9 Sınıf Fizik 2 Ünite Konu Anlatımı Pdf

9. Sınıf Fizik 2. Ünite: Madde ve Özellikleri

Ünitenin Amacı

Bu ünitede, madde ve özelliklerini, maddenin temel özelliklerini, maddenin yoğunluğunu, maddenin özkütlesini, maddenin hallerini, hal değişimlerini, maddenin saflığını ve safsızlıkları öğreneceğiz.

Ünitenin İçeriği

• Madde ve Özellikleri
  • Maddenin Tanımı
  • Maddenin Temel Özellikleri
  • Yoğunluk
  • Özkütle
• Maddenin Halleri
  • Katı Madde
  • Sıvı Madde
  • Gaz Madde
  • Maddenin Hal Değişimleri
• Maddenin Saflığı ve Safsızlıkları
  • Saf Madde
  • Safsızlıklar

Madde ve Özellikleri

Maddenin Tanımı

Madde, uzayda yer kaplayan ve kütleye sahip olan her şeydir. Madde, atom ve moleküllerden oluşur.

Maddenin Temel Özellikleri

Maddenin temel özellikleri şunlardır:

• Kütle: Maddenin miktarını ifade eder.
• Hacim: Maddenin kapladığı yer miktarını ifade eder.
• Yoğunluk: Maddenin birim hacimdeki kütlesini ifade eder.
• Özkütle: Maddenin aynı koşullarda bulunan birim hacimdeki standart maddenin kütlesine olan oranını ifade eder.

Yoğunluk

Bir maddenin birim hacimdeki kütlesine o maddenin yoğunluğu denir.

Yoğunluk, ρ sembolü ile gösterilir ve aşağıdaki formülle hesaplanır:

ρ = m / V

• m : Maddenin kütlesi (kg)
• V : Maddenin hacmi (m3)

Örneğin, demir metalinin kütlesini 1 kg ve hacmini 5 dm3 olarak alırsak, demir metalinin yoğunluğunu aşağıdaki gibi hesaplarız:

ρ = m / V = 1 kg / 5 dm3 = 0,2 kg/dm3

Yani, demir metalinin yoğunluğu 0,2 kg/dm3’tür.

Özkütle

Bir maddenin aynı koşullarda bulunan birim hacimdeki standart maddenin kütlesine olan oranına o maddenin özkütlesi denir.

Özkütle, δ sembolü ile gösterilir ve aşağıdaki formülle hesaplanır:

δ = ρ / ρs

• ρ : Maddenin yoğunluğu (kg/m3)
• ρs : Standart maddenin yoğunluğu (kg/m3)

Standart madde olarak genellikle su kullanılır. Suyun yoğunluğu 4 °C’de 1000 kg/m3’tür.

Örneğin, demir metalinin yoğunluğunu 7850 kg/m3 ve suyun yoğunluğunu 1000 kg/m3 olarak alırsak, demir metalinin özkütlesini aşağıdaki gibi hesaplarız:

δ = ρ / ρs = 7850 kg/m3 / 1000 kg/m3 = 7,85

Yani, demir metalinin özkütlesi 7,85’tir.

Maddenin Halleri

Maddenin halleri, maddenin moleküllerinin hareket enerjisine göre değişir.

Katı Madde

Katı maddelerde, moleküller birbirleriyle sıkı bir şekilde bağlıdır. Bu nedenle, katı maddelerde moleküller yer değiştiremez. Katı maddeler, şekillerini ve hacimlerini korur.

Sıvı Madde

Sıvı maddelerde, moleküller birbirleriyle daha zayıf bir şekilde bağlıdır. Bu nedenle, sıvı maddelerde moleküller yer değiştirebilir. Sıvı maddeler, şekillerini koruyamaz, ancak hacimlerini korur.

Gaz Madde

Gaz maddelerde, moleküller birbirleriyle çok zayıf bir şekilde bağlıdır. Bu nedenle, gaz maddelerde moleküller serbestçe hareket eder. Gaz maddeler, şekillerini ve hacimlerini koruamaz.

Maddenin Hal Değişimleri

Maddenin halleri, sıcaklık ve basınç gibi etkenlerle değişebilir.

**Katıdan Sıv