9. Sınıf Kimya Ders Notları PDF MEB
Kimya Bilimi
Kimya, maddeyi oluşturan atomlar, moleküller ve iyonlar arasındaki etkileşimleri inceleyen bilim dalıdır. Maddenin yapısını, özelliklerini, değişimlerini ve bu değişimlerin nedenlerini inceler.
Kimyanın Temel Kavramları
- Madde: Maddenin tanecikli yapısı vardır. Maddenin tanecikleri sürekli hareket halindedir. Maddenin tanecikleri arasındaki etkileşimler maddenin özelliklerini belirler.
- Element: Aynı cinsten atomlardan oluşan saf maddelere element denir.
- Bileşik: Farklı cinsten atomlardan oluşan saf maddelere bileşik denir.
- Molekül: Atomların bir araya gelmesiyle oluşan kimyasal bağlardır.
- Moleküler formül: Bir bileşikteki atomların cins ve sayılarını gösteren formüllerdir.
- Empirik formül: Bir bileşikteki atomların cins ve sayılarını basitleştirerek gösteren formüllerdir.
- Yoğunluk: Bir maddenin birim hacimdeki madde miktarıdır.
- Ağırlık: Bir maddenin kütlesidir.
- Erime noktası: Bir maddenin katı haldeyken sıvı hale geçtiği sıcaklıktır.
- Kaynama noktası: Bir maddenin sıvı haldeyken gaz hale geçtiği sıcaklıktır.
- Elektrolit: Çözelti halinde elektrik akımını ileten maddelere elektrolit denir.
- Non-elektrolit: Çözelti halinde elektrik akımını iletmeyen maddelere non-elektrolit denir.
Kimyanın Sembolik Dili
Kimyanın sembolik dili, maddelerin ve bileşiklerin tanınması ve anlaşılması için kullanılan bir dildir. Bu dilde, maddeler ve bileşikler semboller ve formüller kullanılarak ifade edilir.
Element Sembolleri
Elementlerin sembolleri, Latince isimlerinin ilk harfleri ya da ilk iki harfi ile gösterilir. Örneğin, hidrojen elementinin sembolü H, oksijen elementinin sembolü O, karbon elementinin sembolü C’dir.
Bileşik Formülleri
Bileşiklerin formülleri, bileşikteki atomların cins ve sayılarını gösteren formüllerdir. Bileşik formülleri, bileşiklerin adlarından türetilebilir. Örneğin, suyun formülü H2O’dur. Bu formül, su molekülünde iki hidrojen atomu ve bir oksijen atomu olduğunu gösterir.
Kimyasal Türler Arası Etkileşimler
Kimyasal türler arasındaki etkileşimler, maddelerin özelliklerini belirlemede önemli rol oynar. Kimyasal türler arasındaki etkileşimler, güçlü etkileşimler ve zayıf etkileşimler olmak üzere iki gruba ayrılır.
Güçlü Etkileşimler
Güçlü etkileşimler, maddelerin yapısını ve özelliklerini önemli ölçüde etkiler. Güçlü etkileşimler, iyon-dipol etkileşimleri, iyonik bağlar ve kovalent bağlar olmak üzere üçe ayrılır.
İyon-Dipol Etkileşimleri
İyon-dipol etkileşimleri, iyonlarla dipol moleküller arasındaki etkileşimlerdir. İyon-dipol etkileşimleri, iyonların elektriksel yüklerinin dipol moleküllerin elektriksel alanıyla etkileşime girmesiyle oluşur.
İyonik Bağlar
İyonik bağlar, elektronların bir atomdan diğerine tamamen aktarılmasıyla oluşan bağlarıdır. İyonik bağlar, metallerle ametaller arasında oluşur.
Kovalent Bağlar
Kovalent bağlar, elektronların iki atom arasında ortaklaşa kullanılmasıyla oluşan bağlarıdır. Kovalent bağlar, ametaller arasında oluşur.
Zayıf Etkileşimler
Zayıf etkileşimler, maddelerin yapısını ve özelliklerini etkileme bakımından güçlü etkileşimlerden daha az etkilidir. Zayıf etkileşimler, dipol-dipol etkileşimleri, hidrojen bağları ve London kuvvetleri olmak üzere üçe ayrılır.
Dipol-Dipol Etkileşimleri
Dipol-dipol etkileşimleri, dipol moleküller arasındaki etkileşimlerdir. Dipol-dipol etkileşimleri, dipol moleküllerin elektriksel alanlarının etkileşime girmesiyle oluşur.
Hidrojen Bağları
Hidrojen bağları, hidrojen atomunun elektronunun, elektronegatifliği daha fazla olan