11. Sınıf Tarih Konu Anlatımı
Değişen Dünya Dengeleri Karşısında Osmanlı Devleti
- yüzyılda Osmanlı Devleti, Avrupa’da yaşanan gelişmeler karşısında gerilemeye başlamıştır. Bu gerilemeye, iç ve dış nedenlerin birlikte yol açtığı söylenebilir.
İç Nedenler
- Merkezî otoritenin zayıflaması: 17. yüzyılın sonlarından itibaren Osmanlı Devleti’nde merkezi otorite zayıflamaya başlamıştır. Bu zayıflamanın başlıca nedenleri şunlardır:
- Ayanlar ve paşaların güçlenmesi
- Patrona Halil İsyanı
- Sadrazamların sık sık değişmesi
- Toplumsal yapıdaki değişmeler: 18. yüzyılda Osmanlı toplum yapısında önemli değişmeler yaşanmıştır. Bu değişmeler, devlet yönetimini olumsuz yönde etkilemiştir. Bu değişmelerin başlıca nedenleri şunlardır:
- Göçlerin artması
- Ticaretin gelişmesi
- Kentleşmenin artması
- Ekonomik nedenler: 18. yüzyılda Osmanlı ekonomisi, önemli sorunlarla karşı karşıya kalmıştır. Bu sorunların başlıca nedenleri şunlardır:
- Tımar sisteminin bozulması
- Kapitülasyonların genişletilmesi
- İktisadi alandaki gelişmelere ayak uyduramamak
Dış Nedenler
- Avrupa’da yaşanan gelişmeler: 18. yüzyılda Avrupa’da önemli gelişmeler yaşanmıştır. Bu gelişmeler, Osmanlı Devleti’ni olumsuz yönde etkilemiştir. Bu gelişmelerin başlıca nedenleri şunlardır:
- Sanayi Devrimi
- Fransız İhtilali
- Milliyetçilik akımının yayılması
Osmanlı Devleti’nin 18. Yüzyılda Avrupa’ya Karşı Aldığı Önlemler
Osmanlı Devleti, 18. yüzyılda Avrupa’da yaşanan gelişmeler karşısında gerilemeye başlaması üzerine, bu gelişmelere karşı koymak için bazı önlemler almıştır. Bu önlemler şunlardır:
- Diplomasi: Osmanlı Devleti, 18. yüzyılda Avrupa’da denge politikası izlemiştir. Bu politika doğrultusunda, Avrupa devletleri arasında anlaşmazlıkları kullanarak kendi çıkarlarını korumaya çalışmıştır.
- Askeri alanda reformlar: Osmanlı Devleti, 18. yüzyılda askeri alanda reformlar yapmaya başlamıştır. Bu reformlar doğrultusunda, ordunun eğitim sistemi, silahları ve taktikleri geliştirilmiştir.
- Ekonomik alanda reformlar: Osmanlı Devleti, 18. yüzyılda ekonomik alanda reformlar yapmaya başlamıştır. Bu reformlar doğrultusunda, tarım ve ticaret geliştirilmeye çalışılmıştır.
18. Yüzyıldaki Osmanlı-Avrupa İlişkileri
Osmanlı Devleti, 18. yüzyılda Avrupa ile çeşitli savaşlar yapmıştır. Bu savaşların başlıcaları şunlardır:
- 1710-1711 Prut Savaşı: Bu savaşta Osmanlı Devleti, Rusya’ya karşı galip gelmiştir. Bu zafer, Osmanlı Devleti’nin 18. yüzyıldaki en önemli zaferlerinden biridir.
- 1736-1739 Belgrad Savaşı: Bu savaşta Osmanlı Devleti, Avusturya ve Rusya’ya karşı mağlup olmuştur. Bu yenilgi, Osmanlı Devleti’nin Avrupa’daki gücünü kaybetmesine yol açmıştır.
- 1768-1774 Kırım Savaşı: Bu savaşta Osmanlı Devleti, Rusya’ya karşı mağlup olmuştur. Bu yenilgi, Kırım’ın Rusya’ya verilmesine yol açmıştır.
- 1787-1791 Osmanlı-Rus Savaşı: Bu savaşta Osmanlı Devleti, Rusya’ya karşı mağlup olmuştur. Bu yenilgi, Osmanlı Devleti’nin Balkanlar’daki topraklarını kaybetmesine yol açmıştır.
18. Yüzyıl Sonu Osmanlı Devleti
- yüzyılın sonlarına gelindiğinde, Osmanlı Devleti önemli bir güç kaybına uğramıştır. Bu kaybın başlıca nedenleri şunlardır:
- İç ve dış nedenlerin birlikte yol açtığı gerileme
- Avrupa’da yaşanan gelişmeler karşısında Osmanlı Devleti’nin aldığı önlemlerin yetersiz kalması
- yüzyılın sonlarında Osmanlı Devleti, artık Avrupa devletleri karşısında güçlü bir konumda değildir.