Boşanma Davalarında Tazminat
Boşanma, evlilik birliğinin mahkeme kararı ile sona ermesidir. Boşanma, eşler için hem maddi hem de manevi açıdan önemli bir sonuç doğurur. Bu sonuçlardan biri de tazminat talebidir.
Boşanma davasında tazminat, eşlerden birinin evlilik birliğinin sona ermesi nedeniyle maddi veya manevi zarara uğradığını ileri sürerek, diğer eşten talep ettiği bir bedeldir. Tazminat, maddi tazminat ve manevi tazminat olmak üzere iki şekilde talep edilebilir.
Maddi Tazminat
Maddi tazminat, evlilik birliğinin sona ermesi nedeniyle eşlerden birinin maddi kaybını karşılamak için talep edilen tazminattır. Maddi tazminat talebinde bulunabilmek için, eşlerden birinin evlilik birliğinin sona ermesi nedeniyle maddi bir zarara uğramış olması gerekmektedir. Bu zarar, mevcut veya beklenen menfaatlerin kaybı şeklinde ortaya çıkabilir.
Mevcut menfaatlerin kaybı, evlilik birliğinin devam etmesi halinde eşlerden birinin elde edeceği maddi kazancın kaybıdır. Örneğin, evlilik birliği devam ederken eşinin desteğiyle çalışan bir eş, boşanma sonrasında bu desteği kaybederse, mevcut menfaatlerinin kaybından dolayı maddi tazminat talep edebilir.
Beklenen menfaatlerin kaybı ise, evlilik birliğinin devam etmesi halinde eşlerden birinin elde edeceği maddi kazancın kaybıdır. Örneğin, evlilik birliği devam ederken eşinin desteğiyle bir iş kurmaya hazırlanan bir eş, boşanma sonrasında bu desteği kaybederse, beklenen menfaatlerinin kaybından dolayı maddi tazminat talep edebilir.
Maddi tazminat talebinde bulunabilmek için, tazminat talebinde bulunan eşin kusursuz veya daha az kusurlu olması gerekmektedir. Kusurlu olan eş, maddi tazminat talep edemez.
Maddi tazminat miktarı, eşlerin kusur oranları, tazminat talebinde bulunan eşin maddi kaybının miktarı ve tazminatın ödenmesinin hakkaniyete uygun olup olmadığı gibi hususlar göz önünde bulundurularak belirlenir.
Manevi Tazminat
Manevi tazminat, evlilik birliğinin sona ermesi nedeniyle eşlerden birinin manevi zarara uğradığını ileri sürerek, diğer eşten talep ettiği tazminattır. Manevi tazminat, maddi tazminat gibi kusura bağlı değildir. Yani, her iki eşin de kusurlu olması halinde manevi tazminat talep edilebilir.
Manevi tazminat talebinde bulunabilmek için, eşlerden birinin evlilik birliğinin sona ermesi nedeniyle manevi bir zarara uğramış olması gerekmektedir. Bu zarar, duygusal acı, keder, elem gibi zararlardır.
Manevi tazminat miktarı, eşlerin kusur oranları, tazminat talebinde bulunan eşin manevi zararının miktarı ve tazminatın ödenmesinin hakkaniyete uygun olup olmadığı gibi hususlar göz önünde bulundurularak belirlenir.
Tazminat Talebinin Şekli ve Süresi
Tazminat talebi, boşanma davasıyla birlikte veya boşanma davasından sonra ayrı bir dava açmak suretiyle yapılabilir. Ancak, boşanma davasından sonra tazminat talebinde bulunulması halinde, tazminat talebinin boşanma davasından itibaren bir yıl içerisinde yapılması gerekmektedir. Bu süre hak düşürücü süredir.
Tazminat talebinin, boşanma davasıyla birlikte yapılması halinde, tazminat talebi, boşanma davasının dayanakları ile birlikte dilekçede belirtilmelidir. Boşanma davasından sonra tazminat talebinde bulunulması halinde ise, ayrı bir dava açılması gerekmektedir. Bu davada, tazminat talebinin dayanakları, tazminat miktarı ve tazminatın ödenmesinin hakkaniyete uygun olup olmadığı gibi hususlar açıkça belirtilmelidir.
Tazminat Talebinin Değerlendirilmesi
Tazminat talebi, boşanma davasında görevli ve yetkili olan mahkeme tarafından değerlendirilir. Mahkeme, tazminat talebinin kabul edilip edilmeyeceği hususunda, yukarıda belirtilen hususları göz önünde bulundurarak karar verir.
Boşanma Davalarında Tazminat Talebinde Dikkat Edilmesi Gerekenler
Boşanma davalarında tazminat talebinde bulunacak kişilerin dikkat etmesi gereken hususlar şunlardır:
- Tazminat talebinin, boşanma davasıyla birlikte veya boşanma davasından sonra ayrı bir dava açmak suretiyle yapılması mümkündür.
- Boşanma davasından sonra tazminat talebinde bulunulması halinde, tazminat talebinin boşanma davasından itibaren bir yıl içerisinde yapılması gerekmektedir.
- Tazminat talebinin, boşanma davasıyla birlikte yapılması halinde, taz