Radyoterapi Nedir?
Radyoterapi, kanser hücrelerini öldürmek veya küçültmek için yüksek enerjili radyasyon kullanan bir tedavi yöntemidir. Radyasyon, X-ışınları, gama ışınları veya yüklü parçacıklar gibi çeşitli kaynaklardan elde edilebilir. Radyoterapi, kanser tedavisinde sıklıkla kullanılan bir yöntemdir ve cerrahi, kemoterapi ve hedefli tedavi gibi diğer tedavi yöntemleriyle birlikte veya tek başına uygulanabilir.
Radyoterapi Nasıl Çalışır?
Radyasyon, kanser hücrelerinin DNA’sına zarar vererek çalışır. DNA, hücrenin genetik materyalidir ve hücrenin büyümesini ve bölünmesini kontrol eder. Radyasyon, DNA’ya zarar verdiğinde, hücreler ölür veya bölünmeyi durdurur. Radyoterapi, kanser hücrelerini öldürmek veya küçültmek için yeterli radyasyon dozunu kullanırken, sağlıklı hücrelere zarar vermemeye çalışır.
Radyoterapi Türleri
Radyoterapi, çeşitli şekillerde uygulanabilir. En yaygın radyoterapi türleri şunlardır:
- Harici radyoterapi: Bu, radyasyonun vücudun dışından kanserli bölgeye yönlendirildiği bir radyoterapi türüdür. Harici radyoterapi, genellikle bir doğrusal hızlandırıcı veya kobalt-60 makinesi kullanılarak uygulanır.
- İç radyoterapi: Bu, radyasyonun kanserli bölgeye doğrudan yerleştirildiği bir radyoterapi türüdür. İç radyoterapi, genellikle kanserli bölgenin cerrahi olarak çıkarılması mümkün olmadığında veya cerrahi sonrası kanser hücrelerinin tekrarlama riski yüksek olduğunda kullanılır.
- Sistemik radyoterapi: Bu, radyasyonun vücudun tamamına yayıldığı bir radyoterapi türüdür. Sistemik radyoterapi, genellikle lösemi ve lenfoma gibi kan kanserlerinin tedavisinde kullanılır.
Radyoterapi Öncesi
Radyoterapi öncesi, doktorunuz sizinle tedavi planınızı ayrıntılı olarak görüşecektir. Bu görüşmede, doktorunuz size radyoterapinin nasıl uygulanacağını, tedavi süresini ve olası yan etkileri anlatacaktır. Ayrıca, radyoterapi öncesi bazı tetkikler yaptırmanız gerekebilir. Bu tetkikler, radyoterapinin sizin için uygun olup olmadığını belirlemek ve tedavi planınızı oluşturmak için kullanılır.
Radyoterapi Sırasında
Radyoterapi sırasında, radyasyon tedavisi göreceğiniz odaya alınacaksınız. Radyasyon tedavisi sırasında hareketsiz kalmanız gerekecektir. Radyasyon tedavisi genellikle ağrısızdır, ancak bazı kişiler tedavi sırasında hafif bir rahatsızlık hissedebilirler. Radyasyon tedavisi süresi, tedavi edilen kanser türüne ve tedavi planına göre değişebilir.
Radyoterapi Sonrası
Radyoterapi sonrası, doktorunuz sizi düzenli olarak takip edecektir. Bu takipler, radyoterapinin etkinliğini değerlendirmek ve olası yan etkileri izlemek için yapılır. Radyoterapi sonrası bazı kişilerde yan etkiler görülebilir. Bu yan etkiler, tedavi edilen kanser türüne, tedavi dozuna ve tedavi süresine göre değişebilir. Radyoterapi sonrası görülebilecek en yaygın yan etkiler şunlardır:
- Cilt tahrişi
- Saç dökülmesi
- Yorgunluk
- Bulantı ve kusma
- İshal
- Ağız kuruluğu
- Tat değişikliği
- Cinsel sorunlar
Radyoterapi sonrası yan etkiler genellikle geçicidir ve tedavi tamamlandıktan sonra kaybolur. Ancak, bazı kişilerde yan etkiler kalıcı olabilir. Radyoterapi sonrası yan etkilerle ilgili endişeleriniz varsa, doktorunuzla görüşmelisiniz.
Radyoterapi Faydalı Siteler ve Dosyalar
- Radyoterapi Hakkında Bilgi
- Radyoterapi Türleri
- Radyoterapi Öncesi, Sırasında ve Sonrası
- Radyoterapi Yan Etkileri