Diyabet Mellitus Tip 2: Bir Literatür İncelemesi
Giriş
Diyabet mellitus, pankreasın yeterli insülin üretmediği veya vücudun insüline karşı dirençli olduğu bir metabolik hastalıktır. İnsülin, vücudun hücrelerinin glikozu (şekeri) enerji için kullanmasına yardımcı olan bir hormondur. İnsülin eksikliği veya direnci, kan şekerinin yükselmesine neden olur. Yüksek kan şekeri seviyeleri, kalp hastalığı, felç, böbrek yetmezliği, körlük ve sinir hasarı gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
Diyabet mellitus iki ana tiptedir: tip 1 ve tip 2. Tip 1 diyabet, genellikle çocukluk veya genç erişkinlikte ortaya çıkar ve vücudun insülin üretmesini tamamen durdurmasıyla karakterizedir. Tip 2 diyabet, genellikle yetişkinlikte ortaya çıkar ve vücudun insüline karşı dirençli olması veya yeterli insülin üretmemesiyle karakterizedir.
Tip 2 diyabet, dünyada en yaygın diyabet türüdür. Dünya Sağlık Örgütü’ne göre, 2019 yılında dünya çapında yaklaşık 463 milyon kişi tip 2 diyabet hastasıydı. Bu sayının 2045 yılına kadar 700 milyona ulaşması bekleniyor.
Tip 2 Diyabet Risk Faktörleri
Tip 2 diyabet geliştirme riskinizi artıran bir takım faktörler vardır. Bunlar şunlardır:
- Obezite
- Hareketsiz yaşam tarzı
- Ailede diyabet öyküsü
- Yaş (45 yaş üstü)
- Yüksek tansiyon
- Yüksek kolesterol
- Gebelik şekeri öyküsü
- Polikistik over sendromu
- Uyku apnesi
Tip 2 Diyabet Belirtileri
Tip 2 diyabet genellikle yavaş yavaş gelişir ve başlangıçta herhangi bir belirtiye neden olmayabilir. Ancak, kan şekeri seviyeleri yükseldikçe, aşağıdaki belirtiler ortaya çıkabilir:
- Sık idrara çıkma
- Aşırı susama
- Açlık hissi
- Kilo kaybı
- Yorgunluk
- Bulanık görme
- Yavaş iyileşen yaralar
- El ve ayaklarda uyuşma veya karıncalanma
Tip 2 Diyabet Tanısı
Tip 2 diyabet tanısı, kan şekeri seviyelerinin ölçülmesiyle konulur. Açlık kan şekeri seviyesi 126 mg/dL veya daha yüksekse veya oral glikoz tolerans testi sonucu 2 saatlik kan şekeri seviyesi 200 mg/dL veya daha yüksekse diyabet tanısı konulur.
Tip 2 Diyabet Tedavisi
Tip 2 diyabet tedavisinin amacı, kan şekeri seviyelerini kontrol altında tutmak ve diyabet komplikasyonlarını önlemektir. Tip 2 diyabet tedavisinde kullanılan ilaçlar şunlardır:
- Metformin
- Sülfonilüreler
- Tiazolidinedionlar
- DPP-4 inhibitörleri
- GLP-1 reseptör agonistleri
- SGLT2 inhibitörleri
Tip 2 diyabet tedavisinde ilaçların yanı sıra, sağlıklı beslenme ve düzenli egzersiz de önemlidir. Sağlıklı beslenme, kan şekeri seviyelerini kontrol altında tutmaya yardımcı olurken, düzenli egzersiz insülin duyarlılığını artırır ve kilo kaybına yardımcı olur.
Tip 2 Diyabet Komplikasyonları
Yüksek kan şekeri seviyeleri, kalp hastalığı, felç, böbrek yetmezliği, körlük ve sinir hasarı gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
- Kalp hastalığı: Diyabet, kalp hastalığı riskini iki ila dört kat artırır. Diyabetli kişilerde kalp krizi ve felç geçirme riski daha yüksektir.
- Felç: Diyabet, felç riskini iki ila dört kat artırır. Diyabetli kişilerde felç geçirme riski daha yüksektir.
- Böbrek yetmezliği: Diyabet, böbrek yetmezliği riskini iki ila dört kat artırır. Diyabetli kişilerde böbrek yetmezliği gelişme riski daha yüksektir.
- Körlük: Diyabet, körlük riskini iki ila dört kat artırır. Diyabetli kişilerde körlük gelişme riski daha yüksektir.
- Sinir hasarı: Diyabet, sinir hasarı riskini iki ila dört kat artırır. Diyabetli kişilerde sinir hasarı gelişme riski daha yüksektir.
Sonuç
Tip 2 diyabet, dünya çapında milyonlarca insanı etkileyen ciddi bir sağlık sorunudur. Tip 2 diyabet risk faktörlerini bilmek ve düzenli olarak sağlık kontrolleri yaptırmak, hastalığın erken teşhis ve tedavisini sağlayarak komplikasyonları önlemeye yardımcı olabilir.
Faydalı Siteler
- Diyabet Derneği
- Sağlık Bakanlığı Diyabet Sayfası
- Amerikan Diyabet Derneği
- Uluslararası Diyabet Federasyonu
İlgili Dosyalar
- Diyabet Mellitus Tip 2 Tanı ve Tedavi Kılavuzu
- Diyabet Mellitus Tip 2 Hasta Eğitim Kılavuzu
- Diyabet Mellitus Tip 2 Beslenme Kılavuzu
- Diyabet Mellitus Tip 2 Egzersiz Kılavuzu