5. Sınıf Noktalama İşaretleri Test PDF
Giriş
Noktalama işaretleri, yazılı anlatımda cümlelerin anlamlarını ve yapılarını daha anlaşılır hale getirmek için kullanılan işaretlerdir. Noktalama işaretleri doğru kullanılmadığında, cümlelerin anlamları değişebilir veya anlaşılması zor olabilir. Bu nedenle, noktalama işaretlerinin doğru kullanımı, Türkçe dil bilgisinin önemli bir parçasıdır.
- sınıf Türkçe dersinde, öğrenciler noktalama işaretlerinin temel kurallarını öğrenirler. Bu kurallar, öğrencilerin hem yazılı anlatımlarını hem de sözlü anlatımlarını daha etkili hale getirmelerine yardımcı olur.
Noktalama İşaretleri
Türkçede kullanılan noktalama işaretleri şunlardır:
- Nokta (.)
- Virgül (,)
- İki nokta (:)
- Noktalı virgül (;)
- Üç nokta (…)
- Tırnak işareti (“ ”)
- Kesme işareti (‘)
- Yay ayraç ([])
- Kısa çizgi (-)
- Uzun çizgi (—)
- Eğik çizgi (/)
Nokta (.)
Nokta, cümlenin sonunu gösterir. Cümle, bir yargı bildiriyorsa, nokta ile biter. Örneğin:
- Bugün hava çok güzel.
- Okullar yarın açılacak.
Cümle, bir soru soruyorsa, soru işareti ile biter. Örneğin:
- Bugün hava nasıl olacak?
- Okullar ne zaman açılacak?
Cümle, bir duyguyu ifade ediyorsa, ünlem işareti ile biter. Örneğin:
- Ne güzel bir gün!
- Okullar açıldı!
Virgül (,)
Virgül, cümlenin içinde duraklamaya neden olan bir işarettir. Cümlede sıralanan eş görevli kelime ve kelime gruplarını birbirinden ayırmak için kullanılır. Örneğin:
- Bugün okulda, matematik, fen, Türkçe ve İngilizce çalıştık.
- İstanbul, Ankara, İzmir ve Bursa, Türkiye’nin en büyük şehirleridir.
Virgül, cümlenin içinde bağımsız cümleleri birbirinden ayırmak için de kullanılır. Örneğin:
- Okula gittim, kitaplarımı aldım, eve geldim.
- Babam geldi, annesine sarıldı, onu öptü.
Virgül, cümlede açıklayıcı, ek bilgi veren ifadeleri ayırmak için de kullanılır. Örneğin:
- Bu kitap, (Ahmet Hamdi Tanpınar’ın) “Huzur” adlı eseridir.
- O, (çok çalışkan olan) bir öğrencidir.
İki nokta (:)
İki nokta, cümlenin devamında açıklanacak veya örnek gösterilecek bir şey olduğunu gösterir. Örneğin:
- Bugün hava çok güzel: güneşli, bulutsuz ve sıcak.
- Okullar yarın açılacak: 20 Eylül 2023 tarihinde.
İki nokta, cümlenin sonunda bir açıklama yapıldığında da kullanılır. Örneğin:
- Bu kelimenin anlamı şudur: “güzel”.
- Bu cümlenin anlamı şudur: “Okullar yarın açılacak”.
Noktalı virgül (;)
Noktalı virgül, cümle içinde anlam bakımından birbirine bağlı cümleleri ayırmak için kullanılır. Örneğin:
- Okula gittim; kitaplarımı aldım; eve geldim.
- Babam geldi; annesine sarıldı; onu öptü.
Noktalı virgül, cümlede açıklayıcı, ek bilgi veren ifadeleri ayırmak için de kullanılabilir. Örneğin:
- Bu kitap, (Ahmet Hamdi Tanpınar’ın) “Huzur” adlı eseridir; ayrıca, 1945 yılında yayımlanmıştır.
- O, (çok çalışkan olan) bir öğrencidir; ayrıca, okulda başarılıdır.
Üç nokta (…)
Üç nokta, cümlenin devamının olmadığı veya bilinmediği durumlarda kullanılır. Örneğin:
- Bugün hava çok güzeldi; ama sonra birden yağmur yağmaya başladı.
- Okullar yarın açılacak; ama hangi saatte açılacağı henüz belli değil.
Üç nokta, cümlede düşüncenin devam ettiğini veya okuyucunun tamamlamasını istediği durumlarda da kullanılabilir. Örneğin:
- Bu kitap çok güzeldi; ama sonu beni biraz üzdü.
- O, çok çalışkan bir öğrenci; ama biraz da tembel.
Tırnak işareti (“ ”)
Tırnak işareti, cümle içinde geçen özel adları, kitap, film, makale, şiir gibi eserleri, konuşmaları, düşünceleri, takıları ve ölçü birim