2023 Mesai Ücreti
Mesai, bir çalışanın normal çalışma saatlerinin dışında yaptığı iş olarak tanımlanabilir. Türkiye’de mesai ücretleri, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 41. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, işçinin normal çalışma süresi haftada en çok 45 saattir. Ancak, haftalık çalışma süresi iş sözleşmesi ile 40 saate kadar indirilebilir.
İşçi, normal çalışma süresi dışında çalıştığı her bir saat için fazla mesai yapmış sayılır. Fazla mesai ücreti, işçinin saatlik ücretinin %50 fazlası olarak hesaplanır.
2023 yılı için asgari ücret 13.414,50 TL’dir. Bu tutara göre, asgari ücretli bir çalışanın saatlik ücreti 59,62 TL’dir. Dolayısıyla, asgari ücretli bir çalışanın fazla mesai ücreti saatte 89,43 TL’dir.
Fazla mesai ücreti, işçinin brüt ücretine göre hesaplanır. İşçinin ücreti, asgari ücretin üzerindeyse, fazla mesai ücreti de işçinin brüt ücretine göre artar.
Fazla Mesai Türleri
Fazla mesai, çalışma süresine göre ikiye ayrılır:
- Gündelik fazla mesai: İşçinin normal çalışma süresinin bitiminden sonra yaptığı mesaidir.
- Hafta tatili fazla mesaisi: Hafta tatilinde yapılan mesaidir.
Gündelik fazla mesai, işçinin normal çalışma süresinin bitiminden sonra, ancak 24 saatlik çalışma süresi içinde yapılan mesaidir. Hafta tatili fazla mesaisi ise, işçinin hafta tatilinde yaptığı mesaidir.
Fazla Mesai Hesaplama
Fazla mesai ücreti, işçinin saatlik ücretinin %50 fazlası olarak hesaplanır. Bu hesaplama şu şekilde yapılır:
Fazla mesai ücreti = Saatlik ücret * 1,5
Örneğin, asgari ücretli bir çalışanın saatlik ücreti 59,62 TL ise, fazla mesai ücreti şu şekilde hesaplanır:
Fazla mesai ücreti = 59,62 TL * 1,5 = 89,43 TL
Fazla Mesai Ücretinin Ödenmesi
Fazla mesai ücreti, işçiye ücretinden ayrı olarak ödenir. İşveren, fazla mesai ücretini işçiye, en geç bir ay içinde ödemekle yükümlüdür.
Fazla Mesai Ücretine İlişkin Yasal Hükümler
Fazla mesai ücretine ilişkin yasal hükümler, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 41. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, işçinin normal çalışma süresi haftada en çok 45 saattir. Ancak, haftalık çalışma süresi iş sözleşmesi ile 40 saate kadar indirilebilir.
İşçi, normal çalışma süresi dışında çalıştığı her bir saat için fazla mesai yapmış sayılır. Fazla mesai ücreti, işçinin saatlik ücretinin %50 fazlası olarak hesaplanır.
İşveren, fazla mesai ücretini işçiye, en geç bir ay içinde ödemekle yükümlüdür.
Fazla Mesai Ücreti İle İlgili Uyuşmazlıklar
Fazla mesai ücreti ile ilgili uyuşmazlıklar, işçi ve işveren arasında çözülemediği takdirde, iş mahkemesine taşınabilir. İş mahkemesi, fazla mesai ücretini işçiye ödenmesi gerektiğine karar verirse, işveren, işçiye fazla mesai ücreti ödemekle yükümlüdür.
Fazla Mesai Yapmak İstemeyen İşçi
İşçi, fazla mesai yapmak istemezse, işverene bu talebini bildirebilir. İşveren, işçinin talebini haklı bulmazsa, işçiyi fazla mesai yapmaya zorlayamaz.
Ancak, işverenin zorunlu nedenlerle fazla mesai yaptırma hakkı vardır. Bu nedenler, işyerinin korunması, üretimin devamlılığı, başka bir işyerinde benzer işin yapılması gibi nedenler olabilir.
Zorunlu nedenlerle fazla mesai yaptırmak isteyen işveren, işçiyi en az üç gün önceden bilgilendirmek zorundadır.