Kıdem Tazminatı Damga Vergisi
Kıdem tazminatı, işyerinde belirli bir süre çalışmış olan işçinin, iş sözleşmesinin sona ermesi halinde, işveren tarafından ödenen bir tazminattır. Kıdem tazminatının amacı, iş sözleşmesi sona erdiğinde işçinin, işsiz kalacağı süre boyunca geçimini sağlayabilmesini ve yeni bir iş bulabilmesi için kendisine bir destek sağlamasıdır.
Kıdem tazminatı, iş kanunu hükümlerine göre ödenen bir tazminat olduğundan, damga vergisine tabidir. Damga vergisi, kâğıtlara konulan resmi bir mühür olup, bu kâğıtlar dolayısıyla devlete ödenen bir vergidir.
Kıdem Tazminatının Damga Vergisine Tabi Tutulması
Kıdem tazminatının damga vergisine tabi tutulması, 488 sayılı Damga Vergisi Kanunu’nun 1 inci maddesinde yer alan “Kanuna tabi kağıtlar” başlıklı fıkrasında düzenlenmiştir. Bu fıkranın (4) numaralı bendine göre, “İş sözleşmelerinin feshi halinde, işçiye ödenecek tazminatlar” damga vergisine tabidir.
Kıdem tazminatının damga vergisine tabi tutulabilmesi için, iş sözleşmesinin feshi suretiyle sona ermesi gerekmektedir. İş sözleşmesinin haklı nedenle feshi, iş sözleşmesinin taraflarından birinin kusurundan kaynaklanmayan bir nedenle sona ermesidir. Örneğin, işverenin iş sözleşmesini ekonomik nedenlerle feshetmesi, iş sözleşmesinin haklı nedenle feshi olarak kabul edilmektedir.
Kıdem tazminatının damga vergisine tabi tutulabilmesi için, tazminatın işçiye ödenmiş olması da gerekmektedir. Tazminatın henüz ödenmemiş olması halinde, damga vergisi kesintisi yapılmaz.
Kıdem Tazminatı Damga Vergisinin Oranı
Kıdem tazminatı damga vergisinin oranı, 488 sayılı Damga Vergisi Kanunu’nun 10 uncu maddesinde belirtilmiştir. Bu maddeye göre, “iş sözleşmelerinin feshi halinde, işçiye ödenecek tazminatlar” için damga vergisi oranı, binde 7,59’dur.
Kıdem Tazminatı Damga Vergisinin Hesaplanması
Kıdem tazminatı damga vergisinin hesaplanması için, öncelikle tazminatın tutarı belirlenmelidir. Tazminatın tutarı, işçinin brüt ücreti üzerinden hesaplanır. Brüt ücret, işçiye ödenen ücretin yanı sıra, işçinin işverene ödediği SGK primleri, işverenin işçiye ödediği sosyal yardımlar vb. ödemeleri de kapsar.
Tazminatın tutarı belirlendikten sonra, bu tutar üzerinden binde 7,59 oranında damga vergisi hesaplanır. Örneğin, bir işçiye 10.000 TL kıdem tazminatı ödenmesi halinde, damga vergisi tutarı 75,9 TL olacaktır.
Kıdem Tazminatı Damga Vergisinin Kesintisi
Kıdem tazminatı damga vergisi, işçiye ödenecek tazminat tutarından kesintilerek, işveren tarafından ödenir. Damga vergisi kesintisi, işçinin iş sözleşmesinin feshi ile birlikte yapılır.
Damga vergisi kesintisi, işveren tarafından, yasal süresi içerisinde vergi dairesine beyan edilerek ödenir.
Kıdem Tazminatı Damga Vergisinden İstisna Tutulacak Miktar
488 sayılı Damga Vergisi Kanunu’nun 10 uncu maddesinin son fıkrasında, “İşveren tarafından ödenen kıdem tazminatı tutarının brüt asgari ücretin 30 katını aşmayan kısmı damga vergisinden istisnadır.” hükmü yer almaktadır.
Bu hükme göre, bir işçiye ödenecek kıdem tazminatının brüt asgari ücretin 30 katını aşmayan kısmı damga vergisinden istisnadır. Örneğin, 2023 yılı için brüt asgari ücretin 5.500 TL olduğu kabul edilirse, bir işçiye ödenecek kıdem tazminatının 165.000 TL’ye kadar olan kısmı damga vergisinden istisna olacaktır.
Kıdem Tazminatı Damga Vergisi ile İlgili Diğer Hususlar
Kıdem tazminatı damga vergisi ile ilgili diğer hususlar şunlardır:
- Kıdem tazminatı damga vergisi, yasal süresi içerisinde ödenmezse, gecikme zammı ve gecikme faizi ile birlikte ta