7. Sınıf Fen Bilimleri 5. Ünite Test PDF
- sınıf fen bilimleri 5. ünite, “Işığın Madde ile Etkileşimi” ünitesidir. Bu ünitede ışık, ışığın madde ile etkileşimi, ışık kaynaklarının özellikleri, ışığın yansıması ve kırılması konuları işlenir.
Işık Nedir?
Işık, elektromanyetik dalgaların bir türüdür. Elektromanyetik dalgalar, elektrik ve manyetik alanlardan oluşur. Işık, gözümüz tarafından görülebilir bir elektromanyetik dalgadır.
Işığın Madde ile Etkileşimi
Işık, madde ile etkileşime girdiğinde, üç farklı şekilde davranabilir:
- Yansıma: Işık, bir yüzeyden çarpıp geri döndüğünde yansıma gerçekleşir. Yansımanın gerçekleşmesi için ışığın, yüzeye çarpması gerekir.
- Kırılma: Işık, bir ortamdan başka bir ortama geçerken doğrultusunu değiştirirse kırılma gerçekleşir. Kırılma, ışığın dalga boyu, ortamın yoğunluğu ve ışığın gelme açısına bağlı olarak değişir.
- Soğrulma: Işık, bir madde tarafından emilirse soğurulma gerçekleşir. Soğurulma, ışığın dalga boyu ve maddenin rengi ile ilişkilidir.
Işık Kaynakları
Işığı üreten maddelere ışık kaynağı denir. Işık kaynakları doğal veya yapay olabilir.
Doğal ışık kaynakları, güneşten, yıldızlardan ve şimşeklerden gelen ışıktır. Yapay ışık kaynakları ise, lambalar, mumlar ve ateşböcekleri gibi nesnelerdir.
Işığın Yansıması
Işığın bir yüzeyden çarpıp geri dönmesine yansıma denir. Yansıma, düzlem aynalarda, küre aynalarda ve düzensiz yüzeylerde görülebilir.
Düzlem Aynada Yansıma
Düzlem aynada yansıma, gelme açısı ile yansıma açısı birbirine eşittir. Gelme açısı, ışığın aynaya çarptığı açıdır. Yansıma açısı ise, ışığın aynaya çarptıktan sonra geri döndüğü açıdır.
Küre Aynada Yansıma
Küre aynalarda yansıma, ışığın aynaya çarptığı noktaya göre değişir. Küre aynalar, odak noktası olan ve odak noktası ile ayna arasındaki mesafe olan odak uzaklığı olan iki temel özelliğe sahiptir.
- Dışbükey aynalar: Dışbükey aynalarda, ışık odak noktasından uzaklaşarak yansır. Dışbükey aynalar, cisimlerin büyütülmüş görüntüsünü oluşturur.
- İçbükey aynalar: İçbükey aynalarda, ışık odak noktasına doğru yansır. İçbükey aynalar, cisimlerin küçültülmüş görüntüsünü oluşturur.
Düzensiz Yüzeylerde Yansıma
Düzensiz yüzeylerde yansıma, gelen ışığın doğrultusuna bağlı olarak değişir. Düzensiz yüzeylerde, gelen ışığın bir kısmı soğrulur, bir kısmı yansır ve bir kısmı ise dağılır.
Işığın Kırınması
Işığın bir ortamdan başka bir ortama geçerken doğrultusunu değiştirmesine kırılma denir. Kırılma, ışığın dalga boyu, ortamın yoğunluğu ve ışığın gelme açısına bağlı olarak değişir.
Kırılmanın Sebebi
Kırılmanın sebebi, ışığın farklı ortamlarda farklı hızlara sahip olmasıdır. Işık, ortam yoğunluğu arttıkça yavaşlar. Bu nedenle, ışık bir ortamdan başka bir ortama geçerken, ortamın yoğunluğu azalırsa hızlanır ve doğrultusunu değiştirerek kırılır.
Kırılmanın Uygulamaları
Kırılma, birçok alanda kullanılır. Örneğin, mercekler ve kamera lensleri, ışığın kırılmasını kullanarak görüntü oluşumunu sağlar.
Işığın Soğurulması
Işığın bir madde tarafından emilmesine soğurulma denir. Soğurulma, ışığın dalga boyu ve maddenin rengi ile ilişkilidir.
Soğurulmanın Sebebi
Soğurulmanın sebebi, ışığın maddedeki atom ve moleküller tarafından emilmesidir. Işığın dalga boyu arttıkça, atom ve moleküller tarafından daha fazla emilir. Bu nedenle, koyu renkli maddeler, açık renkli maddelere