11. Sınıf Tarih Notları
1. Ünite: Değişen Dünya Dengeleri Karşısında Osmanlı Devleti
1.1. 16. Yüzyıl Sonu ve 17. Yüzyıl Başlarında Osmanlı Devleti
Osmanlı Devleti, 16. yüzyılın sonu ve 17. yüzyılın başlarında, en geniş sınırlarına ulaşmış ve Avrupa’nın en güçlü devletlerinden biri haline gelmişti. Bu dönemde, devletin toprakları üç kıtada yayılmış, ekonomik ve kültürel alanda önemli gelişmeler yaşanmıştı.
Osmanlı Devleti’nin 16. yüzyıl sonu ve 17. yüzyıl başlarındaki toprakları
1.2. Değişen Dünya Dengeleri
- yüzyılda, Avrupa’da yaşanan gelişmeler, dünya dengelerini önemli ölçüde değiştirdi. Avrupalı devletler, ticaret ve sanayi alanındaki gelişmeler sayesinde güçlenmeye başladılar. Bu güçlenme, Osmanlı Devleti’nin Avrupa’daki üstünlüğünün sona ermesine yol açtı.
1.3. Osmanlı Devleti’nin Avrupa’daki Gerileme Süreci
Osmanlı Devleti’nin Avrupa’daki gerilemesinin başlıca nedenleri şunlardır:
- Avrupalı devletlerin teknolojik ve askeri alandaki üstünlüğü
- Osmanlı Devleti’nin iç sorunları
- Osmanlı Devleti’nin yönetim anlayışında meydana gelen değişiklikler
Osmanlı Devleti’nin Avrupa’daki gerilemesini gösteren olaylar
- 1683’te II. Viyana Kuşatması’nın başarısızlığı
- 1699’da Karlofça Antlaşması’nın imzalanması
- 1700’de Prut Savaşı’nda Rusya’ya karşı alınan yenilgi
- 1718’de Pasarofça Antlaşması’nın imzalanması
- 1736-1739 Osmanlı-Rus Savaşı
- 1768-1774 Osmanlı-Rus Savaşı
- 1792’de Yaş Antlaşması’nın imzalanması
1.4. Osmanlı Devleti’nin Avrupa’daki Gerileme Sürecinin Sonuçları
Osmanlı Devleti’nin Avrupa’daki gerilemesinin sonuçları şunlardır:
- Osmanlı Devleti’nin Avrupa’daki toprak kayıpları
- Osmanlı Devleti’nin Avrupa’daki siyasi ve askeri gücünün azalması
- Osmanlı Devleti’nin Avrupa’da itibar kaybı yaşaması
2. Ünite: Değişim Çağında Avrupa ve Osmanlı Devleti
2.1. Avrupa’da Aydınlanma Çağı
- yüzyılın sonlarında Avrupa’da başlayan Aydınlanma Çağı, 18. yüzyılda bütün Avrupa’yı etkisi altına aldı. Aydınlanma Çağı, bilim ve felsefede yaşanan gelişmelerle birlikte, siyasi, ekonomik ve sosyal alanda da önemli değişimlere yol açtı.
Aydınlanma Çağı’nın temel özellikleri
- Doğal aklın ve bilimin öneminin vurgulanmasıdır.
- Toplumsal ve siyasi eşitliğin savunulmasıdır.
- Hürriyet, adalet ve hukukun üstünlüğünün savunulmasıdır.
Aydınlanma Çağı’nın temsilcileri
- John Locke
- Montesquieu
- Voltaire
- Rousseau
- Kant
2.2. Avrupa’da Sanayi Devrimi
- yüzyılın sonlarında İngiltere’de başlayan Sanayi Devrimi, kısa sürede bütün Avrupa’yı etkisi altına aldı. Sanayi Devrimi, üretimde makinelerin kullanılmasıyla birlikte, ekonomik, sosyal ve kültürel alanda önemli değişimlere yol açtı.
Sanayi Devrimi’nin temel özellikleri
- Üretimde makinelerin kullanılmaya başlamasıdır.
- Fabrika sisteminin yaygınlaşmasıdır.
- İşçi sınıfının ortaya çıkmasıdır.
- Kentleşmenin hızlanması
Sanayi Devrimi’nin sonuçları
- Ekonomik alanda, üretimde ve tüketimde artış yaşanması
- Sosyal alanda, işçi sınıfının ortaya çıkması ve toplumsal çatışmaların artması
- Kültürel alanda, yeni fikirlerin ve sanatsal akımların ortaya çıkması
2.3. Osmanlı Devleti’nin Avrupa’da Yaşanan Değişimlere Tepkisi
Osmanlı Devleti, Avrupa’da yaşanan değişimlere geç tepki verdi. Devlet, bu değişimlere karşı çeşitli reformlar yapmaya çalıştı. Ancak bu reformlar, devleti kurtarmaya yetmedi.
Osmanlı Devleti’nin Avrupa’da yaşanan değişimlere karşı yaptığı reformlar
- Tanzimat Fermanı (183