Kendi İsteğiyle İşten Ayrılan İşçi Tazminat Alabilir mi?
Kendi isteğiyle işten ayrılan işçinin tazminat hakkı olup olmadığı, İş Kanunu’nun 17. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, işçinin kendi isteğiyle iş sözleşmesini feshetmesi halinde, kıdem tazminatı hakkı doğmaz. Ancak, işçinin bildirim süresine uymadan iş sözleşmesini feshetmesi halinde, işverene ihbar tazminatı ödeme yükümlülüğü doğabilir.
Kıdem Tazminatı
Kıdem tazminatı, işçinin işyerinde çalıştığı her tam yıl için 30 günlük ücretidir. Kıdem tazminatı, işçinin iş sözleşmesinin işveren tarafından feshedilmesi, işçinin iş sözleşmesini haklı nedenle feshetmesi veya işçinin ölümü halinde ödenir.
Kendi isteğiyle işten ayrılan işçinin kıdem tazminatı hakkı bulunmamaktadır. Bu nedenle, kendi isteğiyle işten ayrılan işçi, işverenden kıdem tazminatı talep edemez.
İhbar Tazminatı
İhbar tazminatı, işçinin iş sözleşmesini bildirim süresine uymadan feshetmesi halinde, işverene ödenen bir tazminattır. Bildirim süresi, işçinin kıdem süresine göre değişmektedir.
İşveren, işçinin iş sözleşmesini haklı nedenle feshederse, işçinin bildirim süresine uyması gerekmez. Bu nedenle, işveren tarafından haklı nedenle işten çıkarılan işçi, işverene ihbar tazminatı ödemez.
İşçi, iş sözleşmesini kendi isteğiyle feshederse, bildirim süresine uyması gerekir. Bildirim süresine uymayan işçi, işverene ihbar tazminatı ödemek zorundadır.
Bildirim Süreleri
İş Kanunu’na göre, işçinin kıdem süresine göre bildirim süreleri şu şekildedir:
- 1 yıldan 5 yıla kadar olan kıdemde, 2 hafta
- 5 yıldan 15 yıla kadar olan kıdemde, 4 hafta
- 15 yıldan fazla olan kıdemde, 6 hafta
İşçi, bildirim süresine uymadan iş sözleşmesini feshederse, bu sürenin karşılığı kadar ihbar tazminatı ödemek zorundadır.
Örneğin, bir işçinin kıdemi 10 yıl ise, bildirim süresi 4 haftadır. Bu durumda, işçi, iş sözleşmesini bildirim süresine uymadan feshederse, işverene 4 haftalık ücreti tutarında ihbar tazminatı ödemek zorundadır.
İhbar Tazminatının Hesaplanması
İhbar tazminatının hesaplanmasında, işçinin brüt ücreti esas alınır. Bu ücrete, işçinin kıdem tazminatına esas olan ücreti dahil edilir.
İhbar tazminatı, işçinin brüt ücretinin bildirim süresine bölünmesi ile hesaplanır.
Örneğin, bir işçinin brüt ücreti 5.000 TL ise, 10 yıllık kıdemi için ihbar tazminatı şu şekilde hesaplanır:
5.000 TL / 4 hafta = 1.250 TL
Bu durumda, işçi, iş sözleşmesini bildirim süresine uymadan feshederse, işverene 1.250 TL ihbar tazminatı ödemek zorundadır.
Sonuç
Kendi isteğiyle işten ayrılan işçinin kıdem tazminatı hakkı bulunmamaktadır. Ancak, işçinin bildirim süresine uymadan iş sözleşmesini feshetmesi halinde, işverene ihbar tazminatı ödeme yükümlülüğü doğabilir.
İşçi, iş sözleşmesini kendi isteğiyle feshetmeyi düşünüyorsa, bildirim süresine uyması ve ihbar tazminatı ödememesi için işveren ile anlaşması tavsiye edilir.