Bilgisayar bilimi, matematik ve istatistiği kullanarak ekonomik verilerin arasındaki ilişkileri ampirik bir şekilde inceleyen ve değerlendiren bilim dalına ekonometri denir. Kısacası çok büyük miktardaki ekonomik verinin arasından basit ilişkiler çıkarmak için yapılan titiz araştırmadır.
Tarihte ekonometri terimini 1910 yılında ilk kez kullanan Polonyalı Pawel Ciompa olsa bile, bugünkü kullanım şekline getiren Ragnar Frisch olarak bilinir. Bugün artık ileri seviye bilgisayarlar ve gelişmiş yazılımlar kullanılarak oldukça güçlü ekonometrik analizler yapılmaktadır.
Ekonometri kelimesinin etimolojik açılımı “ekonomik ölçüm” demektir. Ekonometri bizlere ekonomik bir teoriyi ampirik analizlerle test etme imkanı sunar. Mesela talep eğrisinin tıpkı Ekonomi Teorisinin öngürdüğü şekilde negatif eğilimli olup olmadığını anlamak için ekonometrik yöntemler kullanılarak sınanır. Çünkü normalde Ekonomi Teorisi eğim katsayısı değeri ile ilgili öngörüde bulunmaz ama Ekonometri sayesinde eğim katsayısı bulunmaya çalışılır.
Yine talep eğrisi örneğinden devam edelim. Bu eğride bir malın fiyatında meydana gelen 1 birimlik artış acaba talep miktarında azalmaya neden olur mu? Eğer olursa belirli bir sürede ne kadar azalmaya yol açar? İşte bunları ekonometri ile ölçebiliriz.
Ekonometri dalında en sık kullanılan yöntem Regresyon analizidir.
Ekonometrik çözümleme dalları:
- Zaman serisi analizi: Belirli bir zaman aralığında değişkenleri farklı kriterlere göre karşılaştırır.
- Yatay kesit analizi: Belirli bir zamanda farklı değişkenleri inceler.
Mesela 1970-1980 arasındaki ekonomik büyüme ve istihdam ilişkisi sadece bir ülke için incelenirse, bu inceleme zaman serisi analizinin bir örneği olur.
Ama eğer 1970 sonrası iki veya daha fazla ülkenin ekonomik büyüme ve istihdam ilişkisi incelenirse, bu inceleme yatay kesit analizinin bir örneği olur.
Eğer her iki analizin verileri bir arada kullanılacaksa, o zaman panel veri analizi yöntemi uygulanır. Mesela 1970-1980 arasındaki 10 ülkenin ekonomik büyüme ve istihdam verileri analiz edilirse, panel veri tekniğinden yararlanılır.
Ekonometri Bölümü Mezunu Nerelerde Çalışabilir ve Ne Yapar?
Doğrudan doğruya matematiksel iktisatçı unvanıyla göreve başlarlar.
Bir iktisat mezununun çalıştığı bütün alanlarda rahatlıkla çalışabilirler.
Ayrıca gördüğü dersler sayısal bilgiye dayandığı için çalıştığı yerin araştırma biriminde mikro ve makro iktisat, uluslar arası iktisat ve yöneylem alanlarında uygulamaya dönük araştırmalar yapabilirler.
Bu yazıda ekonometri nedir, ekonometri yöntemleri ve ekonometri çalışma alanları hakkında bilgiler paylaştık. Sorularınız için aşağıdaki yorum kutusunu kullanabilirsiniz.