3 Senelik Tazminat Nedir?
3 senelik tazminat, bir işçinin aynı iş yerinde en az 3 yıl çalışmış olması ve iş sözleşmesinin işveren tarafından haklı bir neden olmadan feshedilmesi halinde, işçiye ödenmesi gereken bir tazminat türüdür. Kıdem tazminatı olarak da bilinen bu tazminat, işçinin iş yerindeki kıdem süresine ve son aldığı brüt ücrete göre hesaplanır.
3 Senelik Tazminat Hesaplama
3 senelik tazminat hesaplaması, şu formülle yapılır:
Kıdem tazminatı = Son alınan brüt ücret * 3
Örneğin, 2023 yılı için brüt asgari ücret 10.008 TL ise, 3 yıllık asgari ücretli bir çalışanın kıdem tazminatı şu şekilde hesaplanır:
Kıdem tazminatı = 10.008 TL * 3 = 30.024 TL
30.024 TL’lik bu tazminat, kıdem tazminatı tavanından (2023 yılı için 19.982,83 TL) az olduğu için, tavan tutarı esas alınarak ödeme yapılır. Bu durumda, işçiye ödenecek kıdem tazminatı 19.982,83 TL olur.
3 Senelik Tazminat Hakkı Kazanmak
3 senelik tazminat hakkı kazanmak için, işçinin aynı iş yerinde en az 3 yıl çalışmış olması ve iş sözleşmesinin işveren tarafından haklı bir neden olmadan feshedilmiş olması gerekir.
İşçinin kıdem tazminatı hakkı kazanabilmesi için, iş sözleşmesinin işveren tarafından aşağıdaki nedenlerden biriyle feshedilmiş olması gerekir:
- İşçinin ahlak ve iyiniyet kurallarına aykırı davranışı
- İşçinin işverene veya başka bir çalışana sataşması, hakaret etmesi, tehdit etmesi veya bu şekilde bir saldırıda bulunması
- İşçinin işverenin emre ve talimatlarına uymaması, işyerindeki düzeni bozması veya işyerinde kavga çıkarması
- İşçinin kendi isteğiyle işten ayrılması
3 Senelik Tazminat Ödeme Süresi
İş sözleşmesinin feshedilmesi halinde, işverenin işçiye kıdem tazminatını ödemesi gereken süre, fesih tarihinden itibaren en geç 20 gündür. Bu süre içinde tazminat ödenmezse, işçi iş mahkemesinde dava açarak tazminatını alabilir.
3 Senelik Tazminatdan Yapılan Kesintiler
Kıdem tazminatı hesaplanırken, işçinin aldığı ücretten yapılan kesintiler dikkate alınmaz. Ancak, kıdem tazminatından damga vergisi kesintisi yapılır. 2023 yılı için damga vergisi oranı %0,759’dur.
3 Senelik Tazminatın Vergilendirilmesi
Kıdem tazminatı, işçinin gelir vergisine tabi bir kazançtır. Ancak, kıdem tazminatının vergiden istisna edilen kısmı vardır. 2023 yılı için kıdem tazminatının vergiden istisna edilen kısmı, 7.500 TL’dir. Yani, işçinin aldığı kıdem tazminatının 7.500 TL’lik kısmı vergiden muaftır.
3 Senelik Tazminatın Hesaplanması ve Ödenmesi ile İlgili Sorunlar
İşverenin kıdem tazminatını ödememesi, işçinin kıdem tazminatından eksik ödeme yapması veya kıdem tazminatını hatalı hesaplaması gibi durumlarda, işçi iş mahkemesinde dava açarak tazminatını alabilir.
İşverenin kıdem tazminatını ödememesi halinde, işçinin dava açmak için işe iade davası açması gerekmez. İşçi, kıdem tazminatı alacağına ilişkin bir dilekçe ile doğrudan iş mahkemesinde dava açabilir.
İşçinin kıdem tazminatından eksik ödeme yapması halinde, işçinin eksik ödenen kısmını talep etmesi gerekir. İşveren, işçinin talebini yerine getirmezse, işçi iş mahkemesinde dava açarak eksik ödenen kıdem tazminatını alabilir.
İşverenin kıdem tazminatını hatalı hesaplaması halinde, işçinin hatalı hesaplanan kısmını talep etmesi gerekir. İşveren, işçinin talebini yerine getirmezse, işçi iş mahkemesinde dava açarak hatalı hesaplanan kıdem tazminatını alabilir.
3 Senelik Tazminat ile İlgili Sık Sorulan Sorular