5. Sınıf Ondalık Gösterim Konu Anlatımı
Giriş
Ondalık gösterimler, bir bütünün 10, 100 veya 1000 eş parçaya bölünmesiyle elde edilen kesirleri ifade etmek için kullanılan bir sayı gösterim şeklidir. Ondalık gösterimler, günlük yaşamda sıklıkla karşılaştığımız sayılardır. Örneğin, 1,5 metre, 2,5 kg, 3,5 TL gibi sayılar ondalık gösterimlerdir.
Ondalık Gösterimlerin Yapısı
Ondalık gösterimler, tam kısım ve ondalık kısım olmak üzere iki kısımdan oluşur. Tam kısım, bir kesrin tam sayı kısmını temsil eder ve soldan sağa doğru yazılan ilk basamağa denk gelir. Ondalık kısım ise bir kesrin kesirli kısmını temsil eder ve soldan sağa doğru yazılan ikinci basamaktan itibaren başlar.
Ondalık Gösterimlerin Yazılışı
Ondalık gösterimler, tam kısım ve ondalık kısım arasında bir virgül konularak yazılır. Ondalık kısım, bir veya daha fazla basamaktan oluşabilir. Ondalık kısmın son basamağı, sıfır (0) ise ondalık kısım nokta ile bitirilebilir.
Ondalık Gösterimlerin Okunuşu
Ondalık gösterimler okunurken, tam kısımdaki sayı okunur ve tam ifadesi söylenir. Daha sonra ondalık kısımdaki sayı okunur. Ondalık kısmı bir basamaklı ise onda, iki basamaklı ise yüzde, üç basamaklı ise binde ifadesi söylenir.
Örnek:
12,5 ondalık gösterimi okunurken;
- 12 tam kısımdır ve “oniki” olarak okunur.
- 5 ondalık kısımdır ve “beş onda” olarak okunur.
Ondalık Gösterimlerin Değeri
Ondalık gösterimlerin değeri, kesrin değerine eşittir. Örneğin, 1,5 ondalık gösterimi, 1/10 kesrinin değerine eşittir.
Ondalık Gösterimleri Birbirine Çevirme
Ondalık gösterimler, birbirleriyle birbirine dönüştürülebilir. Bu dönüşümler, kesirler ile ilgili temel kurallar kullanılarak yapılabilir.
Örnek:
1,5 ondalık gösterimini kesre dönüştürmek için;
- 15 sayısını 10 ile böleriz.
15 / 10 = 1,5Sonuç:
1,5 ondalık gösterimi, 1/10 kesrine eşittir.
Ondalık Gösterimleri Toplama ve Çıkarma
Ondalık gösterimleri toplamak ve çıkarmak için, tam ve ondalık kısımları ayrı ayrı toplanır veya çıkarılır.
Örnek:
2,3 + 3,5 = 5,8
2,3 – 1,5 = 0,8
Ondalık Gösterimleri Çarpma ve Bölme
Ondalık gösterimleri çarpmak ve bölmek için, tam ve ondalık kısımları ayrı ayrı çarpılır veya bölünür.
Örnek:
2,3 * 3,5 = 8,05
2,3 / 1,5 = 1,53
Ondalık Gösterimleri Sıralama
Ondalık gösterimleri sıralamak için, tam ve ondalık kısımları ayrı ayrı sıralanır. Tam kısımları eşit olan ondalık gösterimler, ondalık kısımları büyükten küçüğe doğru sıralanır.
Örnek:
2,3 < 3,5 < 4,2
Ondalık Gösterimlerin Uygulamaları
Ondalık gösterimler, günlük yaşamda çeşitli alanlarda kullanılır. Örneğin,
- Ölçü birimlerinde kullanılır. Örneğin, 1,5 metre, 2,5 kg, 3,5 TL gibi ölçüler ondalık gösterimlerle ifade edilir.
- Parasal değerlerde kullanılır. Örneğin, 1,5 TL, 2,50 TL, 3,50 TL gibi parasal değerler ondalık gösterimlerle ifade edilir.
- Bilimsel çalışmalarda kullanılır. Örneğin, 1,5 m/s, 2,5 g/cm3, 3,5 x 10^8 m gibi bilimsel değerler ondalık gösterimlerle ifade edilir.
Sonuç
Ondalık gösterimler, günlük yaşamda sık