Evde Hizmet Sözleşmesi
Evde hizmet sözleşmesi, işverenin verdiği işi, işçinin kendi evinde veya belirleyeceği başka bir yerde, bizzat veya aile bireyleriyle birlikte bir ücret karşılığında yerine getirmeyi öngören bir sözleşme türüdür. Bu sözleşme, Türk Borçlar Kanunu’nun 461-469. maddelerinde düzenlenmiştir.
Evde Hizmet Sözleşmesinin Özellikleri
Evde hizmet sözleşmesinin başlıca özellikleri şunlardır:
- İşverenin verdiği işi, işçi kendi evinde veya belirleyeceği başka bir yerde yerine getirir.
- İşçi, işi bizzat veya aile bireyleriyle birlikte yerine getirebilir.
- İş sözleşmesi, bir ücret karşılığında yapılır.
Evde Hizmet Sözleşmesinin Türleri
Evde hizmet sözleşmesi, işçinin işverenin verdiği işi bizzat yerine getirmesi veya aile bireyleriyle birlikte yerine getirmesi durumuna göre ikiye ayrılır:
- Bizzat yerine getirilen evde hizmet sözleşmesi: Bu sözleşmede, işçi işverenin verdiği işi tamamen kendi başına yerine getirir.
- Aile bireyleriyle birlikte yerine getirilen evde hizmet sözleşmesi: Bu sözleşmede, işçi işverenin verdiği işi aile bireyleriyle birlikte yerine getirir.
Evde Hizmet Sözleşmesinin Unsurları
Evde hizmet sözleşmesinin unsurları, iş sözleşmesinin unsurları ile aynıdır. Buna göre, evde hizmet sözleşmesinin unsurları şunlardır:
- Taraflar: İşveren ve işçi.
- İş: İşverenin işçiye verdiği iş.
- Ücret: İşçiye ödenecek ücret.
- Süre: İş sözleşmesinin süresi.
Evde Hizmet Sözleşmesinin Hükümleri
Evde hizmet sözleşmesinin hükümleri, tarafların anlaşmasına göre belirlenir. Ancak, Türk Borçlar Kanunu’nun 461-469. maddelerinde yer alan hükümler, tarafların anlaşmasına aykırı olsa bile geçerlidir.
Evde hizmet sözleşmesinde yer alan başlıca hükümler şunlardır:
- İşveren, işçiye işin niteliğine ve işçinin niteliğine uygun bir ücret ödemekle yükümlüdür.
- İşçi, işin niteliğine uygun bir şekilde iş görme borcu altındadır.
- İşveren, işçinin iş görme borcunu yerine getirmesini kolaylaştıracak gerekli tedbirleri almakla yükümlüdür.
- İşçi, işverenin mallarını, iş araçlarını ve iş yerini özenle kullanmakla yükümlüdür.
- İşçi, işverenin haklı menfaatlerini ihlal edecek davranışlarda bulunmaktan kaçınmakla yükümlüdür.
Evde Hizmet Sözleşmesinin Sona Ermesi
Evde hizmet sözleşmesi, tarafların anlaşmasıyla veya kanundan kaynaklanan nedenlerle sona erebilir.
Evde hizmet sözleşmesi, tarafların anlaşmasıyla her zaman sona erdirilebilir. Ancak, iş sözleşmesinin belirli bir süre için yapılmış olması halinde, sözleşmenin sona ermesi için tarafların anlaşması yeterli değildir. Bu durumda, sözleşmenin süresinin dolması gerekir.
Evde hizmet sözleşmesi, kanundan kaynaklanan nedenlerle de sona erebilir. Örneğin, işçinin ölümü, işverenin iflası veya iş sözleşmesinin konusu olan işin ortadan kalkması gibi nedenlerle evde hizmet sözleşmesi sona erebilir.
Evde Hizmet Sözleşmesinin Yargıya İncelenmesi
Evde hizmet sözleşmesinden kaynaklanan uyuşmazlıklar, iş mahkemelerinde görülür.
Evde Hizmet Sözleşmesinin Avantajları ve Dezavantajları
Evde hizmet sözleşmesinin hem avantajları hem de dezavantajları vardır.
Avantajları
- İşveren için:
- İşveren, işyerinde yer sorunu yaşamaz.
- İşveren, işçinin iş görme sürecini daha kolay kontrol edebilir.
- İşçi için:
- İşçi, kendi evinde çalışarak daha rahat ve verimli çalışabilir.
- İşçi, işyerinde karşılaşabileceği risklerden korunur.
Dezavantajları
- İşveren için:
- İşveren, işçinin iş görme sürecini tam olarak kontrol edemez.
- İşveren, işçinin işyerinde bulunması durumunda ortaya çıkabilecek sosyal sorumluluklardan kaçınamaz.
- İşçi için:
- İşçi, işyerinde karşılaşabileceği fırsatlardan mahrum kalabilir.
- İşçi, işyerinde bulunan diğer çalışanlarla sosyalleşme fırsatını kaybedebilir.
Sonuç
Evde hizmet sözleşmesi, hem işveren hem de işçi için avantajlı olabilen bir sözleşme türüdür. Ancak, bu sözleşmenin avantajlarından yararlanmak için tarafların sözleşme hükümlerini dikkatli bir şekilde belirlemesi gerekir.