Fiilde Yapı
Fiil, bir iş, oluş veya durumu ifade eden sözcüktür. Fiiller, çekim eki alarak farklı zamanlarda, kiplerde ve kişilerde kullanılabilirler. Fiillerin yapısı, çekim eki almadan önceki hâline göre belirlenir.
Fiillerin Yapısı
Fiillerin yapısı, üç ana bölümden oluşur:
- Kök
- Gövde
- Çekim eki
Kök
Kök, fiilin temel anlamını taşıyan bölümüdür. Kök, genellikle tek hecelidir ve çekim eki almadan önceki hâlidir. Örneğin, “yaz-” kökü, “yazmak”, “yazdırmak”, “yazdırılmak” gibi fiillerin temel anlamını taşır.
Gövde
Gövde, köke yapım eki getirilerek oluşturulur. Yapım ekleri, fiilin anlamını değiştirmeden, yeni bir fiil türetmek için kullanılır. Örneğin, “yaz-” köküne “-dır-” yapım eki getirilerek “yazdırmak” fiili türetilir.
Çekim eki
Çekim ekleri, fiilin zamanını, kipini ve kişisini belirlemek için kullanılır. Çekim ekleri, gövdeye getirilerek kullanılır. Örneğin, “yazdır-” gövdesine “-ım-” çekim eki getirilerek “yazdırdım” fiili oluşturulur.
Fiillerin Yapısına Göre Sınıflandırılması
Fiiller, yapısına göre ikiye ayrılır:
- Basit fiiller
- Türemiş fiiller
Basit Fiiller
Basit fiiller, sadece kök ve çekim ekinden oluşan fiillerdir. Örneğin, “yazmak”, “okumak”, “konuşmak” gibi fiiller basit fiildir.
Türemiş Fiiller
Türemiş fiiller, köke yapım eki getirilerek oluşturulan fiillerdir. Örneğin, “yazdırmak”, “okutmak”, “konuşturmak” gibi fiiller türemiş fiildir.
Fiillerin Yapısıyla İlgili Faydalı Siteler ve Dosyalar