mıdır?
Kıdem tazminatı, işçinin evlilik veya doğum gibi özel durumlarına bağlı değildir. İşçi, bu özel durumlardan dolayı kıdem tazminatına hak kazanmaz.
- Kıdem tazminatı, işçinin maluliyet durumunda ödenir mi?
İş