Gıda Zehirlenmesinde Evde Ne Yapılır?
Gıda zehirlenmesi, bakteri, virüs veya parazit gibi patojenlerin gıdalar yoluyla alınmasıyla oluşan bir hastalıktır. Bu patojenler, gıdanın uygun şekilde hazırlanmaması, saklanmaması veya işlenmesi sonucunda gıdaya bulaşabilir.
Gıda zehirlenmesi, ishal, kusma, karın ağrısı, ateş, baş ağrısı, halsizlik gibi belirtilerle kendini gösterir. Bu belirtiler genellikle 24-48 saat içinde başlar ve 3-5 gün içinde kendiliğinden geçer.
Gıda Zehirlenmesine Ne Sebep Olur?
Gıda zehirlenmesine neden olan başlıca patojenler şunlardır:
- Bakteriler: Salmonella, E. coli, Campylobacter, Listeria, Staphylococcus aureus, Clostridium perfringens, Vibrio cholerae gibi bakteriler gıda zehirlenmesine neden olabilir. Bu bakteriler, et, tavuk, balık, süt ürünleri, yumurta, deniz ürünleri, çiğ veya az pişmiş sebze ve meyvelerde bulunabilir.
- Virüsler: Norovirüs, rotavirüs, astrovirüs gibi virüsler de gıda zehirlenmesine neden olabilir. Bu virüsler, çiğ veya az pişmiş et, tavuk, balık, süt ürünleri, yumurta, deniz ürünleri, çiğ veya az pişmiş sebze ve meyvelerde bulunabilir.
- Parazitler: Giardia lamblia, Cryptosporidium parvum, Toxoplasma gondii gibi parazitler de gıda zehirlenmesine neden olabilir. Bu parazitler, çiğ veya az pişmiş et, tavuk, balık, süt ürünleri, yumurta, deniz ürünleri, çiğ veya az pişmiş sebze ve meyvelerde bulunabilir.
Gıda Zehirlenmesi Belirtileri Nelerdir?
Gıda zehirlenmesi belirtileri genellikle 24-48 saat içinde başlar ve 3-5 gün içinde kendiliğinden geçer. Bu belirtiler şunlardır:
- İshal: Gıda zehirlenmesinin en yaygın belirtisidir. İshal genellikle sulu ve bol miktarda olur.
- Kusma: Gıda zehirlenmesinde sık görülen bir başka belirtidir. Kusma genellikle ishalden önce veya sonra başlar.
- Karın ağrısı: Gıda zehirlenmesinde görülen karın ağrısı genellikle kramp şeklindedir.
- Ateş: Gıda zehirlenmesinde ateş genellikle hafiftir ve 38-39 derece arasındadır.
- Baş ağrısı: Gıda zehirlenmesinde görülen baş ağrısı genellikle hafiftir ve geçicidir.
- Halsizlik: Gıda zehirlenmesinde görülen halsizlik genellikle şiddetlidir ve kişiyi günlük işlerini yapmakta zorlaştırabilir.
Gıda Zehirlenmesine Evde Nasıl Tedavi Edilir?
Gıda zehirlenmesi genellikle 2-3 gün içinde kendiliğinden geçer. Bu süre içinde evde uygulanabilecek bazı tedaviler şunlardır:
- Bol sıvı alın: Gıda zehirlenmesinde en önemli tedavi, kaybedilen sıvıyı yerine koymaktır. Bu nedenle bol su, tuzlu su, şekerli su veya izotonik içecekler içilmelidir.
- Yavaş yavaş beslenin: Gıda zehirlenmesinden sonra mide ve bağırsaklar hassas olabilir. Bu nedenle yavaş yavaş beslenerek sindirim sisteminin yorulmasını önleyin. İlk birkaç gün sadece sıvı ve yumuşak besinler tüketin.
- Ağrı kesici ve ateş düşürücü kullanın: Gıda zehirlenmesi ile birlikte görülen ağrı ve ateşi gidermek için ağrı kesici ve ateş düşürücü ilaçlar kullanılabilir.
Gıda Zehirlenmesinde Acil Durumlar
Aşağıdaki durumlarda acil tıbbi yardım alınmalıdır:
- İshal ve kusma 5 günden fazla sürüyorsa
- Ateş 39 dereceyi aşıyorsa
- Diyare ve kusma nedeniyle dehidrasyon belirtileri görülüyorsa (ağız kuruluğu, idrar miktarında azalma, halsizlik, baş dönmesi, bayılma)
- Kramplar, karın ağrısı veya kanlı ishal gibi ciddi belirtiler görülüyorsa
Gıda Zehirlenmesini Önlemek İçin Neler Yapılabilir?
Gıda zehirlenmesini önlemek için şu önlemler alınabilir:
- Yiyecekleri doğru şekilde pişirin: Et, tavuk, balık ve yumurta gibi yiyecekleri iyice pişirdiğinizden emin olun.
- Yiyecekleri uygun şekilde saklayın: Ç