4857 Sayılı İş Kanunu 74. Madde: Çalışma Saatleri
4857 sayılı İş Kanunu’nun 74. maddesi, çalışma saatlerini düzenler. Bu maddeye göre, haftalık çalışma süresi 45 saattir. Bu süre, iş sözleşmesiyle veya toplu iş sözleşmesiyle daha az veya daha fazla olarak belirlenebilir. Ancak, haftalık çalışma süresi 72 saati geçemez.
Çalışma saatleri, işveren tarafından belirlenir. İşveren, çalışma saatlerini belirlerken, işin niteliğini, işyerinin çalışma koşullarını ve çalışanların sağlık ve güvenliğini dikkate almak zorundadır.
Çalışma saatleri, işyerinde asılı bir cetvelde veya elektronik ortamda çalışanların görebileceği bir yerde ilan edilmelidir.
Günlük Çalışma Süresi
Günlük çalışma süresi, 11 saattir. Bu süre, iş sözleşmesiyle veya toplu iş sözleşmesiyle daha az veya daha fazla olarak belirlenebilir. Ancak, günlük çalışma süresi 12 saati geçemez.
Günlük çalışma süresi, bir veya iki kesintiye bölünebilir. Kesintilerin toplam süresi, bir saati geçemez.
Hafta Tatili
Hafta tatili, haftanın bir günüdür. Hafta tatili, iş sözleşmesiyle veya toplu iş sözleşmesiyle belirlenir. Hafta tatili, genellikle pazar günüdür.
Hafta tatilinde, çalışanlar çalıştırılamaz. Ancak, aşağıdaki işlerde çalışanlar hafta tatilinde çalıştırılabilir:
- Sürekli faaliyet gösteren işyerleri
- Vardiyalı olarak çalışan işyerleri
- Mevsimlik işyerleri
- Acil işlerin yapılması gereken işyerleri
- Kamu hizmetlerinin yürütülmesi gereken işyerleri
Hafta tatilinde çalışanlara, normal ücretlerinin %50 fazlası ödenir.
Yıllık İzin
Yıllık izin, çalışanların her yıl kullandıkları izindir. Yıllık izin süresi, çalışanın hizmet süresine göre belirlenir.
- 1 yıldan az hizmet süresi olan çalışanlara 14 gün
- 1 yıldan 5 yıla kadar hizmet süresi olan çalışanlara 20 gün
- 5 yıldan fazla hizmet süresi olan çalışanlara 26 gün
yıllık izin verilir.
Yıllık izin, işveren tarafından belirlenir. İşveren, yıllık izinleri belirlerken, işin durumunu ve çalışanların isteklerini dikkate almak zorundadır.
Yıllık izinler, bir defada veya bölümler halinde kullanılabilir. Bölümler halinde kullanılan yıllık izinlerin toplam süresi, 10 günden az olamaz.
Fazla Çalışma
Fazla çalışma, normal çalışma süresinin dışında yapılan çalışmadır. Fazla çalışma, işveren tarafından belirlenir. İşveren, fazla çalışmayı belirlerken, işin durumunu ve çalışanların sağlık ve güvenliğini dikkate almak zorundadır.
Fazla çalışma ücreti, normal ücretin %50 fazlasıdır.
Nöbet Çalışması
Nöbet çalışması, işyerinin belirli saatlerinde veya günlerinde yapılan çalışmadır. Nöbet çalışması, işveren tarafından belirlenir. İşveren, nöbet çalışmasını belirlerken, işin durumunu ve çalışanların sağlık ve güvenliğini dikkate almak zorundadır.
Nöbet çalışma ücreti, normal ücretin %25 fazlasıdır.
Dinlenme Süresi
Dinlenme süresi, çalışanların çalışma saatleri içinde kullandıkları izindir. Dinlenme süresi, işveren tarafından belirlenir. İşveren, dinlenme süresini belirlerken, işin durumunu ve çalışanların sağlık ve güvenliğini dikkate almak zorundadır.
Dinlenme süresi, bir veya iki kesintiye bölünebilir. Kesintilerin toplam süresi, bir saati geçemez.
Çalışma Saatlerine İlişkin Diğer Hususlar
- Çalışanlar, çalışma saatleri dışında işyerinde bulunamazlar.
- Çalışanlar, çalışma saatleri dışında işveren tarafından verilen görevleri yerine getiremezler.
- Çalışanlar, çalışma saatleri dışında işveren tarafından verilen izinleri kullanabilirler.
- Çalışanlar, çalışma saatleri dışında işveren tarafından verilen eğitim ve öğretim faaliyetlerine katılabilirler.
Faydalı Siteler
- Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı
- Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu
- Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu
İlgili Dosyalar