İhbar Tazminatı Nedir?
İhbar tazminatı, iş sözleşmesinin işveren tarafından haklı nedenle feshedilmesi durumunda, işçiye tanınan bir maddi tazminattır. İhbar tazminatının amacı, işçinin yeni bir iş bulması için kendisine tanınan süre boyunca geçimini sağlamaktır.
İhbar Tazminatı Kimlere Verilir?
İhbar tazminatı, iş sözleşmesinin işveren tarafından haklı nedenle feshedilmesi durumunda, işçiye ödenir. İş sözleşmesinin işveren tarafından haklı nedenle feshedilmesi, işçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranması, işverenin işyerindeki işin durması, işverenin işçiye karşı iş güvencesi hükümlerine aykırı davranması gibi nedenlerle olabilir.
İhbar Tazminatı Nasıl Hesaplanır?
İhbar tazminatı, işçinin kıdem süresine göre hesaplanır. İşçinin kıdem süresi, iş sözleşmesinin başlangıç tarihinden itibaren hesaplanır.
İhbar tazminatı hesaplanırken, işçinin brüt ücreti esas alınır. Brüt ücret, işçinin alacağı maaş, ikramiye, prim, fazla mesai ücreti gibi tüm ücretleri kapsar.
İşçinin kıdem süresine göre ihbar tazminatı tutarı şu şekilde hesaplanır:
- 1-6 ay kıdem: 30 günlük ücret
- 6-12 ay kıdem: 30 günlük ücret + 15 günlük ücret
- 12-24 ay kıdem: 45 günlük ücret
- 24-36 ay kıdem: 60 günlük ücret
- 36-48 ay kıdem: 75 günlük ücret
- 48-60 ay kıdem: 90 günlük ücret
- 60 ay ve üzeri kıdem: 105 günlük ücret
İhbar Tazminatı Nasıl Alınır?
İşveren, işçiyi işten çıkarırken ihbar tazminatını işçiye ödemek zorundadır. İşverenin ihbar tazminatını ödememesi durumunda, işçi ihbar tazminatını iş mahkemesinden talep edebilir.
İşçi, ihbar tazminatını talep etmek için iş mahkemesine dava açmalıdır. Dava dilekçesinde, işçinin kimlik bilgileri, işverenin kimlik bilgileri, iş sözleşmesinin başlangıç ve bitiş tarihleri, işçinin brüt ücreti ve kıdem süresi gibi bilgiler yer almalıdır.
İş mahkemesi, işçinin talebini haklı bulursa, işverene ihbar tazminatını ödemesine karar verir. İşveren, mahkeme kararının kesinleşmesinden itibaren 10 gün içinde ihbar tazminatını işçiye ödemek zorundadır.
İhbar Tazminatı Hesaplama Örneği
Bir işçinin brüt ücreti 5.000 TL ve kıdem süresi 18 ay olsun. Bu durumda, işçinin ihbar tazminatı tutarı şu şekilde hesaplanır:
- 12-24 ay kıdem: 45 günlük ücret
- 45 günlük ücret = 5.000 TL / 30 gün * 45 gün = 8.750 TL
Buna göre, işçinin ihbar tazminatı tutarı 8.750 TL’dir.
İhbar Tazminatı ile İlgili Diğer Hususlar
- İhbar tazminatı, işçinin kıdem tazminatından ayrı bir tazminattır. İşçi, kıdem tazminatı alabilmesi için işyerinde en az bir yıl çalışmış olması gerekir. Ancak, işveren tarafından haklı nedenle işten çıkarılan işçi, kıdem tazminatı alıp almadığına bakılmaksızın ihbar tazminatı almaya hak kazanır.
- İşveren, işçiyi işten çıkarırken ihbar süresini dikkate almak zorundadır. İhbar süresi, işçinin kıdem süresine göre değişir.
- İşveren, ihbar süresini işçiye kullandırabilir veya işçiye ihbar tazminatı ödemek suretiyle ihbar süresini ortadan kaldırabilir.
- İşverenin ihbar süresini kullandırmaması veya ihbar tazminatı ödememesi durumunda, işçi ihbar süresine ait ücreti de iş mahkemesinden talep edebilir.
Sonuç
İhbar tazminatı, iş sözleşmesinin işveren tarafından haklı nedenle feshedilmesi durumunda, işçiye ödenen bir maddi tazminattır. İhbar tazminatı, işçinin yeni bir iş bulması için kendisine tanınan süre boyunca geçimini sağlamak amacıyla ödenir