Kıdem Tazminatı Hesaplama
Kıdem tazminatı, bir işçinin işveren tarafından işten çıkarıldığı veya istifa ettiği takdirde, çalıştığı her yıl için 30 günlük ücreti tutarında işveren tarafından işçiye ödenen bir tazminat türüdür. Kıdem tazminatı, işçilerin iş güvencesini ve sosyal haklarını korumak amacıyla öngörülmüş bir düzenlemedir.
Kıdem Tazminatının Hesaplanması
Kıdem tazminatı, işçinin işten ayrıldığı tarihteki brüt ücreti üzerinden hesaplanır. Brüt ücret, işçinin aylık sabit ücreti, ikramiyesi, primleri ve diğer yan haklarını kapsar.
Kıdem tazminatı hesaplaması şu şekilde yapılır:
Kıdem tazminatı = (İşçinin işten ayrıldığı tarihteki brüt ücret) x (İşçinin çalıştığı yıl sayısı) x (0,03)
Örnek olarak, bir işçinin işten ayrıldığı tarihteki brüt ücreti 5.000 TL ve çalıştığı yıl sayısı 5 yıl ise, işçinin kıdem tazminatı aşağıdaki şekilde hesaplanır:
Kıdem tazminatı = (5.000 TL) x (5 yıl) x (0,03)
= 750 TL x 5 yıl
= 3.750 TL
Kıdem tazminatı hesaplanırken dikkat edilmesi gereken bazı hususlar vardır. Bu hususlar şunlardır:
- Kıdem tazminatı, işçinin çalıştığı her yıl için 30 günlük ücreti tutarındadır.
- Kıdem tazminatı hesaplanırken işçinin işten ayrıldığı tarihteki brüt ücreti esas alınır.
- Kıdem tazminatı hesaplanırken işçinin ikramiyesi, primleri ve diğer yan hakları da dikkate alınır.
- Kıdem tazminatı hesaplanırken işçinin çalıştığı yıl sayısı tam sayı olarak esas alınır.
Kıdem Tazminatı Tavanı
Kıdem tazminatı, her yıl için belirlenen bir tavan tutarın üzerinde ödenemez. 2023 yılı için kıdem tazminatı tavanı 17.722,50 TL‘dir.
Örnek olarak, bir işçinin işten ayrıldığı tarihteki brüt ücreti 20.000 TL ve çalıştığı yıl sayısı 5 yıl ise, işçinin kıdem tazminatı aşağıdaki şekilde hesaplanır:
Kıdem tazminatı = (20.000 TL) x (5 yıl) x (0,03)
= 3.000 TL x 5 yıl
= 15.000 TL
Ancak, bu durumda kıdem tazminatı tavan tutar olan 17.722,50 TL’yi geçemez. Bu nedenle, işçinin kıdem tazminatı 17.722,50 TL olarak ödenir.
Kıdem Tazminatı Ödenme Şartları
Kıdem tazminatı, işçinin işten ayrılması halinde ödenir. İşçinin işten ayrılması aşağıdaki şekillerde olabilir:
- İşveren tarafından işten çıkarılmak
- İşçinin kendi isteğiyle istifa etmek
- İşçinin emekli olmak
- İşçinin askerlik görevini yapmak
- İşçinin iş kazası veya meslek hastalığı sonucu sakatlanması
- İşçinin kadın işçi olması ve doğumdan önce veya doğumdan sonra 8 haftalık ücretli izine ayrılması
Kıdem Tazminatı Alamayan İşçiler
Kıdem tazminatı, aşağıdaki durumlarda işçiye ödenmez:
- İşçinin iş sözleşmesinin feshinde haklı bir nedenin bulunması
- İşçinin iş sözleşmesini fesih süresine uymadan feshetmesi
- İşçinin iş sözleşmesinin fesih tarihinde 1 yılını doldurmamış olması
Kıdem Tazminatı İhtarname
Kıdem tazminatı, işveren tarafından işçiye ödenmezse, işçi kıdem tazminatının ödenmesini işverene ihtarname ile bildirebilir. İhtarnamede, işçinin kıdem tazminatı talebinin gerekçeleri ve ödenmesi istenen miktar belirtilir.
İhtarname, işverene tebliğ edildiği tarihten itibaren 10 gün içinde ödenmezse, işçi kıdem tazminatı alacağına ilişkin ilam veya icra takibi talebiyle iş mahkemesine başvurabilir.
**Kıdem