İhyau Ulumiddin: İslam’ın İhya Edilmesi
İhyau Ulumiddin, 12. yüzyılda yaşamış olan İslam âlimi İmam Gazzâlî’nin kaleme aldığı, İslam dininin temel ilkelerini ve uygulamalarını ele alan kapsamlı bir eserdir. Eser, Gazzâlî’nin hayatının sonlarına doğru, 505/1111 yılında yazılmaya başlanmış ve 508/1113 yılında tamamlanmıştır.
İhyau Ulumiddin, İslam dininin dört temel ilmini -fıkıh, kelam, tasavvuf ve ahlâk- ele alan bir eserdir. Eser, bu dört ilmin yanı sıra, İslam’ın temel esaslarını, ibadetlerini, ahlâk kurallarını ve inanç konularını da kapsamaktadır.
Eserin Amacı
İhyau Ulumiddin’in yazılma amacını, Gazzâlî’nin kendisi şu şekilde ifade eder:
“Bu kitap, İslam dininin temel ilkelerini ve uygulamalarını öğrenmek isteyenler için bir rehber niteliğindedir. Eser, İslam’ın dört temel ilmini -fıkıh, kelam, tasavvuf ve ahlâk- ele alarak, bu ilimlerin temel kavramlarını ve hükümlerini açıklamaktadır. Ayrıca, İslam’ın temel esaslarını, ibadetlerini, ahlâk kurallarını ve inanç konularını da kapsamaktadır.
>
Eseri yazmamdaki amacım, İslam dininin temel ilkelerini ve uygulamalarını unutulmuş olan insanlara hatırlatmaktır. Bu eserin, İslam dininin yeniden canlanmasına ve yaygınlaşmasına katkıda bulunmasını ümit ediyorum.”
Eserin Yapısı
İhyau Ulumiddin, on ciltten oluşan bir eserdir. Her cilt, bir veya birden fazla konuyu ele almaktadır. Eserin genel yapısı şu şekildedir:
- Cilt 1-2: İbadetlerin Faziletleri ve Adabları
- Cilt 3: İman Esasları ve Ehl-i Sünnet Akaidi
- Cilt 4: Tasavvuf ve Nefis Terbiyesi
- Cilt 5-6: Kelam ve İtikadî Problemler
- Cilt 7-8: Fıkıh ve Hukukî Problemler
- Cilt 9: Ahlâk ve Adap Kuralları
- Cilt 10: Faziletli Âlimler ve Mutasavvıflar
Eserin İçeriği
İhyau Ulumiddin’in içeriği, İslam dininin temel ilkelerini ve uygulamalarını kapsamaktadır. Eser, bu kapsamda şu konuları ele almaktadır:
- İbadetlerin Faziletleri ve Adabları: Eserin ilk iki cildi, İslam’ın temel ibadetlerini -namaz, oruç, hac, zekât, kurban vb.- ele almaktadır. Bu ciltlerde, ibadetlerin önemi, faziletleri ve adabları hakkında bilgi verilmektedir.
- İman Esasları ve Ehl-i Sünnet Akaidi: Eserin üçüncü cildi, İslam’ın iman esaslarını ve Ehl-i Sünnet akaidini ele almaktadır. Bu ciltte, Allah’ın birliği, peygamberlik, âhiret hayatı, kader, fıtrat, şeriat, imamet gibi konular hakkında bilgi verilmektedir.
- Tasavvuf ve Nefis Terbiyesi: Eserin dördüncü cildi, tasavvuf ve nefis terbiyesini ele almaktadır. Bu ciltte, tasavvuf kavramı, tasavvuf yolunun esasları, nefsin özellikleri ve terbiyesi hakkında bilgi verilmektedir.
- Kelam ve İtikadî Problemler: Eserin beşinci ve altıncı ciltleri, kelam ve itikadî problemleri ele almaktadır. Bu ciltlerde, Allah’ın varlığı ve birliği, vahdet-i vücûd, ehl-i sünnet kelamcılarının görüşleri gibi konular hakkında bilgi verilmektedir.
- Fıkıh ve Hukukî Problemler: Eserin yedinci, sekizinci ve dokuzuncu ciltleri, fıkıh ve hukukî problemleri ele almaktadır. Bu ciltlerde, namaz, oruç, hac, zekât, boşanma, miras, ticaret gibi konulardaki fıkhi hükümler hakkında bilgi verilmektedir.
- Ahlâk ve Adap Kuralları: Eserin onuncu cildi, ahlâk ve adap kurallarını ele almaktadır.