Tazminat Alabilme Şartları 2024-2025 Güncel

Tazminat Alabilme Şartları

İş hukukunda, işçinin işverene karşı sahip olduğu hakların başında tazminat hakkı gelir. Tazminat, işçinin işverenin kusurundan kaynaklanan zararlarını karşılamak için ödenen bir miktardır. Tazminat türleri, işçinin işverene karşı sahip olduğu hakların kapsamına göre değişiklik gösterir.

Tazminat Türleri

İş hukukunda, işçinin işverene karşı sahip olduğu tazminat türleri şunlardır:

• Kıdem tazminatı: İşçinin işverenin işyerinde en az bir yıl kesintisiz çalışması halinde, işveren tarafından ödenen tazminattır.
• İhbar tazminatı: İşçinin iş sözleşmesinin işveren tarafından feshedilmesi halinde, işçiye ödenen tazminattır.
• Grev tazminatı: İşçinin işverenin grevi nedeniyle işsiz kalması halinde, işveren tarafından ödenen tazminattır.
• Lokavt tazminatı: İşverenin grevi nedeniyle işsiz kalan işçilere, işveren sendikası tarafından ödenen tazminattır.
• İş kazası ve meslek hastalığı tazminatı: İşçinin iş kazası veya meslek hastalığı nedeniyle iş göremez hale gelmesi halinde, işveren tarafından ödenen tazminattır.
• Yıllık izin ücreti: İşçinin yıllık izinlerini kullanması halinde, işveren tarafından ödenen ücrettir.
• Fazla çalışma ücreti: İşçinin haftalık çalışma süresinin üzerinde çalışması halinde, işveren tarafından ödenen ücrettir.
• Gece çalışması ücreti: İşçinin gece çalışması yapması halinde, işveren tarafından ödenen ücrettir.
• Bayram ve tatil çalışması ücreti: İşçinin bayram ve tatil günlerinde çalışması halinde, işveren tarafından ödenen ücrettir.

Tazminat Alabilme Şartları

İşçinin tazminat alabilmesi için, aşağıdaki şartların hepsini sağlaması gerekir:

• İşçi, İş Kanunu kapsamında işçi olarak kabul edilmelidir. Bu kapsama giren işçiler, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 4. maddesinde şu şekilde tanımlanmıştır:

“İş Kanununa tabi olarak çalışanlar işçi sayılır. İş Kanununa tabi olarak çalışanlar, iş sözleşmesine tabi olarak çalışanlar ile kamu hizmetlerinde işçi statüsünde çalışanlardır.”

• İşçinin işverenin işyerinde en az bir yıl kesintisiz çalışması gerekir. Kıdem tazminatı için aranan bu şart, diğer tazminat türleri için geçerli değildir.
• İşçinin işverenin kusurundan kaynaklanan zararının olması gerekir. Tazminat, işçinin işverenin kusurundan kaynaklanan zararlarını karşılamak için ödenen bir miktardır. İşçinin zararının olmaması halinde, tazminat ödenmez.

Tazminat Alabilme Şartlarının Değerlendirilmesi

Tazminat alabilme şartlarının değerlendirilmesi, her bir tazminat türü için ayrı ayrı yapılır. Örneğin, kıdem tazminatı için aranan şartların değerlendirilmesi, aşağıdaki şekilde yapılır:

• İşçinin İş Kanunu kapsamında işçi olarak kabul edilip edilmediği, işçinin iş sözleşmesine bakılarak değerlendirilir.
• İşçinin işverenin işyerinde en az bir yıl kesintisiz çalışması, işçinin işverene verdiği hizmet süresine bakılarak değerlendirilir.
• İşçinin işverenin kusurundan kaynaklanan zararının olup olmadığı, işçinin iş sözleşmesinin feshedilmesi veya iş kazası veya meslek hastalığı gibi bir durumun meydana gelip gelmediğine bakılarak değerlendirilir.

Tazminat Talepleri

İşçi, tazminat talebinde bulunmak için, işverene bir ihtarname göndermesi gerekir. İhtarnamede, işçinin tazminat talebine ilişkin gerekçeler belirtilmelidir. İşveren, ihtarnamede belirtilen sürede tazminat ödemezse, işçi, iş mahkemesine dava açabilir.

Tazminat Davaları

Tazminat davaları, işçinin işverene karşı açtığı davalardır. Bu davalar, iş mahkemelerinde görülür. İş mahkemesi, işçinin tazminat talebini haklı bulursa, işvereni tazminat ödemeye mahkûm eder.

Tazminat Davalarının Süresi

Tazminat davalarının süresi, tazminat türlerine göre değişiklik gösterir. Kıdem tazminatı davalarında, hak düşürücü süre 10 yıldır. İhbar tazminatı davalarında, hak düşürücü süre 6 aydır. İş ka