İcra İnkar Tazminatı
İcra inkar tazminatı, icra hukukunda borçlunun, kendisine gönderilen ödeme emrine haksız olarak itiraz etmesi durumunda, alacaklının talebi üzerine hükmedilen tazminattır. Bu tazminat, borçlunun haksız olarak alacağın tahsilini geciktirmesi ve alacaklının uğradığı zararın bir karşılığı olarak düzenlenmiştir.
İcra İnkar Tazminatının Niteliği
İcra inkar tazminatının niteliği konusunda, doktrinde farklı görüşler bulunmaktadır. Bazı yazarlar, bu tazminatın özel hukuk tazminatı olduğunu, bazıları ise ceza hukuku yaptırımı niteliğinde olduğunu savunmaktadır.
Yargıtay’ın yerleşik uygulamasına göre, icra inkar tazminatı, özel hukuk tazminatı niteliğindedir. Bu tazminat, borçlunun haksız eylemi nedeniyle alacaklının uğradığı zararın karşılığı olarak hükmedilmektedir.
İcra İnkar Tazminatının Şartları
İcra inkar tazminatı hükmedilebilmesi için, aşağıdaki şartların birlikte gerçekleşmesi gerekir:
- Borçluya ödeme emri gönderilmiş olmalıdır.
- Borçlu, ödeme emrine haksız olarak itiraz etmelidir.
- İtirazın haksızlığı, itirazın iptali davasında kesinleşmiş olmalıdır.
- Alacaklı, icra inkar tazminatı talebinde bulunmalıdır.
İcra İnkar Tazminatının Miktarı
İcra inkar tazminatının miktarı, icra mahkemesi tarafından belirlenir. Bu miktar, borçlunun itiraz ettiği alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere, hakkaniyete uygun bir şekilde belirlenir.
İcra İnkar Tazminatının Süresi
İcra inkar tazminatı talebi, itirazın iptali davasının kesinleşmesinden itibaren 10 yıl içinde yapılabilir.
İcra İnkar Tazminatının Hesaplanması
İcra inkar tazminatının miktarı, borçlunun itiraz ettiği alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere, hakkaniyete uygun bir şekilde belirlenir. Bu miktarın hesaplanmasında, alacağın miktarı, alacağın tahakkuk tarihi ve borçlunun itirazının haklı olup olmadığı gibi hususlar göz önünde bulundurulur.
İcra İnkar Tazminatının Ödenmesi
İcra inkar tazminatı, ilamlı icra yoluyla tahsil edilir. Bu tazminat, borçlunun, itirazın iptali davasında verdiği teminattan mahsup edilebilir.
İcra İnkar Tazminatının Önemi
İcra inkar tazminatı, borçlunun, ödeme emrine haksız olarak itiraz etmesi durumunda, alacaklının uğradığı zararın bir karşılığı olarak düzenlenmiştir. Bu tazminat, borçlunun haksız olarak alacağın tahsilini geciktirmesini önlemeye ve alacaklının alacağını daha hızlı ve kolay bir şekilde tahsil etmesini sağlamaya yöneliktir.
İcra İnkar Tazminatı ile Kötü Niyet Tazminatı Arasındaki Fark
İcra inkar tazminatı ile kötü niyet tazminatı, her ikisi de icra hukukunda borçlunun haksız eylemi nedeniyle alacaklının uğradığı zararın karşılığı olarak hükmedilen tazminatlardır. Ancak, bu iki tazminat arasında bazı önemli farklılıklar bulunmaktadır.
İcra inkar tazminatı, borçlunun ödeme emrine haksız olarak itiraz etmesi durumunda hükmedilir. Kötü niyet tazminatı ise, borçlunun, takip sırasında kötü niyetli olarak hareket etmesi durumunda hükmedilir.
İcra inkar tazminatının miktarı, borçlunun itiraz ettiği alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere, hakkaniyete uygun bir şekilde belirlenir. Kötü niyet tazminatının miktarı ise, alacaklının uğradığı zararın miktarına göre belirlenir.
İcra inkar tazminatı talebi, itirazın iptali davasının kesinleşmesinden itibaren 10 yıl içinde yapılabilir. Kötü niyet tazminatı talebi ise, takip hukuku davalarının genel zamanaşımı süresi olan 10 yıl içinde yapılabilir.
Sonuç
İcra inkar tazminatı, borçlunun haksız olarak alacağın tahsilini geciktirmesini önlemeye ve alacaklının alacağını daha hızlı ve kolay bir şekilde tahsil etmesini sağlamaya yönelik önemli bir hukuki kurum