İşletim sistemi, bilgisayarda kullanıcılara diğer programları çalıştırma imkanı veren bir yazılımdır. Bir işletim sistemi, bilgisayarın donanım kaynaklarını yönetir. Bu kaynaklar arasında klavye ve fare gibi giriş aygıtlarını, monitör ve yazıcı gibi çıkış aygıtlarını, modem ve ağ bağlantıları gibi ağ cihazlarını ve HDD ve USB sürücüler gibi depolama aygıtlarını sayabiliriz. Ayrıca işletim sistemleri kullanıcılarla bilgisayar arasındaki iletişimi sağlar.
Bilgisayarı çalıştırdığınız zaman önce ekrana BIOS bilgileri gelir, sonrasında yüklü olan işletim sisteminin ismi görünür ve bilgisayar kullanmaya hazır hale getirilir. Ama eğer bilgisayarda işletim sistemi yüklü değilse, o zaman karşınıza Non System Disk şeklinde bir uyarı çıkar. Yani sistem diski yok demektir.
İşletim Sistemlerinin Başlıca Görevleri
- Bilgisayarı kullanan kişilerin programları çalıştırma ve değişik komutlar vermesini sağlama
- Bilgisayarda çalışan programlar ile çevre birimleri arasındaki iletişimi sağlama
- Sistemde çalışan programlar arasındaki veri alışverişini sağlama
- İki veya daha fazla kullanıcının bulunduğu bilgisayarlarda kaynaklara güvenli bir şekilde erişmeyi sağlama
- Depolama cihazlarındaki dosyalara düzenli erişim sağlamak için dosya yönetim sistemi oluşturma
- Belleği yönetmeyi ve belleği etkili bir şekilde kullanmayı sağlama
Şuan için tüm Dünya’da en çok kullanılan işletim sistemleri şunlardır: Windows, Android , Mac OS X, iOS ve Linux.
İşletim Sistemi Çeşitleri ve Farkları
Chromium İşletim Sistemi: Linux tabanı üzerine inşa edilmiştir. Üreticisi Google şirketidir.
GNU/Linux İşletim Sistemi: Gönüllü programcılar topluluğu tarafından sıfırdan orijinal olarak kodlanan bir açık kaynak kodlu işletim sistemidir. Ortaya çıkan bir hatayı, dünyanın herhangi bir yerindeki bir programcı bile çözebilir. Biraz Unix’e benzemektedir.
Pardus İşletim Sistem: Tübitak tarafından desteklenen bir Linux türevidir. Tüm Linux sürümlerinin en iyi özelliklerini alarak kullanıcıların temel masaüstü ihtiyaçlarını karşılamayı amaçlar.
Windows İşletim Sistemi: Dünyanın en çok kullanılan işletim sistemidir ve Microsoft şirketi tarafından üretilmiştir. En son sürümü Windows 10’dur ama tablet PC’ler için Windows 8 üretildi. Bilgisayar kullanmayı herkes için kolay hale getiren grafik arabirimleri ve görsel iletileriyle rakiplerinden sıyrılmıştır.
Unix İşletim Sistemi: Esnek yapısından dolayı genellikle eğitim ve öğretim kurullarında tercih edilir. Open Solaris ve BSD Unix gibi farklı türleri bulunmaktadır.
Linux İşletim Sistemi: Virüsler açısından en güvenli işletim sistemidir. Sistem kaynaklarını aşırı yormadığı için donma ve yavaşlamaya yol açmaz. Programları çalıştırma açısından rakiplerinden üstün olsa bile, gelişmiş kullanıcılar dışında kalan sıradan kullanıcılar için kullanması bir eziyet haline dönüşebilir. Eğer Windows’u bile zor kullanıyorsanız ve iyi bilmiyorsanız, bence Linux’a hiç bulaşmayın.
Mac OS İşletim Sistemi: Apple’ın ürettiği bu işletim sistemi uzun yıllar boyunca Windows’un tek rakibi olmuştur. Windows’a göre daha güzel bir tasarım ve sezgilere dayanan daha basit bir kullanım sunmaktadır. Tek kötü tarafı Apple bilgisayarlarının çok pahalı olmasıdır. Çünkü Mac OS sadece Apple bilgisayarlarda çalışır.
Android İşletim Sistemi: Linux tabanlıdır ve mobil cihazlar için özgür yazılım topluluğu tarafından geliştirilmiştir. Fakat en büyük sponsoru ve geliştiricisi Google şirketidir. Pek çok akıllı telefon ve tablet bu sistemi kullanmaktadır. Kullanıcıların ihtiyaçlarına ve isteklerine çabucak karşılık verebilen ve sürekli geliştirilen yani geleceği parlak bir işletim sistemidir.
Bu sayfada işletim sistemi nedir, ne işe yarar, işletim sistemleri türleri nelerdir ve işletim sistemleri nasıl çalışır sorusuna cevaben kısa ve öz bir makale paylaştık. Konuyla ilgili sorularınız için aşağıdaki yorum kutusunu kullanabilirsiniz.