9. Sınıf Edebiyat Roman Konu Anlatımı
Roman Nedir?
Roman, uzun soluklu bir edebî türdür. Yaşanmış ya da yaşanması mümkün olay veya durumların kişi, yer ve zamana bağlı olarak okuyucuda heyecan ve zevk uyandıracak şekilde anlatıldığı eserlerdir. Romanda birbiriyle bağlantılı olaylar bir tema etrafında bir araya gelir. Roman, yazıldığı dönemin zihniyetini yansıtır.
Romanın Özellikleri
- Roman, uzun soluklu bir edebî türdür.
- Romanda yaşanmış ya da yaşanması mümkün olay veya durumlar anlatılır.
- Romanda olaylar, kişi, yer ve zamana bağlı olarak anlatılır.
- Romanda birbiriyle bağlantılı olaylar bir tema etrafında bir araya gelir.
- Roman, yazıldığı dönemin zihniyetini yansıtır.
Romanın Temel Unsurları
- Olay: Romanın temel unsurlarından biridir. Romanda anlatılan olayların birbiriyle bağlantılı olması gerekir.
- Kişi: Romanın başkahramanı ya da kahramanlarıdır. Romanda anlatılan olaylar, kişilerin başından geçer.
- Yer: Romanda olayların geçtiği yerdir. Romanda yer, olayların gelişiminde önemli bir rol oynar.
- Zaman: Romanda olayların geçtiği zaman dilimidir. Romanda zaman, olayların gelişiminde önemli bir rol oynar.
- Anlatıcı: Romandaki olayları anlatan kişidir. Romanda anlatım, birinci veya üçüncü kişi ağzından olabilir.
- Tema: Romanın ana fikridir. Romanda anlatılan olaylar, bu tema etrafında gelişir.
Romanın Türleri
Romanlar, temalarına, olay örgüsüne, anlatım tarzına ve yazarın bakış açısına göre farklı türlere ayrılabilir.
Temasına Göre Roman Türleri
- Sosyal roman: Toplumdaki sorunları ve bu sorunların çözüm yollarını ele alan romanlardır.
- Tarihî roman: Geçmişte yaşanmış olayları anlatan romanlardır.
- Polisiye roman: Cinayet, hırsızlık gibi suç olaylarını konu alan romanlardır.
- Macera romanı: Kahramanların yaşadığı maceraları anlatan romanlardır.
- Aşk romanı: Kahramanların aşklarını anlatan romanlardır.
- Psikolojik roman: Kahramanların iç dünyasını anlatan romanlardır.
- Dini roman: Dini konuları anlatan romanlardır.
Olay Örgüsüne Göre Roman Türleri
- Klasik roman: Olay örgüsü oldukça basit ve anlaşılır olan romanlardır.
- Modern roman: Olay örgüsü karmaşık ve anlaşılması zor olan romanlardır.
Anlatım Tarzına Göre Roman Türleri
- Açık uçlu roman: Sonu belli olmayan romanlardır.
- Kapalı uçlu roman: Sonu belli olan romanlardır.
Yazarın Bakış Açısına Göre Roman Türleri
- İçerikli roman: Yazarın kendi görüş ve düşüncelerini ortaya koyduğu romanlardır.
- İçeriksiz roman: Yazarın kendi görüş ve düşüncelerini ortaya koymadığı romanlardır.
Romanın Özellikleri ve Türleri Üzerine Örnekler
- Olay: Ahmet Hamdi Tanpınar’ın “Huzur” romanında, Ahmet Efendi’nin İstanbul’a geldikten sonra yaşadığı aşk, ailevi sorunlar ve toplumsal değişimler anlatılır. Romanda birbirinden bağımsız gibi görünen olaylar, Ahmet Efendi’nin iç dünyasının değişimi ile bir araya gelir.
- Kişi: Reşat Nuri Güntekin’in “Çalıkuşu” romanında, Feride Hanım’ın öğretmen olarak gittiği bir kasabada yaşadığı aşk, zorluklar ve mücadeleler anlatılır. Romanda Feride Hanım, romanın başkahramanıdır.
- Yer: Halide Edip Adıvar’ın “Sinekli Bakkal” romanında, İstanbul’un bir semtinde yaşayan insanların hayatları anlatılır. Romanda, yer, olayların gelişiminde önemli bir rol oynar.
- Zaman: Orhan Kemal’in “Suçlu” romanında, 1920’li yıllarda İstanbul’da yaşayan bir ailenin yaşadığı yoksulluklar ve zorluklar anlatılır. Romanda, zaman, olayların gelişiminde önemli bir rol oynar.
- Anlatıcı: Peyami Safa’nın “Dokuzuncu Hariciye Koğuşu” romanında, Rauf Bey’in akıl hastanesindeki günleri anlatılır. Romanda, anlatım birinci kişi ağzından yapılır.