6 Ay Sonra İşten Çıkarma Tazminatı
Türkiye’de iş hukuku, işçi ve işveren arasındaki ilişkileri düzenleyen bir hukuk dalıdır. Bu hukuk kapsamında, işçinin işveren tarafından işten çıkarılması halinde işçinin bazı haklarının olduğu düzenlenmiştir. Bu haklar, işçinin kıdem süresine göre farklılık göstermektedir.
İşçinin kıdemi 1 yıldan az ise, işçi kıdem tazminatı almaya hak kazanamaz. Ancak, işverenin işçiyi işten çıkarırken bildirim süresine uymaması halinde, işçi bildirim süresine ilişkin ücret tutarında tazminat almaya hak kazanır.
İşçinin kıdemi 1 yıldan fazla ise, işçi kıdem tazminatı almaya hak kazanır. Kıdem tazminatı, işçinin çalıştığı her tam yıl için 30 günlük brüt ücretidir.
6 ay sonra işten çıkarılan işçinin hakları, işçinin kıdem süresine göre aşağıdaki gibidir:
Kıdem süresi 1 yıldan az ise:
- Kıdem tazminatı hakkı yoktur.
- Bildirim süresi 2 haftadır.
- Bildirim süresine uymayan işveren, bildirim süresine ilişkin ücret tutarında tazminat ödemek zorundadır.
Kıdem süresi 1 yıldan fazla ise:
- Kıdem tazminatı hakkı vardır.
- Bildirim süresi 4 haftadır.
- Bildirim süresine uymayan işveren, bildirim süresine ilişkin ücret tutarında tazminat ödemek zorundadır.
İşverenin haklı nedenle işten çıkarması halinde:
İşveren, işçinin iş sözleşmesini haklı nedenle feshedebilir. Haklı fesih halleri, İş Kanunu’nun 25. maddesinde düzenlenmiştir. Haklı nedenle işten çıkarılan işçi kıdem tazminatı almaya hak kazanamaz.
İşverenin haksız nedenle işten çıkarması halinde:
İşveren, işçinin iş sözleşmesini haklı nedenle feshedemediği durumlarda, işçinin iş sözleşmesini haksız nedenle feshedebilir. Haksız fesih halinde işçi, işe iade davası açabilir. İşe iade davası sonucunda işçinin işe iadesine karar verilirse, işçi işe iade edilir ve çalışmadığı süreler için en çok 4 aylık boşta geçen süre ücreti alır.
İşverenin işçiyi kötüniyetli olarak işten çıkarması halinde:
İşveren, işçiyi işten çıkarırken işçinin kıdem tazminatı ve diğer haklarını ödememek amacıyla kötüniyetli olarak işten çıkarabilir. Kötü niyetli fesih halinde işçi, kötüniyet tazminatı talep edebilir. Kötüniyet tazminatı, bildirim süresine ait ücretin 3 katı tutarındadır.
6 ay sonra işten çıkarılma tazminatı hesaplama:
6 ay sonra işten çıkarılan işçinin kıdem tazminatı, işçinin çalıştığı sürenin tam yıl sayısına göre hesaplanır. Örneğin, işçinin kıdemi 7 ay ise, işçinin kıdemi 1 tam yıl olarak kabul edilir.
Kıdem tazminatı, işçinin çalıştığı her tam yıl için 30 günlük brüt ücretidir. Brüt ücret, işçinin maaşı, primleri ve varsa diğer ödemelerinden oluşan ücrettir.
Örneğin, işçinin maaşı 5.000 TL ve primleri 2.000 TL ise, işçinin brüt ücreti 7.000 TL’dir. İşçinin kıdemi 1 yıl ise, işçinin kıdem tazminatı 21.000 TL’dir.
6 ay sonra işten çıkarılan işçinin hakları için neler yapabilir?
6 ay sonra işten çıkarılan işçinin hakları konusunda bilgi sahibi olması ve bu haklarını koruması önemlidir. İşçi, aşağıdaki adımları atarak haklarını koruma altına alabilir:
- İşveren tarafından işten çıkarıldığına dair bir belge talep etmelidir.
- İşe iade davası açmayı düşünmesi halinde, bir avukata danışmalıdır.
- Kıdem tazminatı ve diğer haklarından mahrum kalmadığını kontrol etmelidir.
İşveren tarafından işten çıkarılan işçi, işten çıkarılma nedenlerine ve işçinin kıdem süresine göre aşağıdaki haklara sahip olabilir:
- Kıdem tazminatı
- İhbar tazminatı
- Kötüniyet tazminatı
- Sendikal tazminat
- Ayrımcılık tazminatı
- Manevi tazminat
İşçi, bu haklarını korumak için gerekli adımları atmalıdır.