Diyabet Yönetimi
Diyabet, vücudun kan şekerini (glikoz) düzgün bir şekilde kullanamaması durumudur. Bu, pankreasın yeterli insülin üretmemesi veya vücudun insüline karşı dirençli olması nedeniyle oluşabilir. İnsülin, glikozun hücrelere girmesine yardımcı olan bir hormondur. Glikoz, vücudun enerji kaynağıdır.
Diyabet iki ana tiptedir:
- Tip 1 diyabet: Bu tip diyabet genellikle çocukluk veya genç erişkinlikte başlar. Pankreas hiç insülin üretmez veya çok az insülin üretir. Tip 1 diyabetli kişilerin insülin enjeksiyonları yapması gerekir.
- Tip 2 diyabet: Bu tip diyabet genellikle yetişkinlikte başlar. Pankreas yeterli insülin üretmez veya vücut insüline karşı dirençlidir. Tip 2 diyabetli kişiler genellikle ilaçlar, diyet ve egzersizle kan şekerlerini kontrol edebilirler.
Diyabet, kalp hastalığı, felç, böbrek hastalığı, körlük ve sinir hasarı gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Ancak, diyabet iyi yönetilirse bu sorunların önlenmesi veya geciktirilmesi mümkündür.
Diyabet Yönetimi
Diyabet yönetimi, kan şekerini kontrol altında tutmak ve diyabetin komplikasyonlarını önlemek için yapılan işlemlerdir. Diyabet yönetimi şunları içerir:
- Sağlıklı beslenme
- Düzenli egzersiz
- İlaç kullanımı (gerekirse)
- Kan şekeri takibi
- Diyabet eğitimi
Sağlıklı Beslenme
Diyabetli kişiler, kan şekerlerini kontrol altında tutmak için sağlıklı bir diyet uygulamalıdır. Sağlıklı bir diyet şunları içerir:
- Meyve ve sebzeler
- Tam tahıllar
- Yağsız proteinler
- Düşük yağlı süt ürünleri
- Sağlıklı yağlar (zeytinyağı, avokado yağı, fındık yağı vb.)
Diyabetli kişiler, şekerli içecekler, işlenmiş gıdalar ve kırmızı et gibi yüksek şekerli ve yüksek yağlı gıdalardan kaçınmalıdır.
Düzenli Egzersiz
Diyabetli kişiler, kan şekerlerini kontrol altında tutmak ve sağlıklı bir kiloda kalmak için düzenli egzersiz yapmalıdır. Hafta boyunca çoğu gün en az 30 dakika orta yoğunluklu egzersiz yapmak önerilir. Orta yoğunluklu egzersizler şunları içerir:
- Yürüyüş
- Koşu
- Bisiklet sürme
- Yüzme
- Dans etme
İlaç Kullanımı
Bazı diyabetli kişilerin kan şekerlerini kontrol altında tutmak için ilaç kullanması gerekebilir. Diyabet ilaçları şunları içerir:
- İnsülin
- Oral antidiyabetik ilaçlar
- GLP-1 reseptör agonistleri
- SGLT2 inhibitörleri
Diyabet ilaçları, doktor tarafından reçete edilir ve doktorun önerdiği şekilde kullanılmalıdır.
Kan Şekeri Takibi
Diyabetli kişiler, kan şekerlerini düzenli olarak takip etmelidir. Kan şekeri takibi, kan şekerinin çok yüksek veya çok düşük olup olmadığını belirlemeye yardımcı olur. Kan şekeri takibi için çeşitli cihazlar mevcuttur.
Diyabet Eğitimi
Diyabetli kişiler, diyabet yönetimi hakkında eğitim almalıdır. Diyabet eğitimi, diyabetin nasıl yönetileceği, sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz, ilaç kullanımı ve kan şekeri takibi hakkında bilgi verir. Diyabet eğitimi, diyabetli kişilerin sağlıklarını korumak ve diyabetin komplikasyonlarını önlemek için önemlidir.
Faydalı Siteler ve Dosyalar
- Diyabet Derneği
- Sağlık Bakanlığı Diyabet Sayfası
- Diyabet Yönetimi Rehberi
- Diyabet Beslenme Rehberi
- Diyabet Egzersiz Rehberi