Kişilik Bozuklukları
Kişilik bozuklukları, bir kişinin düşünme, hissetme ve davranma biçimini etkileyen kalıcı ve esnek olmayan bir örüntüdür. Bu örüntü, kişinin günlük yaşamını ve ilişkilerini olumsuz yönde etkileyebilir. Kişilik bozuklukları genellikle ergenlik veya erken yetişkinlikte başlar ve zamanla değişebilir.
Kişilik bozuklukları, üç kümeye ayrılır:
- A kümesi: Bu kümedeki kişilik bozuklukları, garip veya eksantrik davranışlarla karakterizedir.
- B kümesi: Bu kümedeki kişilik bozuklukları, duygusal veya dürtüsel davranışlarla karakterizedir.
- C kümesi: Bu kümedeki kişilik bozuklukları, kaygılı veya korkulu davranışlarla karakterizedir.
A Kümesi Kişilik Bozuklukları
- Paranoid kişilik bozukluğu: Bu kişilik bozukluğuna sahip kişiler, başkalarının kendilerine zarar vermek istediğine inanırlar. Genellikle şüpheci ve güvensizdirler ve başkalarıyla yakın ilişkiler kurmakta zorluk çekerler.
- Şizoid kişilik bozukluğu: Bu kişilik bozukluğuna sahip kişiler, başkalarına karşı ilgisiz ve kayıtsızdırlar. Genellikle yalnız kalmayı tercih ederler ve sosyal aktivitelere katılmazlar.
- Şizotipal kişilik bozukluğu: Bu kişilik bozukluğuna sahip kişiler, garip düşüncelere ve davranışlara sahiptirler. Genellikle sanrılar ve halüsinasyonlar yaşarlar ve başkalarıyla iletişim kurmakta zorluk çekerler.
B Kümesi Kişilik Bozuklukları
- Antisoyal kişilik bozukluğu: Bu kişilik bozukluğuna sahip kişiler, başkalarının haklarına ve duygularına saygı duymazlar. Genellikle suç işlerler ve yasalara uymazlar.
- Borderline kişilik bozukluğu: Bu kişilik bozukluğuna sahip kişiler, duygusal olarak dengesizdirler. Genellikle ani ruh hali değişimleri yaşarlar ve kendilerine zarar verme eğilimindedirler.
- Histrionik kişilik bozukluğu: Bu kişilik bozukluğuna sahip kişiler, aşırı duygusal ve gösterişlidirler. Genellikle ilgi odağı olmak isterler ve başkalarının dikkatini çekmek için her şeyi yaparlar.
- Narsistik kişilik bozukluğu: Bu kişilik bozukluğuna sahip kişiler, kendilerini başkalarından üstün görürler. Genellikle kibirli ve kendini beğenmişlerdir ve başkalarının duygularına saygı duymazlar.
C Kümesi Kişilik Bozuklukları
- Kaçıngan kişilik bozukluğu: Bu kişilik bozukluğuna sahip kişiler, başkalarından kaçınırlar. Genellikle eleştirilmekten ve reddedilmekten korkarlar ve sosyal aktivitelere katılmazlar.
- Bağımlı kişilik bozukluğu: Bu kişilik bozukluğuna sahip kişiler, başkalarına aşırı bağımlıdırlar. Genellikle kendi başlarına karar alamazlar ve başkalarının onlara söylediklerini yaparlar.
- Obsesif-kompulsif kişilik bozukluğu: Bu kişilik bozukluğuna sahip kişiler, aşırı düzenli ve titizdirler. Genellikle mükemmeliyetçidirler ve başkalarının hatalarına tahammül edemezler.
Kişilik Bozukluklarının Tedavisi
Kişilik bozukluklarının tedavisi, kişinin belirtilerine ve ihtiyaçlarına göre belirlenir. Tedavi seçenekleri arasında psikoterapi, ilaç tedavisi ve destek grupları yer alır.
- Psikoterapi: Psikoterapi, kişinin düşünme, hissetme ve davranma biçimini değiştirmesine yardımcı olur. Psikoterapi sırasında, kişi geçmişini, mevcut sorunlarını ve başa çıkma mekanizmalarını keşfeder. Ayrıca, yeni başa çıkma becerileri öğrenir ve ilişkilerini iyileştirmek için çalışır.
- İlaç tedavisi: İlaç tedavisi, kişilik bozukluklarının belirtilerini hafifletmeye yardımcı olabilir. Örneğin, antidepresanlar, depresyon ve kaygıyı tedavi etmek için kullanılabilir. Antipsikotikler, sanrı ve halüsinasyonları tedavi etmek için kullanılabilir.
- Destek grupları: Destek grupları, kişilik bozukluğu olan kişilerin birbirleriyle deneyimlerini paylaşabilecekleri ve birbirlerinden destek alabilecekleri bir ortam sağlar. Destek grupları, kişinin yalnız olmadığını hissetmesine ve başa çıkma becerilerini geliştirmesine yardımcı olabilir.
Kişilik Bozuklukları Hakkında Faydalı Siteler ve Dosyalar
- Kişilik Bozuklukları Derneği
- Kişilik Bozuklukları Hakkında Bilgi
- Kişilik Bozuklukları İçin Tedavi Seçenekleri
- Kişilik Bozuklukları Hakkında Kitaplar