5. Sınıf Türkçe Söz Sanatları Testi PDF
Söz sanatları, bir sözcüğün veya söz öbeğinin gerçek anlamından farklı bir anlamda kullanılmasıyla oluşan edebi sanatlardır. Söz sanatları, bir metnin daha etkili ve güzel görünmesini sağlar.
-
sınıf Türkçe dersinde öğrenilen söz sanatları şunlardır:
-
Teşbih
- İstiare
- Mecaz-ı Mürsel
- Kişileştirme
- Epitet
- Telmih
- İnkar
- Tekrir
- Mübalağa
- Tezat
- Zıtlık
- Ahenk
- Uyak
- Redif
Teşbih
Teşbih, iki farklı şeyin benzerliğini “gibi”, “benzer”, “adeta” gibi sözcüklerle gösteren bir söz sanatıdır. Örneğin:
- “Gözleri yıldız gibi parlıyordu.”
- “Saçları ipek gibiydi.”
- “Yüreği taş gibiydi.”
İstiare
İstiare, iki farklı şeyin benzerliğini “olmak”, “kesilmek”, “dönüşmek” gibi sözcüklerle gösteren bir söz sanatıdır. Örneğin:
- “Gözleri iki yıldızdı.”
- “Saçları ipekti.”
- “Yüreği taştı.”
Mecaz-ı Mürsel
Mecaz-ı Mürsel, bir sözcüğün gerçek anlamından farklı bir anlamda kullanılmasıdır. Örneğin:
- “Başını öne eğdi.” (Başını eğmek yerine, üzüldüğünü göstermek için başını öne eğmek.)
- “Elini uzattı.” (Elini uzatmak yerine, yardım etmek için elini uzatmak.)
- “Gözlerini kapattı.” (Gözlerini kapatmak yerine, uyumak için gözlerini kapatmak.)
Kişileştirme
Kişileştirme, cansız bir varlığa insan özellikleri verilmesidir. Örneğin:
- “Rüzgar saçlarımı okşuyordu.”
- “Ağaçlar bana el sallıyordu.”
- “Deniz bana gülümsüyordu.”
Epitet
Epitet, bir sözcüğe veya söz öbeğine güzellik veya güç katmak için kullanılan bir sıfattır. Örneğin:
- “Gülümseyen gözler”
- “Parıldayan yıldızlar”
- “Uçsuz bucaksız deniz”
Telmih
Telmih, bir atasözü, deyim veya hikâyeye gönderme yapılmasıdır. Örneğin:
- “Bir elin nesi var, iki elin sesi var.” (Atasözü)
- “Ayağını denk al.” (Deyim)
- “Nasreddin Hoca’nın eşeği gibi kaldı.” (Hikâye)
İnkar
İnkar, bir şeyin olmadığını veya var olmadığını söylemektir. Örneğin:
- “Ben bunu yapmadım.”
- “Orada kimse yok.”
- “Böyle bir şey mümkün değil.”
Tekrir
Tekrir, bir sözcüğün veya söz öbeğinin tekrarlanmasıdır. Örneğin:
- “Seni çok seviyorum, çok seviyorum.”
- “Gitti, gitti, bir daha geri gelmedi.”
- “Düşündüm, düşündüm, bir çözüm bulamadım.”
Mübalağa
Mübalağa, bir şeyi olduğundan daha büyük veya daha küçük göstermektir. Örneğin:
- “Dağlar kadar büyük bir adamdı.”
- “Bir sinek kadar küçüktü.”
- “Yüz yıl süren bir gece gibiydi.”
Tezat
Tezat, iki zıt şeyin yan yana getirilmesidir. Örneğin:
- “Siyah beyaz bir dünya”
- “Sıcak soğuk bir hava”
- “Mutlu mutsuz bir hayat”
Zıtlık
Zıtlık, iki zıt şeyin karşılaştırılmasıdır. Örneğin:
- “Gece gündüz çalıştı.”
- “İyi kötü günler geçirdi.”
- “Zengin fakir herkese yardım etti.”
Ahenk
Ahenk, bir metnin kulağa hoş gelmesidir. Ahenk, sözcüklerin uyumlu bir şekilde seçilmesiyle sağlanır. Örneğin:
- “Rüzgar ağaçların arasında hışırdıyordu.”
- “Deniz dalgaları kıyıya vuruyordu.”
- “Kuşlar cıvıl cıvıl ötüyordu.”
Uyak
Uyak, bir şiirin veya şarkının son mısralarının aynı sesle bitmesidir. Örneğin:
-
“Gülümse hayat, gülümse,
Mutluluk seninle olsun.” -
“Aşk bir denizdir, derin ve uçsuz bucaksız,
Yüzersen boğulursun, yüzmezsen susuz kalırsın.”
Redif
Redif, bir şiirin veya şarkının her mısrasında aynı sözcüğün tekrarlanmasıdır. Örneğin:
-
“Gözlerin gözlerin,
Yüreğim yüreğin,
Sevgimiz sevgimiz,
Sonsuza dek.” -
“Aşk bir rüyadır, aşk bir hayaldir,
Aşk bir masaldır, aşk bir şarkıdır,
Aşk bir şiirdir, aşk bir resimdir,
Aşk bir hediyedir, aşk bir armağandır.”
Faydalı Siteler
- 5. Sınıf Türkçe Söz Sanatları Testi
- 5. Sınıf Türkçe Söz Sanatları Çalışma Kağıdı
- 5. Sınıf Türkçe Söz Sanatları Örnekleri