6 Aylık İhbar Tazminatı
İhbar tazminatı, işçinin iş sözleşmesinin işveren tarafından haklı bir neden olmaksızın feshedilmesi durumunda, işçiye ödenmesi gereken bir tazminat türüdür. İhbar tazminatının amacı, işçinin yeni bir iş bulma sürecinde maddi ve manevi olarak desteklenmesidir.
İş Kanunu’nun 17. maddesine göre, işverenin işçiyi işten çıkarması durumunda, işçinin kıdemine göre aşağıdaki ihbar sürelerine uyması gerekir:
- İşi altı aydan az sürmüş olan işçi için: 2 hafta
- İşi bir buçuk yıla kadar sürmüş olan işçi için: 4 hafta
- İşi üç yıla kadar sürmüş olan işçi için: 6 hafta
- İşi üç yıldan fazla sürmüş işçi için: 8 hafta
İşçinin kıdemi, iş sözleşmesinin başlangıç tarihinden itibaren hesaplanır. İşçinin iş sözleşmesi, haftanın her günü çalıştığını varsayarsak, ihbar süresi aşağıdaki gibi hesaplanır:
- 2 haftalık ihbar süresi için: 10 iş günü
- 4 haftalık ihbar süresi için: 20 iş günü
- 6 haftalık ihbar süresi için: 30 iş günü
- 8 haftalık ihbar süresi için: 40 iş günü
6 Aylık İhbar Tazminatının Tutarı
İhbar tazminatı, işçinin son brüt ücretine göre hesaplanır. İhbar süresi, işçinin kıdemine göre yukarıda belirtilen sürelerden biridir.
Örneğin, 6 aylık kıdemi olan bir işçinin, son brüt ücreti 10.000 TL ise, işçinin ihbar tazminatı tutarı aşağıdaki gibi hesaplanır:
İhbar süresi = 4 hafta = 20 iş günü
İhbar tazminatı = 10.000 TL * 20 iş günü / 30 iş günü
İhbar tazminatı = 6.666,67 TL
6 Aylık İhbar Tazminatının Ödenmesi
İşveren, işçiyi işten çıkarırken, işçiye ihbar süresine ait ücreti ve ihbar tazminatını birlikte ödemek zorundadır. İşveren ihbar süresine ait ücreti ödemezse, işçi ihbar süresini çalışmaya devam etmek zorunda değildir.
İşveren ihbar tazminatını ödemezse, işçi 30 gün içinde iş mahkemesine başvurarak ihbar tazminatını talep edebilir. İş mahkemesi, işçinin talebini haklı bulursa, işverene ihbar tazminatını ödemesi için karar verir.
6 Aylık İhbar Tazminatının İstisnaları
İş Kanunu’nun 17. maddesinde, ihbar süresine ilişkin bazı istisnalar düzenlenmiştir. Bu istisnalar şunlardır:
- İşçinin iş sözleşmesini, işverenin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı nedeniyle feshi
- İşçinin iş sözleşmesini, kendi isteği ile feshi
- İşçinin, emeklilik, yaşlılık veya malullük nedeniyle iş sözleşmesini feshi
- İşçinin, iş kazası veya meslek hastalığı nedeniyle iş sözleşmesini feshi
Bu durumlarda, işçinin kıdemine bakılmaksızın ihbar tazminatı hakkı yoktur.
6 Aylık İhbar Tazminatı ve Vergilendirme
İhbar tazminatı, işçinin ücretinin bir parçası olarak değerlendirilir ve vergiye tabidir. İhbar tazminatı üzerinden, gelir vergisi ve damga vergisi olmak üzere iki vergi kesilir.
Gelir vergisi, işçinin ihbar tazminatı tutarının %15’i oranında kesilir. Damga vergisi ise, ihbar tazminatı tutarının %0,759 oranında kesilir.
6 Aylık İhbar Tazminatı ve SGK Primleri
İhbar tazminatı, işçinin ücretinin bir parçası olarak değerlendirilir ve SGK primine tabidir. İhbar tazminatı üzerinden, işçi ve işveren tarafından aynı oranda SGK primi kesilir.
SGK primi oranı, işçinin prime esas kazancının %37,5’idir.
**Sonuç olarak, 6 aylık ihbar tazminatı, işveren tarafından işçinin işten çıkarılması durumunda, işçiye ödenmesi gereken bir tazminat türüdür. İhbar tazminatı, işçinin kıdemine göre hesaplanır ve işçinin son brüt ücretine göre