Riskli İş: Tanımı, Türleri ve Yönetimi
Riskli iş, potansiyel olarak olumsuz sonuçlara yol açabilecek herhangi bir faaliyet veya durumdur. Riskli işler, işyerlerinde, evlerde, topluluklarda ve çevrede meydana gelebilir. Riskli işler, yaralanma, hastalık, ölüm, maddi hasar veya çevresel hasara yol açabilir.
Riskli İş Türleri
Riskli işler, çeşitli şekillerde sınıflandırılabilir. En yaygın riskli iş türleri şunlardır:
- Fiziksel riskler: Fiziksel riskler, yaralanma veya hastalığa yol açabilecek tehlikelerdir. Fiziksel risklere örnek olarak, düşme tehlikesi, keskin nesneler, tehlikeli kimyasallar ve aşırı sıcaklıklar verilebilir.
- Kimyasal riskler: Kimyasal riskler, sağlık sorunlarına yol açabilecek tehlikeli kimyasallardır. Kimyasal risklere örnek olarak, asbest, kurşun, cıva ve pestisitler verilebilir.
- Biyolojik riskler: Biyolojik riskler, hastalığa yol açabilecek mikroorganizmalardır. Biyolojik risklere örnek olarak, bakteriler, virüsler, mantarlar ve parazitler verilebilir.
- Ergonomik riskler: Ergonomik riskler, işyerlerindeki çalışma koşullarının çalışanların sağlığı üzerindeki olumsuz etkileridir. Ergonomik risklere örnek olarak, uzun süre aynı pozisyonda çalışma, tekrarlayan hareketler ve ağır kaldırma verilebilir.
- Psikososyal riskler: Psikososyal riskler, işyerlerindeki çalışma koşullarının çalışanların ruh sağlığı üzerindeki olumsuz etkileridir. Psikososyal risklere örnek olarak, iş stresi, mobbing, işsizlik ve ayrımcılık verilebilir.
Riskli İşlerin Yönetimi
Riskli işler, uygun önlemler alınarak yönetilebilir. Riskli işlerin yönetimi için aşağıdaki adımlar izlenebilir:
- Risk değerlendirmesi: Risk değerlendirmesi, riskli işlerin belirlenmesi ve değerlendirilmesi sürecidir. Risk değerlendirmesi, riskli işlerin potansiyel olumsuz sonuçlarının belirlenmesi ve bu sonuçların olasılığının tahmin edilmesi için yapılır.
- Risk kontrolü: Risk kontrolü, riskli işlerin potansiyel olumsuz sonuçlarını önlemek veya azaltmak için alınan önlemlerdir. Risk kontrolü önlemleri, fiziksel önlemler, kimyasal önlemler, biyolojik önlemler, ergonomik önlemler ve psikososyal önlemler olmak üzere çeşitli şekillerde sınıflandırılabilir.
- Acil durum planlaması: Acil durum planlaması, riskli işlerin meydana gelmesi durumunda alınacak önlemleri belirleme sürecidir. Acil durum planlaması, çalışanların güvenliğini sağlamak, maddi hasarı önlemek ve çevresel hasarı azaltmak için yapılır.
Riskli İşlerle İlgili Faydalı Siteler ve Dosyalar
- İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü
- Uluslararası Çalışma Örgütü
- Avrupa İş Sağlığı ve Güvenliği Ajansı
- Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği
- Acil Durum Planlaması Yönetmeliği