8. Sınıf Söz Sanatları Testi
Giriş
Söz sanatları, dilin ifade gücünü artırmak için kullanılan ve kelimelere yeni anlamlar kazandıran anlatım biçimleridir. Söz sanatları, metne güzellik, anlam zenginliği ve etkileyicilik kazandırır.
Söz Sanatları Çeşitleri
Söz sanatları, benzetme, istiare, abartma, karşıtlık, yineleme, kinaye, teşhis, intak, mecaz-ı mürsel, hüsn-i talil, tevriye, kinayeli istiare, mübalağalı istiare, mübalağalı benzetme, kinayeli benzetme, tezat, redif, kafiye, uyak, tam kafiye, yarım kafiye, zengin kafiye, cinas, soyutlama, somutlama, kişileştirme, konuşturma, öznellik, nesnellik, açıklık, kapalılık, özlülük, akıcılık, duruluk, sadelik, süslülük, anlamlılık, ilginçlik, etkileyicilik gibi birçok çeşide ayrılır.
8. Sınıfta Öğrenilen Söz Sanatları
- sınıf Türkçe dersinde öğrenilen söz sanatları şunlardır:
- Benzetme: İki varlık veya kavramın benzer yönleri dikkate alınarak, aralarında ilgi kurulup, birini diğerine benzetmektir.
- İstiare: Bir varlığın veya kavramın başka bir varlık veya kavramla benzetilerek onunla birlikte anılmasıdır.
- Abartma: Bir kavramın gerçekte olduğundan daha fazla veya daha az gösterilmesidir.
- Karşıtlık: İki kavram veya durumun birbirine zıt yönlerinin belirtilmesidir.
- Yineleme: Bir sözcüğün veya söz öbeğinin metinde birden çok kez kullanılmasıdır.
- Kinayeli: Bir söz veya cümlenin gerçek anlamının dışında kullanılmasıdır.
- Teşhis: Cansız varlıklara insan özelliği verilmesidir.
- İntak: Cansız varlıkların konuşturulması veya seslenmesidir.
Benzetme
Benzetme, iki varlık veya kavramın benzer yönleri dikkate alınarak, aralarında ilgi kurulup, birini diğerine benzetmektir. Benzetmede ilgi kurmanın iki yolu vardır:
- Benzetme ilgisi: İki varlığın veya kavramın benzediği yön, benzetme ilgisi ile belirtilir. Örneğin, “Yüzü ay gibi aydınlıktı.” cümlesinde “aydınlık” benzetme ilgisi ile “yüz” ve “ay” sözcükleri arasında benzerlik kurulmuştur.
- Benzetme edatı: Benzetme ilgisi, benzetme edatıyla da belirtilebilir. Örneğin, “Dudaklar gül gibi al.” cümlesinde “gibi” benzetme edatı ile “gül” ve “dudaklar” sözcükleri arasında benzerlik kurulmuştur.
Benzetme çeşitleri şunlardır:
- Düz benzetme: İki varlığın veya kavramın benzer yönünün, doğrudan doğruya belirtildiği benzetmelerdir. Örneğin, “Yüzü ay gibi aydınlıktı.” cümlesi bir düz benzetmedir.
- Karşıt benzetme: İki varlığın veya kavramın benzer yönünün, karşıt olarak belirtildiği benzetmelerdir. Örneğin, “Kaşları kara keman telleri gibiydi.” cümlesi bir karşıt benzetmedir.
- Benzetme yoluyla isimlendirme: Benzetme ilgisi kurulan varlığın veya kavramın, benzetmedeki diğer varlık veya kavramla birlikte anılmasıdır. Örneğin, “Yüz gülümsemesi” cümlesinde “gülümsemesi” sözcüğü, “yüz” sözcüğü ile benzetme yoluyla isimlendirilmiştir.
- Benzetme yoluyla niteleme: Benzetme ilgisi kurulan varlığın veya kavramın, benzetmedeki diğer varlık veya kavramla birlikte nitelenmesidir. Örneğin, “Ay yüzlü kız” cümlesinde “ay yüzlü” sözcüğü, “kız” sözcüğü ile benzetme yoluyla nitelenmiştir.
İstiare
İstiare, bir varlığın veya kavramın başka bir varlık veya kavramla benzetilerek onunla birlikte anılmasıdır. İstiarede benzetme ilgisi açıkça belirtilmez.
İstiare çeşitleri şunlardır:
- Ad aktarması (mecaz-ı mürsel): Bir varlığın veya kavramın, başka bir varlık veya kavramla benzetilerek, o varlığın veya kavramın adı yerine kullanılması