İstifa Halinde Kıdem Tazminatı
Kıdem tazminatı, iş sözleşmesinin belirli bir sürenin sonunda veya haklı bir sebep ile feshi durumunda, işçiye işveren tarafından ödenen bir tazminat türüdür. Kıdem tazminatı, işçinin işyerinde çalıştığı süreye ve son 3 aylık brüt ücretine göre hesaplanmaktadır.
Kıdem Tazminatının Amacı
Kıdem tazminatının amacı, işçinin işyerinde çalıştığı süre boyunca kazandığı kıdemini ve işyerinde edindiği deneyimi korumaktır. Ayrıca, işçinin işten ayrılması durumunda ekonomik açıdan mağdur olmasını önlemek için de kıdem tazminatı ödenmektedir.
Kıdem Tazminatının Hesaplanması
Kıdem tazminatı, işçinin işyerinde çalıştığı süreye ve son 3 aylık brüt ücretine göre hesaplanmaktadır. Kıdem tazminatı hesaplanırken, işçinin işyerinde çalıştığı her tam yıl için 30 günlük brüt ücreti esas alınmaktadır.
Örneğin, bir işçi 5 yıl 3 ay boyunca bir işyerinde çalışmışsa, kıdem tazminatı hesaplaması şu şekilde yapılır:
- 5 yıl için: 30 * brüt ücret * 5 = 1500 * brüt ücret
- 3 ay için: 30 * brüt ücret / 12 * 3 = 75 * brüt ücret
Toplam kıdem tazminatı: 1500 * brüt ücret + 75 * brüt ücret = 1575 * brüt ücret
Kıdem tazminatının hesaplanmasında dikkat edilmesi gereken bir husus da, işçinin son 3 aylık brüt ücretinin esas alınmasıdır. İşçinin son 3 aylık brüt ücreti, işçinin işyerinden ayrıldığı tarihte geçerli olan ücretidir.
Kıdem Tazminatı Alamayan İşçiler
Kıdem tazminatı, iş sözleşmesinin belirli bir sürenin sonunda veya haklı bir sebep ile feshi durumunda işçiye ödenmektedir. Ancak, bazı işçiler kıdem tazminatı alamamaktadır.
Kıdem tazminatı alamayan işçiler şunlardır:
- İşe başladığı ilk 6 ay içinde kendi isteği ile işten ayrılan işçiler
- İşveren tarafından haklı bir sebep olmadan işten çıkarılan işçiler
- İşveren tarafından geçerli bir sebep gösterilmeden işten çıkarılan işçiler
- İşçinin ölümü halinde, mirasçılarına kıdem tazminatı ödenmez.
İstifa Halinde Kıdem Tazminatı
Kural olarak, işten kendi isteği ile ayrılan yani istifa eden işçinin kıdem tazminatı talep etme hakkı bulunmamaktadır. Ancak, istifa eden işçinin haklı bir sebep ileri sürerek işten ayrılması durumunda, kıdem tazminatına hak kazanabilir.
İstifa eden işçinin haklı bir sebep ileri sürerek işten ayrılabilmesi için, bu sebebin İş Kanunu’nda belirtilen haklı sebepler arasında yer alması gerekmektedir. İş Kanunu’nda belirtilen haklı sebepler şunlardır:
- İşverenin işçiye karşı ağır bir şekilde ve sürekli olarak kötü muamelede bulunması
- İşverenin işçiyi ücretini ödememesi veya eksik ödemesi
- İşverenin işçiye karşı mobbing uygulaması
- İşverenin işçinin iş sözleşmesini ahlak ve iyiniyet kurallarına aykırı olarak feshetmesi
İşçinin istifa ettiği işyerinde çalışma koşullarının kötü olması, işverenin işçiye karşı haksız davranışta bulunması, işçinin işyerinde şiddete maruz kalması gibi durumlar da istifa eden işçinin haklı bir sebep ileri sürerek işten ayrılması için geçerli sebepler olarak kabul edilebilir.
İstifa Eden İşçinin Kıdem Tazminatı Alabilmesi İçin Gerekli Şartlar
İstifa eden işçinin haklı bir sebep ileri sürerek işten ayrılabilmesi için aşağıdaki şartları taşıması gerekmektedir:
- İşçinin istifa dilekçesi, işverene yazılı olarak verilmelidir.
- İşçinin istifa dilekçesi, haklı sebebi açıkça belirtmelidir.
- İşçinin haklı sebebi, işveren tarafından kabul edilmelidir.
İstifa Eden İşçinin Kıdem Tazminatı Talep Etmesi
İstifa eden işçi, haklı bir sebep ileri sürerek işten ayrılmışsa, kıdem tazminatı talebini işverene yazılı olarak bildirmelidir. İşveren, işçinin kıdem tazminatı talebini reddederse, işçi kı