Tazminat Almak İçin Ne Kadar Çalışmak Lazım?
Tazminat, işveren ile işçi arasındaki iş sözleşmesinin sona ermesi durumunda işçiye ödenen bir miktar paradır. Tazminat, işçinin işyerinde çalıştığı süreye, brüt maaşının tutarına ve iş sözleşmesinin sona erme şekline göre hesaplanır.
Tazminat Alma Şartları
İşçinin tazminat alabilmesi için öncelikle İş Kanunu kapsamında işçi olarak kabul edilmesi gerekir. Bu, işçinin işverene bağlı olarak, belirli veya belirsiz süreli bir iş sözleşmesi ile çalıştığını gösterir.
İşçinin tazminat alabilmesi için gereken diğer şartlar şunlardır:
- İşçinin işyerinde en az bir yıl kesintisiz çalışması gerekir.
- İş sözleşmesinin işveren veya işçi tarafından kıdem tazminatına hak kazandıracak şekilde sona ermesi gerekir.
Bir Yıl Çalışma Şartı
İşçinin tazminat alabilmesi için gereken en önemli şart, işyerinde en az bir yıl kesintisiz çalışmasıdır. İşçi, işverenin işyerinde bir yıldan az süre ile çalışmış ise kıdem tazminatı alması mümkün değildir.
İş Sözleşmesinin Sona Erme Şekli
İş sözleşmesinin kıdem tazminatına hak kazandıracak şekilde sona ermesi, işveren veya işçinin haklı veya haksız bir nedenle iş sözleşmesini feshetmesi anlamına gelir. İş sözleşmesinin aşağıdaki şekillerde sona ermesi halinde işçi tazminat alabilir:
-
İşveren tarafından haklı nedenle fesih
-
İşçi tarafından haklı nedenle fesih
-
İşveren tarafından geçerli nedenle fesih
-
İşçi tarafından geçerli nedenle fesih
-
İş sözleşmesinin sona ermesi halinde, işçinin kıdem tazminatı alabilmesi için iş sözleşmesinin feshinin aşağıdaki şekillerden biri ile olması gerekir:
-
İşveren tarafından haklı nedenle fesih: İşveren, işçinin iş akdinde yer alan bir yükümlülüğünü ağır şekilde ve tekrarı halinde yerine getirmemesi halinde, iş sözleşmesini haklı nedenle feshedebilir. İşverenin haklı nedenle fesih hakkı, İş Kanunu’nun 25. maddesinde düzenlenmiştir.
-
İşçi tarafından haklı nedenle fesih: İşçi, işverenin iş akdinde yer alan bir yükümlülüğünü ağır şekilde ve tekrarı halinde yerine getirmemesi halinde, iş sözleşmesini haklı nedenle feshedebilir. İşçinin haklı nedenle fesih hakkı, İş Kanunu’nun 24. maddesinde düzenlenmiştir.
-
İşveren tarafından geçerli nedenle fesih: İşveren, işçinin iş akdinde yer alan bir yükümlülüğünü yerine getirmemesi halinde, iş sözleşmesini geçerli nedenle feshedebilir. İşverenin geçerli nedenle fesih hakkı, İş Kanunu’nun 25. maddesinde düzenlenmiştir.
-
İşçi tarafından geçerli nedenle fesih: İşçi, işverenin iş akdinde yer alan bir yükümlülüğünü yerine getirmemesi halinde, iş sözleşmesini geçerli nedenle feshedebilir. İşçinin geçerli nedenle fesih hakkı, İş Kanunu’nun 24. maddesinde düzenlenmiştir.
Tazminat Hesaplanması
İşçinin tazminatı, çalıştığı her yıl için brüt maaşının 30 günlük tutarı kadardır. Örneğin, asgari ücretle 10 yıldan beri çalışan bir kimsenin iş akdine 01.03.2023 tarihinde haksız bir şekilde son verildiğini varsayalım. Bu durumda işçinin tazminatı, 10 yıl x 30 gün x 2.825 TL = 84.750 TL olacaktır.
Tazminatın Ödenmesi
İşveren, iş sözleşmesinin sona ermesinden itibaren en geç 20 gün içinde işçiye tazminatını ödemek zorundadır. İşverenin bu süre içinde tazminatı ödememesi halinde, işçiye tazminat ve en geç 20 gün için yasal faizi ödemek zorundadır.
Tazminat Alınması İçin Yapılması Gerekenler
İşçinin tazminat alabilmesi için öncelikle işverene yazılı olarak başvurması gerekir. İşverenin tazminat talebini reddetmesi halinde, işçi iş mahkemesine dava açabilir.
Tazminat Davaları
Tazminat davaları, iş mahkemelerinde görülür. Tazminat davaları, basit yargılama usulüne tabidir. Dava, işçinin iş sözleşmesinin sona erdiği tarihten itibaren bir yıl içinde açılmalıdır.
Tazminat davalarında, işçinin iş sözleşmesinin sona erdiğini,