İş Kanunu Maddeleri: Çalışanların Hakları ve Sorumlulukları
İş Kanunu, çalışanların haklarını ve sorumluluklarını düzenleyen bir yasadır. Bu yasa, işverenlerin ve çalışanların birbirleriyle olan ilişkilerini düzenler ve işyerlerindeki çalışma koşullarını belirler. İş Kanunu, 1971 yılında yürürlüğe girmiş ve o zamandan beri birçok kez değiştirilmiştir.
İş Kanunu’nun Kapsamı
İş Kanunu, özel sektörde çalışan tüm işçileri kapsar. Kamu sektöründe çalışan işçiler, İş Kanunu’na tabi değildir. Ancak, kamu sektöründe çalışan işçiler için de benzer düzenlemeler içeren bir yasa olan Kamu Görevlileri Kanunu bulunmaktadır.
İş Kanunu’nun Temel İlkeleri
İş Kanunu’nun temel ilkeleri şunlardır:
- Çalışanlar, işverenleri tarafından adil ve eşit bir şekilde muamele görmelidir.
- Çalışanlar, işverenleri tarafından güvenli ve sağlıklı bir çalışma ortamında çalıştırılmalıdır.
- Çalışanlar, işverenleri tarafından ücret ve diğer sosyal haklar konusunda adil bir şekilde ödüllendirilmelidir.
- Çalışanlar, işverenleri tarafından sendika kurma ve toplu sözleşme yapma hakkına sahiptir.
İş Kanunu’nun Önemli Maddeleri
İş Kanunu’nun en önemli maddeleri şunlardır:
- Çalışma saatleri: Çalışanlar, günde en fazla 8 saat, haftada en fazla 45 saat çalışabilirler.
- Fazla mesai: Çalışanlar, normal çalışma saatleri dışında çalıştıkları takdirde, fazla mesai ücreti alma hakkına sahiptirler.
- Yıllık izin: Çalışanlar, her yıl en az 14 gün yıllık izin hakkına sahiptirler.
- Doğum izni: Kadın çalışanlar, doğumdan önce ve sonra olmak üzere toplam 16 hafta doğum izni hakkına sahiptirler.
- Babalık izni: Erkek çalışanlar, çocuklarının doğumundan sonra 2 hafta babalık izni hakkına sahiptirler.
- Ücret: Çalışanlar, işverenleri tarafından adil ve eşit bir şekilde ücretlendirilmelidir. Ücret, çalışanların işinin niteliğine, zorluğuna ve sorumluluğuna göre belirlenir.
- Sosyal haklar: Çalışanlar, işverenleri tarafından sağlık sigortası, işsizlik sigortası ve emeklilik sigortası gibi sosyal haklar konusunda korunmalıdır.
İş Kanunu’na Aykırı Davranışlar
İşverenler, İş Kanunu’na aykırı davrandıkları takdirde, idari para cezası veya hapis cezası ile cezalandırılabilirler. Çalışanlar da, İş Kanunu’na aykırı davrandıkları takdirde, işten çıkarılabilirler.
İş Kanunu ile İlgili Faydalı Siteler ve Dosyalar