Tazminat Davası Zamanaşımı
Tazminat davası, bir kişinin uğradığı zararın karşılığında karşı taraftan maddi ve manevi tazminat talep ettiği bir dava türüdür. Tazminat davalarında zamanaşımı, zarar görenin tazminat talebini yargıya sunma hakkını sınırlayan bir hukuki kurumdur.
Türk hukukunda tazminat davalarında zamanaşımı, Türk Borçlar Kanunu’nun (TBK) 72. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, tazminat istemi, zarar görenin zararı ve tazminat yükümlüsünü öğrendiği tarihten başlayarak iki yılın ve her hâlde fiilin işlendiği tarihten başlayarak on yılın geçmesiyle zamanaşımına uğrar.
Yani, tazminat davası açmak isteyen kişinin, zararı ve tazminat yükümlüsünü öğrendiği tarihten itibaren iki yıl içerisinde dava açması gerekir. Bu süre, hak düşürücü süre olarak da adlandırılır. Hak düşürücü sürenin geçirilmesi halinde, tazminat davası reddedilecektir.
Tazminat davası zamanaşımı süresinin başlangıcı, zarar görenin zararı ve tazminat yükümlüsünü öğrendiği tarihtir. Zarar, maddi veya manevi olabilir. Maddi zarar, bedensel zarar, eşya zararı veya ekonomik zarar şeklinde olabilir. Manevi zarar ise, kişinin kişilik haklarına yapılan saldırı sonucunda uğradığı zarardır.
Zararın ve tazminat yükümlüsünün öğrenilmesi, zarar görenin bilgi sahibi olması anlamına gelir. Bu bilgi, doğrudan veya dolaylı olabilir. Örneğin, bir trafik kazası sonucunda yaralanan kişi, zararını ve tazminat yükümlüsünü kazadan hemen sonra öğrenebilir. Ancak, bir iş kazası sonucunda meydana gelen maluliyet, ancak bir süre sonra tespit edilebilmektedir. Bu durumda, maluliyet tespit edildiği tarih, zararın öğrenildiği tarih olarak kabul edilecektir.
Tazminat davası zamanaşımı süresi, fiilin işlendiği tarihten itibaren de başlayabilir. Bu durum, haksız fiillerde söz konusudur. Haksız fiil, hukuka aykırı bir eylem sonucunda başkasına zarar verilmesidir. Örneğin, bir kişi, başka bir kişiye çarparak ona maddi ve manevi zarar verirse, bu bir haksız fiildir. Haksız fiillerde, zamanaşımı süresi, fiilin işlendiği tarihten itibaren on yıldır.
Tazminat davası zamanaşımı süresi, çeşitli nedenlerle kesilebilir veya durabilir. Zamanaşımı süresi kesildiği takdirde, zamanaşımı süresi yeniden başlar. Zamanaşımı süresi durduğu takdirde ise, zamanaşımı süresi durmadan önceki süre kadar zamanaşımı süresinden düşülür.
Tazminat davası zamanaşımını kesecek nedenler şunlardır:
- Dava açma
- Takibe koyma
- Davanın açılmasını veya takibe konmasını engelleyecek bir anlaşma
- Davalının kabulü
- Zamanaşımını kesen bir kanun hükmü
Tazminat davası zamanaşımını durduracak nedenler şunlardır:
- Zorunlu dava arkadaşlığı nedeniyle dava açılması
- Davacının davayı açmaktan aciz olması
- Davacının davayı açmaktan menedilmesi
- Davalının malvarlığına tedbir konulması
- Davanın yabancı mahkemede görülmesi
Tazminat davası zamanaşımını kesen veya durduran nedenlerin, zamanaşımı süresini etkilemek için, davacı tarafından ileri sürülmesi gerekir.
Tazminat davası zamanaşımı süresi, hak düşürücü bir süredir. Bu nedenle, zamanaşımı süresi geçtikten sonra açılan tazminat davaları, mahkeme tarafından reddedilecektir.
Tazminat davası zamanaşımı ile ilgili bazı önemli hususlar şunlardır:
- Tazminat davası zamanaşımı süresi, hak düşürücü bir süredir. Bu nedenle, zamanaşımı süresi geçtikten sonra açılan tazminat davaları, mahkeme tarafından reddedilecektir.
- Tazminat davası zamanaşımı süresi, zarar görenin zararı ve tazminat yükümlüsünü öğrendiği tarihten itibaren başlar.
- Haksız fiillerde, zamanaşımı süresi, fiilin işlendiği tarihten itibaren on yıldır.
- Tazminat davası zamanaşımı süresi, çeşitli nedenlerle kesilebilir veya durabilir.
- Tazminat davası zamanaşımı süresini kesen veya durduran nedenlerin, davacı tarafından ileri sürülmesi gerekir.
Tazminat davası açmayı düşünen kişilerin, zamanaşımı süresini dikkate almaları önemlidir. Zamanaşımı süresi geçtikten sonra açılan tazminat