9. Sınıf Coğrafya 2. Ünite: Türkiye’nin Fiziki Yapısı
1. Türkiye’nin Yeryüzü Şekilleri
Türkiye’nin yeryüzü şekilleri, ülkenin jeolojik yapısı ve iklim koşullarının etkisiyle oluşmuştur. Ülkenin kuzey ve güney bölgeleri dağlık, orta bölgeleri ise ovalık ve platolardan oluşmaktadır.
a. Dağlar
Türkiye’nin en yüksek dağı, Doğu Anadolu Bölgesi’nde bulunan Ağrı Dağı’dır (5.137 m). Diğer önemli dağlar arasında Erciyes Dağı (3.917 m), Süphan Dağı (4.058 m), Uludağ (2.543 m) ve Munzur Dağları (3.584 m) yer almaktadır.
b. Ovalar
Türkiye’nin en büyük ovaları, İç Anadolu Bölgesi’nde bulunan Konya Ovası ve Çukurova Ovası’dır. Diğer önemli ovalar arasında Trakya Ovası, Ege Ovası, Marmara Ovası ve Akdeniz Ovası yer almaktadır.
c. Platolar
Türkiye’nin en önemli platoları, Doğu Anadolu Bölgesi’nde bulunan Erzurum Platosu ve İç Anadolu Bölgesi’nde bulunan İç Anadolu Platosu’dur. Diğer önemli platolar arasında Trakya Platosu, Ege Platosu ve Marmara Platosu yer almaktadır.
2. Türkiye’nin İklim Özellikleri
Türkiye’nin iklimi, ülkenin coğrafi konumu, yeryüzü şekilleri ve hava kütlelerinin etkisiyle oluşmuştur. Ülkenin kuzey ve güney bölgeleri ılıman iklime, orta bölgeleri ise karasal iklime sahiptir.
a. Ilıman İklim
Ilıman iklim, yazları sıcak ve kurak, kışları ise ılık ve yağışlıdır. Bu iklim türü, Türkiye’nin kuzey ve güney bölgelerinde görülmektedir.
b. Karasal İklim
Karasal iklim, yazları sıcak ve kurak, kışları ise soğuk ve yağışlıdır. Bu iklim türü, Türkiye’nin orta bölgelerinde görülmektedir.
3. Türkiye’nin Su Kaynakları
Türkiye’nin su kaynakları, ülkenin iklim koşulları ve yeryüzü şekillerinin etkisiyle oluşmuştur. Ülkenin en önemli su kaynakları arasında akarsular, göller ve yeraltı suları yer almaktadır.
a. Akarsular
Türkiye’nin en uzun akarsuyu, Karadeniz’e dökülen Kızıl Irmak’tır (1.151 km). Diğer önemli akarsular arasında Yeşilırmak (1.104 km), Ceyhan Nehri (509 km) ve Seyhan Nehri (560 km) yer almaktadır.
b. Göller
Türkiye’nin en büyük gölü, İç Anadolu Bölgesi’nde bulunan Tuz Gölü’dür (2.560 km²). Diğer önemli göller arasında Van Gölü (3.713 km²), Beyşehir Gölü (650 km²) ve Eğirdir Gölü (482 km²) yer almaktadır.
c. Yeraltı Suları
Türkiye’nin yeraltı suları, ülkenin iklim koşulları ve yeryüzü şekillerinin etkisiyle oluşmuştur. Ülkenin en önemli yeraltı suyu kaynakları arasında Konya Ovası’ndaki yeraltı suyu havzası ve Çukurova Ovası’ndaki yeraltı suyu havzası yer almaktadır.
4. Türkiye’nin Bitki Örtüsü
Türkiye’nin bitki örtüsü, ülkenin iklim koşulları, yeryüzü şekilleri ve toprak yapısının etkisiyle oluşmuştur. Ülkenin kuzey ve güney bölgelerinde ormanlar, orta bölgelerinde ise bozkırlar ve stepler görülmektedir.
a. Ormanlar
Türkiye’nin ormanları, ülkenin kuzey ve güney bölgelerinde yoğunlaşmıştır. Ülkenin en önemli orman türleri arasında karaçam ormanları, kızılçam ormanları, meşe ormanları ve kayın ormanları yer almaktadır.
b. Bozkırlar ve Stepler
Türkiye’nin bozkırları ve stepleri, ülkenin orta bölgelerinde görülmektedir. Bu alanlarda genellikle kısa boylu otlar ve çalılar yetişmektedir.
5. Türkiye’nin Hayvan Örtüsü
Türkiye’nin hayvan örtüsü, ülkenin iklim koşulları, yeryüzü şekilleri ve bitki örtüsünün etkisiyle oluşmuştur. Ülkenin kuzey ve güney bölgelerinde orman hayvanları, orta bölgelerinde ise bozkır hayvanları görülmektedir.
a. Orman Hayvanları
Türkiye’nin orman hayvanları arasında ayı, kurt, tilki, sincap, tavşan ve geyik yer almaktadır.
b. Bozkır Hayvanları
Türkiye’nin bozkır hayvanları arasında kurt, tilki, çakal, tavşan ve sincap yer almaktadır.
Faydalı Siteler ve İlgili Dosyalar
- Türkiye’nin Fiziki Yapısı: https://www.cografya.gen.tr/turkiyenin-fiziki-yapisi/
- Türkiye’nin İklim Özellikleri: https://www.mgm.gov.tr/iklim/iklim-ozellikleri.aspx
- Türkiye’nin Su Kaynakları: https://www.dsi.gov.tr/su-kaynaklari/
- Türkiye’nin Bitki Örtüsü: https://www.ormansu.gov.tr/bitki-ortusu/
- Türkiye’nin Hayvan Örtüsü: https://www.dhmi.gov.tr/hayvan-ortusu/
Önemli Not: Bu yazı Google Gemini yapay zekası tarafından otomatik olarak oluşturulmuştur ve hatalı bilgiler içerebilir. Düzeltmek için iletişim sayfamızdaki formdan veya yine iletişim sayfamızda bulunan eposta adresi yoluyla bizimle iletişime geçebilirsiniz. Hata varsa hemen düzeltilmektedir.