8. Sınıf Noktalama İşaretleri Konu Anlatımı
Noktalama işaretleri, yazıdaki duraklamaları ve anlam ayrımını belirtmek için kullanılan işaretlerdir. Doğru ve yerinde kullanılan noktalama işaretleri, yazının anlaşılırlığını ve akıcılığını artırır.
Noktalama işaretleri şunlardır:
- Nokta (.)
- Virgül (,)
- Noktalı virgül (;)
- İki nokta (:)
- Üç nokta (…)
- Soru işareti (?)
- Ünlem işareti (!)
- Tırnak (“)
- Kesme (‘)
- Parantez (() ))
- Çizgi (-)
Nokta (.)
Cümlenin sonuna konur. Cümlenin tamamlandığını gösterir.
Örnek:
Bugün hava çok güzel.
Virgül (,)
- Birbiri ardınca sıralanan eş görevli kelime ve kelime gruplarının arasına konur.
Örnek:
Elma, armut, kiraz, üzüm meyvedir.
- Cümle içinde ara sözleri veya ara cümleleri ayırmak için konur.
Örnek:
Ali, (arkadaşım), bu hafta sınava girecek.
- Sıralı cümleleri birbirinden ayırmak için konur.
Örnek:
Ali okula gitti, derslerini çalıştı, sonra eve geldi.
- Cümlede özneden sonra yüklemden uzak düşmüş olan özneyi belirtmek için konur.
Örnek:
Bu kitap, (benim yazdığım), çok satıyor.
- Cümlede isim tamlamasının içindeki iyelik eki ve sıfat tamlamasının içindeki belirtme eki arasına konur.
Örnek:
Ali’nin (kalemi), kırmızıdır.
- Sayıların yazılışında kesirleri ayırmak için konur.
Örnek:
12,50 TL
- Saat, dakika ve saniyeyi ayırmak için konur.
Örnek:
10.00’da, 13.30’da, 17.00’de
- Tarihleri ayırmak için konur.
Örnek:
20 Temmuz 1923
Noktalı virgül (;)
- Cümle içinde virgüllerle ayrılmış tür veya takımları birbirinden ayırmak için konur.
Örnek:
Bu ülkede yedi tane iklim; ılıman, sıcak, kurak, nemli, soğuk, donmuş ve kutup iklimleri vardır.
- Cümle içinde aynı türden birden fazla örnek vermek için konur.
Örnek:
Bu tür hayvanlar; kurt, tilki, çakal, vaşak ve ayıdır.
İki nokta (:)
- Cümleden sonra açıklama gelecekse konur.
Örnek:
Bu işin nedeni: para kazanmak.
- Cümleden sonra örnek, açıklama veya sonuç gelecekse konur.
Örnek:
Bazı meyveler şunlardır: elma, armut, kiraz, üzüm.
- Cümlede hitap edilecek kimse veya kimseler belirtilecekse konur.
Örnek:
Değerli arkadaşlar:
Üç nokta (…)
- Cümlenin tamamlanmadığını, devam edeceğini belirtmek için konur.
Örnek:
Bu işin sonu iyi olmayacak gibi görünüyordu; ama…
- Cümlenin bir kısmının atıldığını belirtmek için konur.
Örnek:
Ali, (isim), bu hafta sınava girecek.
- Cümlede bir sesin kesildiğini belirtmek için konur.
Örnek:
Öyle güzel bir manzaraydı ki; nefesimi tuttum.
Soru işareti (?)
- Cümlede soru sorulduğunda konur.
Örnek:
Bugün hava nasıl olacak?
- Cümlede emir veya istek anlamında bir soru sorulduğunda konur.
Örnek:
Bana bir bardak su verir misin?
Ünlem işareti (!)
- Cümlede heyecan, sevinç, korku, kızgınlık gibi duygular dile