Tazminat Nasıl Hak Edilir 2024-2025 Güncel

Tazminat Nasıl Hak Edilir?

Tazminat, bir sözleşmenin veya kanun hükmünün ihlali halinde, zarar gören tarafın uğradığı zararın giderilmesi için ödenen bir bedeldir. İş hukukunda tazminat, işçi ve işveren arasındaki iş sözleşmesinin sona ermesi durumunda işçiye ödenen bir hak olarak düzenlenmiştir.

İş hukukunda tazminatlar, kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, kötü niyet tazminatı, iş güvencesi tazminatı, eşitlik tazminatı, mobbing tazminatı, işçilik alacakları tazminatı, manevi tazminat gibi başlıklara ayrılabilir. Bu tazminatlardan en yaygın olanları kıdem tazminatı ve ihbar tazminatıdır.

Kıdem Tazminatı

Kıdem tazminatı, işçinin aynı işverenin işyerinde en az bir yıl kesintisiz çalışması halinde, iş sözleşmesinin işveren tarafından haksız bir nedenle feshedilmesi durumunda ödenen bir tazminattır. Kıdem tazminatının miktarı, işçinin son 3 aydaki brüt ücreti ile kıdem süresine göre belirlenir.

Kıdem tazminatına hak kazanmak için işçinin aşağıdaki şartları taşıması gerekir:

• İşçinin iş sözleşmesinin sona erdiği tarihte işyerinde en az bir yıl kıdeminin bulunması gerekir.
• İş sözleşmesinin işveren tarafından haksız bir nedenle feshedilmesi gerekir.

İş sözleşmesinin haksız feshedilmesi, işverenin iş sözleşmesini, işçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranması veya benzer bir nedenle feshetmesi durumunda gerçekleşir. İşçinin iş sözleşmesini haklı bir nedenle feshetmesi halinde kıdem tazminatına hak kazanamaz.

Kıdem tazminatı, işçinin işverene yazılı olarak başvurması halinde ödenir. İşveren, kıdem tazminatının ödenmesi için işçiye en geç 10 gün içinde cevap vermek zorundadır. İşverenin cevap vermemesi veya cevapta kıdem tazminatının ödenmeyeceğini bildirmesi halinde işçi, icra takibi başlatabilir.

İhbar Tazminatı

İhbar tazminatı, iş sözleşmesinin işveren veya işçi tarafından haklı bir nedenle feshedilmesi halinde, karşı tarafa ödenen bir tazminattır. İhbar tazminatının miktarı, işçinin son 3 aydaki brüt ücreti ile kıdem süresine göre belirlenir.

İhbar tazminatına hak kazanmak için işçinin aşağıdaki şartları taşıması gerekir:

• İş sözleşmesinin sona erdiği tarihte işyerinde en az bir yıl kıdeminin bulunması gerekir.
• İş sözleşmesinin işveren veya işçi tarafından haklı bir nedenle feshedilmesi gerekir.

İş sözleşmesinin haksız feshedilmesi halinde ihbar tazminatına hak kazanılmaz.

İhbar tazminatı, işçinin işverene yazılı olarak başvurması halinde ödenir. İşveren, ihbar tazminatının ödenmesi için işçiye en geç 10 gün içinde cevap vermek zorundadır. İşverenin cevap vermemesi veya cevapta ihbar tazminatının ödenmeyeceğini bildirmesi halinde işçi, icra takibi başlatabilir.

Diğer Tazminat Türleri

İş hukukunda tazminat olarak düzenlenmiş diğer tazminat türleri şunlardır:

• İş Güvencesi Tazminatı: İş sözleşmesinin, işverenin iş güvencesi hükümlerine aykırı olarak feshedilmesi halinde ödenen bir tazminattır. İş güvencesi tazminatının miktarı, işçinin son 3 aydaki brüt ücreti ile kıdem süresine göre belirlenir.
• Eşitlik Tazminatı: İşverenin, işçiler arasında eşit davranma yükümlülüğünü ihlal etmesi halinde ödenen bir tazminattır. Eşitlik tazminatının miktarı, işçinin uğradığı zarara göre belirlenir.
• Mobbing Tazminatı: İşverenin veya işveren vekili tarafından işçiye sistematik olarak psikolojik baskı uygulanması halinde ödenen bir tazminattır. Mobbing tazminatının miktarı, işçinin uğradığı zarara göre belirlenir.
• İşçilik Alacakları Tazminatı: İşçinin iş sözleşmesinin sona ermesi sonrasında, işveren tarafından ödenmeyen işçilik alacaklarının karşılığı olarak ödenen bir tazminattır. İşçilik alacakları tazminatının miktarı, işçinin uğradığı zarara göre belirlenir.
• Manevi Tazminat: İş sözleşmesinin sona ermesi sonrasında, işçinin uğradığı manevi zararların karşılığı olarak ödenen bir tazminattır