1 Yıl Çalışan Tazminat Alabilir Mi?
Kıdem tazminatı, iş sözleşmesinin işveren tarafından haklı bir sebep olmadan feshedilmesi veya işçinin iş sözleşmesini işverenin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı nedeniyle feshedilmesi halinde işçiye ödenen bir tazminattır. Kıdem tazminatı, işçinin işyerinde çalıştığı her yıl için 30 günlük brüt ücreti tutarında ödenir.
İş Kanunu’na göre, kıdem tazminatı alabilmenin iki temel şartı vardır:
- İşçilik niteliği taşıyan bir iş sözleşmesi ile çalışmak
- Aynı işverene bağlı olarak en az bir yıl çalışmış olmak
Dolayısıyla, 1 yıl çalışan bir işçi, kıdem tazminatı alabilmenin ilk şartını sağlamış olur. Ancak, kıdem tazminatı alabilmenin ikinci şartı olan en az bir yıl çalışma süresini sağlamamış ise kıdem tazminatı alamaz.
Kadın İşçilerin Evlilik Nedeniyle İstifası
İş Kanunu’nun 14. maddesine göre, kadın işçi, evlendiği tarihten itibaren bir yıl içinde iş sözleşmesini kendi isteği ile sona erdirirse kıdem tazminatına hak kazanır. Bu durumda, kadın işçinin işyerinde çalışma süresi bir yıldan az olsa bile kıdem tazminatı alabilir.
İşçinin Kendi İsteğiyle İstifası
İşçinin kendi isteğiyle istifa etmesi halinde, kıdem tazminatı alabilmesi için iki şart aranmaktadır:
- İşçi, işyerinde en az beş yıl çalışmış olmalıdır.
- İşçi, istifa ederken kıdem tazminatı talebinde bulunmuş olmalıdır.
Bu şartların her ikisini de sağlayan işçi, kendi isteğiyle istifa etse bile kıdem tazminatı alabilir.
İşverenin Haklı Sebep Göstermeden İşten Çıkarması
İşverenin haklı bir sebep göstermeden işçiyi işten çıkarması halinde, işçi kıdem tazminatına hak kazanır. Bu durumda, işçinin işyerinde çalışma süresi bir yıldan az olsa bile kıdem tazminatı alabilir.
İşçinin İşverenin Ahlak ve İyi Niyet Kuralları Aleyhine Davranması Nedeniyle İşten Çıkması
İşçinin işverenin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı nedeniyle işten çıkarılması halinde, işçi kıdem tazminatına hak kazanır. Bu durumda, işçinin işyerinde çalışma süresi bir yıldan az olsa bile kıdem tazminatı alabilir.
1 Yıl Çalışan İşçinin Kıdem Tazminatı Talep Edebileceği Durumlar
1 yıl çalışan bir işçi, kıdem tazminatı alabilmenin ikinci şartını sağlamamış olsa bile, aşağıdaki durumlarda kıdem tazminatı talebinde bulunabilir:
- İşverenin haklı bir sebep göstermeden işçiyi işten çıkarması
- İşçinin işverenin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı nedeniyle işten çıkarılması
- Kadın işçinin evlendiği tarihten itibaren bir yıl içinde iş sözleşmesini kendi isteği ile sona erdirmesi
- İşçi, işyerinde en az beş yıl çalışmış ve istifa ederken kıdem tazminatı talebinde bulunmuş olması
Bu durumlarda, işçinin kıdem tazminatı talebini işverene yazılı olarak bildirmesi gerekir. İşveren, işçinin talebini reddederse, işçi kıdem tazminatı davası açabilir.
1 Yıl Çalışan İşçinin Kıdem Tazminatı Hesaplanması
1 yıl çalışan bir işçinin kıdem tazminatı, çalıştığı her yıl için 30 günlük brüt ücreti tutarında hesaplanır. İşçinin brüt ücreti, iş sözleşmesinde veya toplu iş sözleşmesinde belirtilmiş olan ücrettir.
Örneğin, bir işçi 1 yıl boyunca 5.000 TL brüt ücretle çalışmışsa, kıdem tazminatı tutarı 5.000 TL x 1 x 30 = 150.000 TL olacaktır.
Sonuç olarak, 1 yıl çalışan bir işçi, kıdem tazminatı alabilmenin ikinci şartını sağlamamış olsa bile, yukarıda belirtilen durumlarda kıdem tazminatı talep edebilir.