Askere Giderken Tazminat
Askerlik, Türkiye Cumhuriyeti’nde erkeklerin yerine getirmekle yükümlü olduğu bir vatandaşlık görevidir. Askerlik görevi, kişinin iş hayatına, eğitim hayatına ve sosyal hayatına çeşitli şekillerde etki edebilir. Bu nedenle, askerlik nedeniyle işten ayrılmak zorunda kalan kişiler, yasal haklarını bilmeleri ve bu haklarını korumaları önemlidir.
Askerlik Nedeniyle İşten Ayrılmanın Yasallığı
İş Kanunu’nun 14. maddesine göre, işçinin emeklilik, evlilik, muvazzaf askerlik gibi nedenlerle iş sözleşmesini feshetmesi durumunda, işveren ihbar tazminatı talep etme hakkına sahip değildir. Bu nedenle, askerlik nedeniyle işten ayrılan işçiler, ihbar tazminatı talep etme hakkına sahiptir.
Askerlik Nedeniyle Kıdem Tazminatı
İş Kanunu’nun 1475 sayılı maddesine göre, işçinin kıdem tazminatı alabilmesi için, en az bir yıllık kıdemi olması ve işveren tarafından iş sözleşmesinin feshi gerekmektedir. Askerlik nedeniyle işten ayrılan işçiler, iş sözleşmesini kendileri feshettiklerinden, kıdem tazminatı alamayacaklarını düşünebilirler. Ancak, askerlik nedeniyle işten ayrılan işçiler de, kıdem tazminatı alma hakkına sahiptir.
Askerlik nedeniyle kıdem tazminatı alabilmek için, işçinin öncelikle gerçekten askere gideceğini ispat etmesi gerekmektedir. Bu gerekçeyle fesih bildirim ihtarının ekine kurumdan alınmış olan “Askerlik Sevk Belgesi” eklenmelidir. Askerlik sevk belgesi ve fesih ihbarnamesi işverene yazılı olarak iletilmelidir.
Askerlik Nedeniyle İşsizlik Sigortası
İşsizlik Sigortası Kanunu’na göre, iş sözleşmesi askerlik nedeniyle feshedilen işçiler, işsizlik sigortasına başvurabilirler. İşsizlik sigortasından yararlanabilmek için, işçinin en az 120 gün işsizlik sigortası primi ödemiş olması gerekmektedir.
Askerlik Nedeniyle Tazminat Hesaplama
Askerlik nedeniyle ihbar tazminatı, işçinin brüt ücreti ve kıdemi dikkate alınarak hesaplanır. İhbar tazminatı, işçinin brüt ücretinin kıdem süresi ile çarpımı sonucunda elde edilir.
Askerlik nedeniyle kıdem tazminatı ise, işçinin brüt ücreti, kıdemi ve son 3 aydaki çalışma ortalaması dikkate alınarak hesaplanır. Kıdem tazminatı, işçinin brüt ücretinin kıdem süresi ile çarpımı sonucunda elde edilir.
Askerlik Nedeniyle Tazminat Alma Süreci
Askerlik nedeniyle tazminat almak için, işçinin öncelikle işverene yazılı olarak ihtarname göndermesi gerekmektedir. İhtarnamede, işçinin askerlik nedeniyle işten ayrıldığı, kıdem tazminatı ve ihbar tazminatı talep ettiği belirtilmelidir.
İşveren, ihtarnameden itibaren 30 gün içinde işçinin tazminatını ödemek zorundadır. İşveren bu süre içinde tazminatı ödemezse, işçi İŞKUR’a başvurabilir. İŞKUR, işçinin talebi üzerine işverene ödeme emri gönderir. İşveren, ödeme emri tebliğ edilmesinden itibaren 15 gün içinde tazminatı ödemek zorundadır.
İşveren, ödeme emri tebliğ edilmesine rağmen tazminatı ödemezse, işçi İŞKUR’dan tazminatını tahsil edebilir.
Askerlik Nedeniyle Tazminat Almada Dikkat Edilmesi Gerekenler
Askerlik nedeniyle tazminat almak için, işçinin aşağıdaki hususlara dikkat etmesi gerekmektedir:
- Askerlik sevk belgesini mutlaka almalıdır.
- Fesih bildirim ihtarnamesini işverene yazılı olarak göndermelidir.
- İhtarnamede kıdem tazminatı ve ihbar tazminatı talep ettiğini açıkça belirtmelidir.
- İşverenin ihtarnameden itibaren 30 gün içinde tazminatı ödememesi halinde, İŞKUR’a başvurmalıdır.
Sonuç
Askerlik, erkeklerin yerine getirmekle yükümlü olduğu bir vatandaşlık görevidir. Askerlik görevi, kişinin iş hayatına, eğitim hayatına ve sosyal hayatına çeşitli şekillerde etki edebilir. Bu nedenle, askerlik nedeniyle işten ayrılmak zorunda kalan kişiler, yasal haklarını bilmeleri ve bu haklarını korumaları önemlidir.