Makam Tazminatı Nedir?
Makam tazminatı, kamuda görev yapan bazı kadro ve görev unvanlarına sahip personele, görev yaptıkları makamın önemine ve sorumluluklarına karşılık olarak ödenen bir tazminat türüdür. Makam tazminatının amacı, bu kadro ve görev unvanlarında çalışanların, üstlendikleri sorumluluklar ve yerine getirmek zorunda oldukları görevler nedeniyle karşılaştıkları mali güçlükleri gidermektir.
Makam Tazminatı Kimlere Ödenir?
Makam tazminatı, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 162. maddesine göre, aşağıdaki kadro ve görev unvanlarına sahip personele ödenir:
- Bakanlar
- Bakan yardımcıları
- Müsteşarlar
- Valiler
- Büyükşehir belediye başkanları
- İl belediye başkanları
- Kaymakamlar
- İlçe belediye başkanları
- Daire başkanları
- Genel müdürler
- Genel sekreterler
- Enstitü müdürleri
- Üniversite rektörleri
- Yükseköğretim kurumları il ve ilçe müdürleri
Makam Tazminatı Nasıl Hesaplanır?
Makam tazminatı, her kadro ve görev unvanı için ayrı ayrı belirlenen gösterge rakamlarının, memur aylıklarına uygulanan katsayı ile çarpılması sonucu bulunan miktarda ödenir. Örneğin, 2023 yılı için rektörlere ödenen makam tazminatı, 7.000 gösterge rakamının, 10,17037 katsayısı ile çarpılması sonucu bulunan 71.191,61 TL’dir.
Makam Tazminatı Damga Vergisine Tabi midir?
Makam tazminatı, damga vergisi hariç herhangi bir vergiye tabi tutulmaz.
Makam Tazminatı Nasıl Ödenir?
Makam tazminatı, her ay memurun maaşı ile birlikte ödenir.
Makam Tazminatının Hukuki Dayanağı
Makam tazminatının hukuki dayanağı, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 162. maddesidir. Bu maddeye göre, “Kamu kurum ve kuruluşlarında 657 sayılı Kanuna tabi olarak görev yapan ve makam tazminatı ödenmesine esas teşkil eden kadro ve görev unvanları ile makam tazminatları, Bakanlar Kurulu Kararı ile belirlenir.”
Makam Tazminatının Tartışmalı Yönleri
Makam tazminatı, kamuda çalışan personel arasında önemli bir gelir farklılaşmasına neden olmaktadır. Bu nedenle, makam tazminatının adil bir şekilde dağıtılması gerektiği yönünde eleştiriler bulunmaktadır.
Makam Tazminatının Geleceği
Makam tazminatının geleceği, kamu maliyesinin durumu ve kamuda görev yapan personel arasındaki gelir eşitliği gibi faktörlere bağlı olacaktır.
Makam Tazminatının Artıları ve Eksileri
Makam tazminatının artıları ve eksileri şu şekilde sıralanabilir:
Artıları:
- Üst düzey kamu görevlilerinin, görev yaptıkları makamın önemine ve sorumluluklarına karşılık olarak mali olarak desteklenmesini sağlar.
- Üst düzey kamu görevlilerinin, görev motivasyonlarını ve performanslarını artırabilir.
Eksileri:
- Kamuda çalışan personel arasında önemli bir gelir farklılaşmasına neden olur.
- Kamu maliyesini olumsuz etkileyebilir.
Sonuç
Makam tazminatı, kamuda görev yapan bazı kadro ve görev unvanlarına sahip personele ödenen bir tazminat türüdür. Bu tazminatın amacı, bu kadro ve görev unvanlarında çalışanların, üstlendikleri sorumluluklar ve yerine getirmek zorunda oldukları görevler nedeniyle karşılaştıkları mali güçlükleri gidermektir. Ancak, makam tazminatı, kamuda çalışan personel arasında önemli bir gelir farklılaşmasına neden olması ve kamu maliyesini olumsuz etkileyebilecek bir unsur olması nedeniyle tartışmalıdır.