Kıdem tazminatı elden ödenir mi?
Kıdem tazminatı, bir işçinin işverenin yanında en az bir yıl kıdeme sahip olması halinde, iş sözleşmesinin işveren tarafından haksız şekilde feshi durumunda işveren tarafından işçiye ödenmesi gereken bir tazminattır. Kıdem tazminatı, işçinin çalışma süresi ve brüt ücreti dikkate alınarak hesaplanır.
Kıdem tazminatının elden ödenmesi yasal mı?
Türkiye’de en az beş işçi çalıştıran işverenlerin ücret, prim, ikramiye ve bu nitelikteki her türlü istihkakın, “Ücret, Prim, İkramiye ve Bu Nitelikteki Her Türlü İstihkakın Bankalar Aracılığıyla Ödenmesine Dair Yönetmelik” uyarınca banka aracılığıyla ödenmesi zorunludur. Bu yönetmelik uyarınca, işverenler, işçilere yapacakları her türlü ödemeyi, işçinin banka hesabına veya PTT aracılığıyla yapmalıdır.
Bu nedenle, en az beş işçi çalıştıran bir işverenin kıdem tazminatını elden ödemesi yasal değildir. Elden ödeme yapılması halinde, işveren, İş Kanunu’nun 36. maddesi uyarınca idari para cezasına çarptırılabilir.
Kıdem tazminatının elden ödenmesi işçi açısından ne gibi hak kayıplarına yol açar?
Kıdem tazminatının elden ödenmesi, işçi açısından bir dizi hak kaybına yol açabilir. Bu hak kayıpları şunlardır:
- Sigorta primlerinin eksik ödenmesi: İşveren tarafından kıdem tazminatının elden ödenmesi, işçinin sigorta primlerinin eksik ödenmesi anlamına gelebilir. Bu durum, işçinin emeklilik hakkı ve emeklilik maaşı miktarı üzerinde olumsuz bir etki yaratabilir.
- İşçilik alacaklarının ödenmemesi: İşveren tarafından kıdem tazminatının elden ödenmesi, işçinin diğer işçilik alacaklarının da ödenmemesi anlamına gelebilir. Bu durum, işçinin maddi kayıp yaşamasına neden olabilir.
- İşçinin haklı fesih hakkı: İşçiye elden ödeme yapılması halinde, işçinin iş sözleşmesini haklı nedenle feshetme hakkı doğabilir. Bu durumda, işçi işverene karşı maddi ve manevi tazminat davası açabilir.
Kıdem tazminatının elden ödenmesi işveren açısından ne gibi riskler oluşturur?
Kıdem tazminatının elden ödenmesi, işveren açısından da bir dizi risk oluşturur. Bu riskler şunlardır:
- İdari para cezasına çarptırılmak: İşveren, kıdem tazminatının elden ödenmesi halinde, İş Kanunu’nun 36. maddesi uyarınca idari para cezasına çarptırılabilir. Bu cezanın miktarı, işçinin brüt ücretine göre belirlenir.
- İşçilik alacaklarının ödenmemesi: İşveren tarafından kıdem tazminatının elden ödenmesi, işçinin diğer işçilik alacaklarının da ödenmemesi anlamına gelebilir. Bu durum, işverenin işçilerle olan ilişkilerini olumsuz etkileyebilir ve işçilerin işveren aleyhine dava açmasına neden olabilir.
- İşyerinin kapatılması: İşverenin işçilik alacaklarını ödememesi halinde, işçiler işyerini kapatmak için dava açabilir. Bu durumda, işverenin işyeri kapatılabilir.
Kıdem tazminatının elden ödendiği nasıl ispat edilir?
İşçi, kıdem tazminatının elden ödendiğini ispatlamak için aşağıdaki delilleri kullanabilir:
- Tanık beyanları: İşçi, kıdem tazminatının elden ödendiğini ispatlamak için tanık beyanlarından yararlanabilir. Tanık beyanları, işçinin işverene karşı açacağı davalarda önemli bir delil olarak kabul edilir.
- Banka kayıtları: İşçi, kıdem tazminatının elden ödendiğini ispatlamak için banka kayıtlarından yararlanabilir. İşveren tarafından işçiye elden ödeme yapılmışsa, bu ödemenin bankadan geçmediği anlaşılacaktır.
- Diğer deliller: İşçi, kıdem tazminatının elden ödendiğini ispatlamak için diğer delilleri de kullanabilir. Örneğin, işçinin işverene karşı açtığı davalarda, işverenin ödemeyi elden yaptığını kabul etmesi gibi.
Sonuç olarak, kıdem tazminatının elden ödenmesi yasal değildir ve işçi açısından bir dizi hak kaybına yol açabilir. İşverenler, kıdem tazminatını elden ödemek yerine, banka aracılığıyla ödeme yapmalıdır.